Lider opozycji (Australia)

Lider opozycji
Leader of the Opposition
Stanowisko
Państwo

 Australia

Data utworzenia

1901

Pierwszy lider

George Reid

Obecny lider

Peter Dutton

Obecny od

2022-05-30 30 maja 2022(dts)

Australia
Godło Australii
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Australii

Wikiprojekt Polityka

Lider opozycji (oficjalnie: Lider Lojalnej Opozycji Jej Królewskiej Mości) – stanowisko istniejące w systemie politycznym Australii, wzorowane na analogicznej funkcji w Wielkiej Brytanii. Liderem opozycji zostaje automatycznie polityk kierujący w Izbie Reprezentantów frakcją największej pod względem liczby posiadanych mandatów spośród partii pozostających poza rządem. W praktyce australijską scenę polityczną zdecydowanie dominują dwa ugrupowania - Liberalna Partia Australii (LPA) i Australijska Partia Pracy (ALP). Gdy przywódca jednej z nich jest premierem, polityk stojący na czele drugiej pełni funkcję lidera opozycji.

Lider opozycji zasiada na sali obrad naprzeciwko premiera. Posiada pierwszeństwo zabierania głosu w czasie tzw. sesji pytań do szefa rządu (question time). Kiedy premier przemawia w Izbie, zwyczajowo lider opozycji otrzymuje tyle samo czasu na odpowiedź. Powołuje także tzw. gabinet cieni, którego członkowie pełnią w debatach parlamentarnych analogiczną funkcję w stosunku do poszczególnych ministrów. Od powstania Związku Australijskiego w 1901 roku, 34 osoby pełniły funkcję lidera opozycji. Dziewiętnaście z nich stanowili byli lub (częściej) przyszli premierzy.

Od 30 maja 2022 roku liderem opozycji jest Peter Dutton, kierujący zarazem federalnymi strukturami Liberalnej Partii Australii .

Lista liderów

#imię i nazwiskozdjęcieoddopartia
1.George Reid[1]George Reid19 maja 190117 sierpnia 1904Partia Wolnego Handlu
2.Chris Watson[2]Chris Watson18 sierpnia 19045 lipca 1905Australijska Partia Pracy
-George Reid[3]7 lipca 190516 listopada 1908Partia Wolnego Handlu
Partia Antysocjalistyczna
3.Joseph Cook[4]Joseph Cook17 listopada 190826 maja 1909Partia Antysocjalistyczna
4.Alfred Deakin[5]Alfred Deakin26 maja 19092 czerwca 1909Związkowa Partia Liberalna
5.Andrew Fisher[6]Andrew Fisher2 czerwca 190929 kwietnia 1910Australijska Partia Pracy
-Alfred Deakin[7]1 lipca 191020 stycznia 1913Związkowa Partia Liberalna
-Joseph Cook[8]20 stycznia 191324 czerwca 1913Związkowa Partia Liberalna
-Andrew Fisher[6]8 lipca 191317 września 1914Australijska Partia Pracy
-Joseph Cook[8]8 października 191417 lutego 1916Związkowa Partia Liberalna
Nacjonalistyczna Partia Australii
6.Frank Tudor[9]Frank Tudor1 listopada 191610 stycznia 1922Australijska Partia Pracy
7.Matthew Charlton[10]Mathew Charlton10 stycznia 192229 marca 1928Australijska Partia Pracy
8.James Scullin[11]James Scullin29 marca 192822 października 1929Australijska Partia Pracy
9.John Latham[12]John Latham20 listopada 19297 maja 1931Nacjonalistyczna Partia Australii
10.Joseph Lyons[6]Joseph Lyons7 maja 19316 stycznia 1932Partia Zjednoczonej Australii
-James Scullin[11]7 stycznia 19321 października 1935Australijska Partia Pracy
11.John Curtin[13]John Curtin1 października 19357 października 1941Australijska Partia Pracy
12.Arthur Fadden[14]Arthur Fadden7 października 194123 września 1943Partia Narodowa
13.Robert Menzies[14]Robert Menzies23 września 194319 grudnia 1949Partia Zjednoczonej Australii
Liberalna Partia Australii
14.Ben Chifley[14]Ben Chifley19 grudnia 194920 czerwca 1951Australijska Partia Pracy
15.Herbert Vere Evatt[6]Herbert Evatt20 czerwca 19519 lutego 1960Australijska Partia Pracy
16.Arthur Calwell[14]Arthur Calwell7 marca 19608 lutego 1967Australijska Partia Pracy
17.Gough Whitlam[15]8 lutego 19672 grudnia 1972Australijska Partia Pracy
18.Billy Snedden[14]Billy Snedden2 grudnia 197221 marca 1975Liberalna Partia Australii
19.Malcolm Fraser[16]Malcolm Fraser21 marca 197511 listopada 1975Liberalna Partia Australii
-Gough Whitlam[15]11 listopada 197522 grudnia 1977Australijska Partia Pracy
20.Bill Hayden[6]22 grudnia 19773 lutego 1983Australijska Partia Pracy
21.Bob Hawke[17]Bob Hawke3 lutego 198311 marca 1983Australijska Partia Pracy
22.Andrew Peacock[17]Andrew Peacock11 marca 19835 września 1985Liberalna Partia Australii
23.John Howard[18]John Howard5 września 19859 maja 1989Liberalna Partia Australii
-Andrew Peacock[17]9 maja 19893 kwietnia 1990Liberalna Partia Australii
24.John Hewson[17]3 kwietnia 199023 maja 1994Liberalna Partia Australii
25.Alexander Downer[6]Alexander Downer23 maja 199430 stycznia 1995Liberalna Partia Australii
-John Howard[18]30 stycznia 199511 marca 1996Liberalna Partia Australii
26.Kim Beazley[19]Kim Beazley19 marca 199611 listopada 2001Australijska Partia Pracy
27.Simon Crean[17]Simon Crean11 listopada 20012 grudnia 2003Australijska Partia Pracy
28.Mark Latham[20]Mark Latham2 grudnia 200318 stycznia 2005Australijska Partia Pracy
-Kim Beazley[19]28 stycznia 20054 grudnia 2006Australijska Partia Pracy
29.Kevin Rudd[21]Kevin Rudd4 grudnia 20063 grudnia 2007Australijska Partia Pracy
30.Brendan Nelson[22]Brendan Nelson3 grudnia 200716 września 2008Liberalna Partia Australii
31.Malcolm Turnbull[23]Malcolm Turnbull16 września 20081 grudnia 2009Liberalna Partia Australii
32.Tony Abbott[24]Tony Abbott1 grudnia 200918 września 2013Liberalna Partia Australii
33.Bill ShortenBill Shorten.jpg13 października 201330 maja 2019Australijska Partia Pracy
34.Anthony AlbaneseAnthony Albanese portrait (cropped).jpg30 maja 201923 maja 2022Australijska Partia Pracy
35.Peter DuttonPeter Dutton 2021.jpg30 maja 2022nadalLiberalna Partia Australii

Przypisy

  1. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Reid. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-26].
  2. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Watson. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-12].
  3. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Reid. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-11].
  4. Cook, Sir Joseph (1860 - 1947). Australian dictionary of biography. [dostęp 2007-09-02].
  5. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Deakin. National Archives of Australia. [dostęp 2007-09-03].
  6. a b c d e f Leaders of the Opposition. Parliament of Australia - Parliamentary Library. [dostęp 2006-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-14)].
  7. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Deakin. National Archives of Australia. [dostęp 2007-09-03].
  8. a b F. K. Crowley: Cook, Sir Joseph (1860 - 1947). Australian Dictionary of Biography, 1981. [dostęp 2007-09-02].
  9. Tudor, Francis Gwynne (Frank) (1866 - 1922). Australian dictionary of biography. [dostęp 2007-09-03].
  10. Charlton, Matthew (1866 - 1948). Australian dictionary of biography. [dostęp 2007-09-03].
  11. a b Gavin Scaramouche: James (Jim) Scullin. The Scaramouche Website. [dostęp 2006-04-11].
  12. Prime Ministers and Opposition Leaders. Australian Electoral Commission. [dostęp 2006-04-26].
  13. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Curtin. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-26].
  14. a b c d e Federal Opposition Leaders Since 1901. Australian Politics. [dostęp 2006-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-12)].
  15. a b Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Whitlam. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-28].
  16. Australia's Prime Ministers - Fast Facts - Fraser. National Archives of Australia. [dostęp 2006-04-28].
  17. a b c d e Prime Ministers and Opposition Leaders. Australian Electoral Commission. [dostęp 2006-04-26].
  18. a b Parliament of Australia - House of Representatives: John Howard (Member). Commonwealth of Australia. [dostęp 2006-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-10)].
  19. a b Parliament of Australia - House of Representatives: Kim Beazley (Member). Commonwealth of Australia. [dostęp 2006-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-01)].
  20. History of the Australijska Partia Pracy. Australijska Partia Pracy. [dostęp 2006-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-07)].
  21. Tearful Beazley Bows Out. The Age. [dostęp 2006-04-13].
  22. Nelson elected Liberals leader. ABC. [dostęp 2006-04-13].
  23. Malcolm Turnbull wins Liberal leadership. The Age. [dostęp 2008-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-17)].
  24. Tony Abbott Wins Liberal leadership. Warwick Dailly News]. [dostęp 2009-12-01].

Media użyte na tej stronie

Anthony Albanese portrait (cropped).jpg
Autor: Australian Government, Licencja: CC BY 4.0
Official portrait of Australian Prime Minister Anthony Albanese
Bill Shorten.jpg
Autor: Ross Caldwell, Licencja: CC BY-SA 4.0
Leader of the Australian Labor Party Bill Shorten. Taken at the Australian Labor Party 2016 Election Campaign Launch in Penrith.
Ac.marklatham.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Adam Carr z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Mark Latham, photo by Adam Carr
Arthurcalwell.jpg
Image of Australian Labor Party deputy leader Arthur Calwell.
BobHawke(cropped).jpg
Australian Prime Minister Bob Hawke in the Pentagon.
MalcolmFraser1982.JPEG
Malcolm Fraser is welcomed at Andrews Air Force Base, Maryland USA, upon arrival for a visit to the United States.
CJSJohnLatham.jpg
Chief Justice of Australia Sir John Latham in 1945.
TurnbullZoom.jpg
Malcolm Turnbull
Image-Howard2003upr.JPG
Australian Prime Minister John Howard responds to a reporter's question during a joint press conference with Secretary of Defense Donald H. Rumsfeld in the Pentagon on Feb. 4, 2003. Howard and Rumsfeld met earlier discuss a range of bilateral security issues including the situation in Iraq.
Ac.kimbeazleynew.jpg
Photo of Kim Beazley, taken at w:Parliament House, Canberra, July 2004.
Coat of Arms of Australia.svg
Commonwealth Coat of Arms of Australia granted by Royal Warrant signed by King George V on 19 September 1912.

IMPORTANT:This image is an artist's interpretation of the original (1912) official version of the Commonwealth Coat of Arms shown in Commons on the Australian coat of arms page. A variant of the original, with a transparent background, is shown on this page.


Quarterly of six, the first quarter Argent a Cross Gules charged with a Lion passant guardant between on each limb a Mullet of eight points Or; the second Azure five Mullets, one of eight, two of seven, one of six and one of five points of the first (representing the Constellation of the Southern Cross) ensigned with an Imperial Crown proper; the third of the first a Maltese Cross of the fourth, surmounted by a like Imperial Crown; the fourth of the third, on a Perch wreathed Vert and Gules an Australian Piping Shrike displayed also proper; the fifth also Or a Swan naiant to the sinister Sable; the last of the first, a Lion passant of the second, the whole within a Bordure Ermine; for the Crest on a Wreath Or and Azure A Seven-pointed Star Or, and for Supporters dexter a Kangaroo, sinister an Emu, both proper.
Andrew Peacock.jpg
Australian Ambassador to the United States Andrew Peacock
Herbert V. Evatt.jpg
Australian politician H. V. Evatt
AlexanderDowner.jpg
061212-N-3642E-151 Washington, D.C. - Australian Minister for Foreign Affairs Alexander Downer listens to a reporter's question. The media availability, held at the State Department's Franklin Room, wrapped up daylong U.S.-Australian bilateral ministerial meetings. During the meetings, Secretary England and Minister Nelson signed a Memorandum of Understanding on the production of the F-35 Joint Strike Fighter program.
Peter Dutton 2021.jpg
Autor: U.S. Secretary of Defense, Licencja: CC BY 2.0
U.S. Secretary of State Antony Blinken holds a joint press conference with Secretary of Defense Lloyd J. Austin III, Australian Foreign Minister Marise Payne, and Australian Defense Minister Peter Dutton, at the Department of State, Washington, D.C., Sept. 16, 2021. (DoD photo by U.S. Air Force Staff Sgt. Jack Sanders)