Leszyce
Artykuł | 52°58′49″N 18°9′26″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 52°57'N, 18°12'E |
- błąd | 20464 m |
Odległość | 1675 m |
wieś | |
Staw w Leszycach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość | 83 m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) | 80[1] |
Strefa numeracyjna | 52 |
Tablice rejestracyjne | CBY |
SIMC | 0092752 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
52°58′49″N 18°09′26″E/52,980278 18,157222 |
Leszyce – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Nowa Wieś Wielka.
Podział administracyjny
W latach 1950–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 80 mieszkańców[1]. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Nowa Wieś Wielka.
Położenie
Leszyce to wieś sołecka usytuowana w południowej części Puszczy Bydgoskiej, około 5,5 km na wschód od Nowej Wsi Wielkiej i 3 km na zachód od Chrośnej. Pod względem fizyczno-geograficznym leży w obrębie Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej w mezoregionie Kotlina Toruńska[2].
Charakterystyka
Leszyce położone są w południowej części Puszczy Bydgoskiej, w oddaleniu od ruchliwych szlaków komunikacyjnych. Miejscowość zajmuje enklawę leśną, gdzie znajdują się wilgotniejsze siedliska, łąki i torfowiska. W tym rejonie Puszczy znajduje się pas gleb piaszczysto-gliniastych, ciągnących się z zachodu na wschód. Jest to ostaniec wysoczyzny morenowej w Kotlinie Toruńskiej, wyniesiony ok. 5–10 m powyżej typowej terasy pradolinnej (75 m n.p.m). Tereny te wylesiono i zasiedlono już kilkaset lat temu. Zajmują je wsie: Dobromierz, Dębinka, Leszyce i Chrośna. Na północ i zachód od wsi wśród lasu spotyka się obniżenia wypełnione wodą (stawy) lub też torfowiska porośnięte roślinnością hydrofilną. Na południe od wsi znajduje się pas zalesionych wydm śródlądowych.
W sołectwie Leszyce występują grunty rolne o najwyższej wartości bonitacyjnej w gminie Nowa Wieś Wielka. Są to ok. 4 ha – klasy IIIa i około 22 ha – klasy IIIb. Łącznie w sołectwie Leszyce jest 207 ha gruntów ornych, 70 ha łąk i pastwisk oraz 4711 ha lasów[3].
W 2010 r. w miejscowości zarejestrowane były 4 podmioty gospodarcze – wszystkie to osoby fizyczne[4].
Na terenie wsi zlokalizowany jest nieczynny cmentarz ewangelicki[5]
Nazwą Leszyce określa się również leśnictwo, które wchodzi w skład Nadleśnictwa Solec Kujawski. Jego powierzchnia wynosi 1124 ha z czego 1009 ha to powierzchnia leśna, a 114 ha stanowi powierzchnię nieleśną[3]. Na soczewkach lepszych gleb, występują tu lokalnie zbiorowiska boru mieszanego świeżego oraz ubogich postaci grądów[3].
Historia
Pierwsze źródła pisane o osadzie Lesice[a] pochodzą z inwentarza starostwa bydgoskiego datowanego na lata 80. XVII wieku[6] Podobnie, jak w innych enklawach założonych w Puszczy Bydgoskiej (Łażyn, Nowa Wieś, Chrośna) mieszkali tu smolarze trudniący się wyrobem smoły drzewnej. W 1712 r. odnotowano jedynie dwóch komorników, którzy obsiewali pole i posiadali po parze wołów i jednej krowie[6]. W 1713 oraz 1717 roku mieszkał tu jeden smolarz wraz z komornikiem.
W 1723 r. wieś otrzymał w kontrakcie owczarz Jerzy Beelke, który obowiązany był opłacać czynsz, pogłówne i hibernę na rzecz wójta bydgoskiego[7]. Kontakt przedłużono w 1759 r. na kolejne 50 lat[8]. W 1765 roku wieś posiadała 4 włóki i 15 morgów ziemi uprawnej i była opodatkowana kwotą 361 florenów[6].
Z mapy topograficznej Friedricha von Schröttera (1798-1802) wynika, że wieś znajdowała się na polanie leśnej w otoczeniu pól, łąk i torfowisk. W XIX wieku nazwę miejscowości zniemczono na Leschütz. Wieś rozrosła się wskutek napływu kolonistów niemieckich. Spis miejscowości rejencji bydgoskiej z 1833 r. podaje, że we wsi w powiecie bydgoskim mieszkało 48 osób (43 ewangelików, 5 katolików) w 6 domach[9]. Według opisu Jana Nepomucena Bobrowicza z 1846 r. wieś Leszyce należała do rządowej domeny bydgoskiej[10]. Kolejny spis z 1860 r. podaje, że we wsi Leschütz mieszkały 73 osoby (72 ewangelików, 1 katolik) w 6 domach. Po zachodniej stronie Leszyc znajdowała się osada zwana Kirschgrund wraz z leśniczówką. Mieszkały w niej łącznie 52 osoby (wszyscy to ewangelicy) w 6 domach. Najbliższa szkoła znajdowała się w Dąbrowie Wielkiej. Właścicielem wsi był niejaki Böhlke[11].
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego dla roku 1884 podaje, że Leszyce (niem. Leschütz) były gminą wiejską w powiecie bydgoskim. Mieszkało tu 78 osób (65 ewangelików, 13 katolików) w 6 domach. Rozróżniano dwie wsie: Leszyce Wielkie i Małe. Najbliższa poczta znajdowała się w Nowej Wsi Wielkiej, a telegraf i stacja kolejowa w Bydgoszczy[12]. W miejscowości funkcjonowała cegielnia.
W styczniu 1920 roku na mocy traktatu wersalskiego miejscowość znalazła się w granicach odrodzonej Polski. Spis ludności z dnia 30 września 1921 r. wykazał, że wieś Leszyce wchodząca w skład powiatu bydgoskiego liczyła 149 mieszkańców (18 Polaków, 131 Niemców), którzy zamieszkiwali 23 domy[13]. Według tego samego spisu Leszyce Nadleśnictwo liczyło 72 mieszkańców (34 Polaków, 38 Niemców), którzy zamieszkiwali 15 domów[13].
Do 1934 r. Leszyce były gminą wiejską o powierzchni 213 ha[b]. Istniało tu 16 gospodarstw należących do mniejszości niemieckiej, które obejmowały łącznie 85% powierzchni wsi[13]. Od 1934 r. Leszyce były gromadą wchodzącą w skład gminy Solec Kujawski. Gromada obejmowała wieś Leszyce oraz Leszyce Nadleśnictwo. We wsi istniała szkoła elementarna, która powstała prawdopodobnie jeszcze w okresie pruskim. Językiem wykładowym w szkole był niemiecki[13].
Podczas okupacji niemieckiej wieś wchodziła w skład nowo utworzonej gminy Nowa Wieś Wielka[13], do czasu gdy gminę tą rozwiązano i wcielono do gminy Solec Kujawski[c]. Pod koniec wojny Niemcy zbudowali na terenie obecnej gminy Nowa Wieś Wielka system umocnień, ciągnący się od Dąbrówki przez łąki wzdłuż lasów aż do Nowej Wioski i Leszyc. Zakwaterowano do nich ok. 2000 młodych żołnierzy z Hitlerjugend[13]. W styczniu 1945 r. nacierające wojska radzieckie uderzeniem oskrzydlającym ominęły Bydgoszcz, pozostawiając na tyłach oddziały niemieckie (m.in. na terenie Dobromierza, Łażyna i Prądocina), których likwidacją zajęli się żołnierze 47. Armii Radzieckiej i polscy czołgiści[13].
W latach 1945-1954 Leszyce były gromadą wiejską wchodząc w skład gminy Solec Kujawski. Gromada obejmowała: wieś Leszyce, leśnictwo Leszyce, nadleśnictwo Leszyce, leśnictwo Nowawieś, leśnictwo Dobromierz, osadę Dębinka oraz leśnictwo Dąbrowy Wielkie. W 1948 roku gromada posiadała powierzchnię 9795 ha (w tym 9159 ha lasów) i zaludnienie 266 osób[13]. W 1959 roku we wsi otwarto jednoklasową szkołę powszechną[13]. W latach 60. była to szkoła niepełna, realizująca program 4 klas. W 1973 roku szkołę zlikwidowano, a dzieci włączono do obwodu szkolnego w Nowej Wsi Wielkiej. Na przełomie lat 50. i 60. XX w. w miejscowości założono również punkt biblioteczny[13].
W latach 1947-1953 w dyskusjach na temat nowego podziału administracyjnego prowadzonych między starostwem bydgoskim a samorządami, przedstawiciele wsi opowiadali się za przywróceniem gminy Nowa Wieś Wielka i włączeniem do niej wsi Leszyce. Po reformie administracyjnej z 25 września 1954 r. miejscowość znalazła się jako jedno z 16 sołectw w gromadzie Nowawieś Wielka[13]. Obejmowało ono wieś Leszyce oraz leśnictwa: Dębinka, Leszyce i Nowa Wieś. Obszar lasu o powierzchni 646 ha z dawnej gromady Leszyce włączono natomiast do powiatu inowrocławskiego[13].
20 marca 1978 r. mocą uchwały Gminnej Rady Narodowej w Nowej Wsi Wielkiej zlikwidowano sołectwo Leszyce i włączono je do sołectwa Dąbrowa Wielka[13]. Sołectwo utworzono ponownie z dniem 20 lipca 1981 r.[13]
Uwagi
- ↑ w inwentarzach wójtostwa i starostwa bydgoskiego wieś nazywano również Smolnia
- ↑ Od 1928 r. w skład Starostwa Powiatowego w Bydgoszczy wchodziły 3 gminy miejskie, 6 wójtostw, 123 gminy wiejskie i 42 obszary dworskie, a od 1 kwietnia do 22 września 1934 r. – 3 gminy miejskie, 120 wiejskich i 38 obszarów dworskich
- ↑ W skład gminy Nowa Wieś Wielka (1940-1945) weszły wyłączone z gminy Solec Kujawski wsie: Chrośna, Dąbrowy Wielkie, Dobromierz, Leszyce, Łażyn i Nowa Wieś Wielka
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Józefa Banaszaka, Wydawnictwo Tanan. Bydgoszcz 1996
- ↑ a b c Opracowanie ekofizjograficzne dla terenu gminy Nowa Wieś Wielka
- ↑ Portret miejscowości statystycznych w gminie Nowa Wieś Wielka (powiat bydgoski, województwo kujawsko-pomorskie) w 2010 r. Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego, oddział w Bydgoszczy
- ↑ Zapomnine cmentarze gminy Nowa Wieś Wielka. [dostęp 2012-04-05].
- ↑ a b c Guldon Zenon: Opisy starostwa bydgoskiego z lat 1661-1765. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Źródła do dziejów Bydgoszczy nr 2. Bydgoszcz 1966
- ↑ Guldon Romana, Guldon Zenon: Inwentarz wójtostwa bydgoskiego z 1744 roku. [w:] Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria C. Nr 10. Prace Komisji Historii VII. Bydgoszcz 1970
- ↑ Kabaciński Ryszard: Inwentarze starostwa i wójtostwa bydgoskiego z lat 1753-1766 roku. [w:] Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Źródła do dziejów Bydgoszczy. Nr 9. Warszawa-Poznań 1977
- ↑ Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks mit einer geographisch-statistischen Uebersicht. Bromberg 1833
- ↑ Jan Nepomucen Bobrowicz: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Lipsk: Księgarnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 427.
- ↑ Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg. Bromberg 1860
- ↑ http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_V/180 dostęp 6-10-2014
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Łukasz Myszka , Gmina Nowa Wieś Wielka. Z dziejów samorządu terytorialnego – do 2002 roku, Bydgoszcz: Bydgoski Dom Wydawniczy Margrafsen, 2006, ISBN 83-89734-14-1, OCLC 749214986 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Położona w Puszczy Bydgoskiej wieś Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Położona w Puszczy Bydgoskiej wieś Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski, kapliczka przydrożna
Autor:
Mapa gminy Nowa Wieś Wielka, Polska
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Bydgoszcz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.46 N
- S: 52.91 N
- W: 17.65 E
- E: 18.42 E
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Położona w Puszczy Bydgoskiej wieś Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, opuszczony cmentarz poewangelicki
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Położona w Puszczy Bydgoskiej wieś Leszyce, gmina Nowa Wieś Wielka, powiat bydgoski