Liceum pedagogiczne

Liceum pedagogiczne – szkoła średnia kształcąca przyszłych nauczycieli dla szkół podstawowych; funkcjonowała w Polsce w latach 1932–1963.

Liceum pedagogiczne (3-letnie) oraz Pedagogium (2-letnie) powołała przedwojenna ustawa z roku 1932[1] w wyniku reformy szkolnej jędrzejewiczowskiej (reforma Janusza Jędrzejewicza). Pierwsi absolwenci opuścili te szkoły w roku szkolnym 1937/1938. System zastąpił dawne seminaria nauczycielskie, które ostatecznie przestały działać w latach 1936/1937.

W latach 1945–1962 licea pedagogiczne rozwinęły działalność, stanowiąc podstawową formę kształcenia przyszłych nauczycieli szkół podstawowych[2].

Periodyzacja po 1945 roku

  • Po wyzwoleniu (II wojna światowa) w 1945 roku działało 7 Pedagogiów i 31 Liceów pedagogicznych;
  • W instrukcji do zarządzenia Ministra Oświaty z 16 lipca 1945[3] dopuszczano 3 formy kształcenia przyszłych nauczycieli szkół podstawowych: dwuletnie pedagogia, dwuletnie licea pedagogiczne oraz roczne państwowe kursy nauczycielskie dla młodzieży, która ukończyła 18 rok życia;
  • W latach 1946/7 istniało 107 liceów pedagogicznych;
  • do 1948 roku – utrwaliła się struktura 4-letniego liceum pedagogicznego poprzez powiązanie klas wstępnych z 2 letnimi liceami pedagogicznymi – powstało liceum pedagogiczne złożone z dwóch klas przygotowawczych i dwóch klas licealnych[4];
  • 1947–1957 – licea pedagogiczne jako jedyne szkoły średnie przygotowujące młodzież do zawodu nauczyciela do szkoły podstawowej;
  • 1957–1965 – rozwój 5-letnich liceów pedagogicznych obok rozwijającego się równolegle studium nauczycielskiego (dla młodzieży powyżej 18 r.ż.) jako zakładu kształcenia nauczycieli szkół podstawowych;
  • Lata 60. – okres aktywnego kształcenia nauczycieli szkół podstawowych na poziomie studium nauczycielskiego i dążenie do przekształcenia w szkoły;
  • W latach 1962/1963 licea nauczycielskie zastąpiono szkołami o nazwie studium nauczycielskie na poziomie policealnym;
  • 1966–1970 – stopniowo likwidowano placówki o nazwie studium nauczycielskie i zastępowano je kształceniem nauczycieli na poziomie wyższym;
  • Lata 70. – ustalił się system kształcenia nauczycieli na poziomie magisterskim.

Przypisy

  1. ↑ Ustawa z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-04].
  2. ↑ Zygmunt Ruta i inni, Kształcenie nauczycieli w Polsce Ludowej (1945·1975). Opracowanie zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Kraków, 1983 [dostęp 2020-04-04] (pol.).
  3. ↑ Ministerstwo Oświaty, Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty. 1945 nr 2 (25 VIII), Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1945 [dostęp 2020-04-04].
  4. ↑ Bronisław Ratuś, Licea pedagogiczne. Szkolnictwo w roku szkolnym 1947/48 w liczbach tymczasowych, „Prace Biura Badań i statystyki”, zeszyt 3, 1948.

Bibliografia

  • Bronisław Ratuś: B.Ratuś – Licea pedagogiczne w Polsce Ludowej, 1944–1970 : działalność wychowawczo-dydaktyczna. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.