Liczba mnoga

Liczba mnoga – szereg form fleksyjnych oznaczających wielość przedmiotów[1]. Liczba ta może służyć do oznaczenia mnogości przedmiotów, a także w przypadku przedmiotów zbiorowych – grupy tych przedmiotów (np. piasek w liczbie pojedynczej oznacza wiele ziaren piasku, ale istnieje też forma w liczbie mnogiej – piaski – mogąca się odnosić do większych zbiorów – np. piaski pustyni; podobnie armia to grupa ludzi, gramatycznie liczba pojedyncza, istnieje jednak rzeczownik armie w liczbie mnogiej).

W języku polskim istnieje wiele końcówek liczby mnogiej, najpopularniejsze to -e, -i, -y oraz -owie. Wybór końcówki zależy od zakończenia wyrazu, rodzaju, a także aspektów semantycznych: Arabowie (lud) ale araby (konie). W innych językach liczba mnoga tworzona jest w najróżniejszy sposób, za pomocą końcówek (np. angielskie -s), prefiksów a nawet zmiany tonu.

Nieliczne rzeczowniki mają tylko formy liczby mnogiej, np. drzwi, odrzwia, wrota, ludzie[2], spodnie[3], majtki[4], gacie[5], gatki, sanie albo sanki. Takie rzeczowniki nazywane są pluralia tantum[6][7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Mistrík 1993 ↓, s. 278.
  2. ↑ także w żartobliwej formie ludziska; pojedynczą osobę określa się słowem człowiek – ten wyraz z kolei nie ma liczby mnogiej, a tylko liczbę pojedynczą
  3. ↑ czasem jednak żartobliwie używana jest forma spodzień
  4. ↑ w znaczeniu części odzieży; istnieje bowiem rzeczownik w liczbie pojedynczej majtek oznaczający marynarza, ale tu forma liczby mnogiej brzmi majtkowie
  5. ↑ w znaczeniu części odzieży; spotykana jest równocześnie nazwa wielu miejscowości w Polsce w formie Gać
  6. ↑ Alena Fiedlerová, Nástin vývoje pomnožných jmen v češtině, „Slovo a slovesnost”, 36 (4), 1975 (cz.).
  7. ↑ Klára Osolsobě, PLURALE TANTUM, [w:] Petr Karlík, Marek Nekula, Jana Pleskalová (red.), Nový encyklopedický slovník češtiny, 2017 (cz.).

Bibliografia