Lifta
 Ruiny wioski Lifta | |
| Państwo |  Mandat Palestyny |
|---|---|
| Dystrykt | Dystrykt Jerozolimy |
| Wysokość | 675 m n.p.m. |
| Populacja (1945) • liczba ludności | 2550 |
| Data zniszczenia | 1 stycznia 1948 |
| Powód zniszczenia | atak Irgunu |
| Obecnie | Zachodnia Jerozolima |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny  | |
 31°47′44″N 35°08′39″E/31,795556 35,144167 | |
| Strona internetowa | |
Lifta (arab. لفتا, hebr. ליפתא) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku żydowskiej organizacji paramilitarnej Irgun Cewai Leumi w dniu 1 stycznia 1948.
Położenie
Wieś Lifta leżała wśród Wzgórz Judzkich, przy samym wjeździe od zachodu do miasta Jerozolima. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 8743 ha. We wsi mieszkało wówczas 90 osób[1].
| własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
|---|---|
| Muzułmanie | 7780 |
| Żydzi | 756 |
| publiczne | 207 |
| Razem | 8 743 |
| Rodzaj użytkowanych gruntów | Muzułmanie (hektary) | Żydzi (hektary) |
|---|---|---|
| uprawy oliwek | 1044 | 0 |
| uprawy zbóż | 3248 | 288 |
| nieużytki | 4415 | 366 |
| zabudowane | 324 | 102 |
Historia
Miejsce było zamieszkałe już w czasach Starożytnych. Stary Testament określa to miejsce jako Neftoach (hebr. נפתח), będący granicą pomiędzy pokoleniem Judy i pokoleniem Benjamina. Był to najbardziej wysunięty na północ punkt graniczny pokolenia Judy[2]. W czasach panowania rzymskiego i panowania bizantyjskiego nazywano je Nephtho. Krzyżowcy nazywali je Clepsta.
W 1596 wieś zamieszkiwało 396 mieszkańców, którzy płacili podatki z uprawy pszenicy, jęczmienia, oliwek, owoców i winogron[3].
W 1834 doszło tutaj do ludowego powstania, na czele którego stanął al-Kasim al-Szejk Ahmad. Egipski generał Ibrahim Pasza rozbił sił miejscowych powstańców, jednak Kasim al-Ahmad ufortyfikował się w rejonie Nablusu[4].
Gdy w 1917 Brytyjczycy zajmowali Palestynę, mieszkańcy Lifty przywitali ich z białymi flagami, wręczając symboliczne klucze do wsi[5]. W okresie panowania Brytyjczyków Lifta była średniej wielkości wsią, którą w 1945 zamieszkiwało 2550 mieszkańców, w większości muzułmanów. We wsi znajdował się jeden meczet, dwie kawiarnie, klub społeczny i kilka sklepów. Były tu także dwie szkoły, jedna dla chłopców i jedna dla dziewcząt[1].
Przyjęta w listopadzie 1947 Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 stwierdzała, że Lifta z okolicznymi wsiami będą częścią międzynarodowej strefy Jerozolimy. Niemal natychmiast po tym wybuchła wojna domowa w Palestynie. Wieś była położona w ważnym strategicznie miejscu, umożliwiającym prowadzenie ataków na żydowskie konwoje do Jerozolimy. W odpowiedzi siły żydowskich organizacji paramilitarnych Hagana, Irgun i Lechi przeprowadzały odwetowe rajdy na wieś. Na początku grudnia Wysoka Komisja Arabska nakazała ewakuację wszystkich kobiet i dzieci z Lifty. Pod koniec grudnia we wsi rzucono granat ręczny w kierunku żydowskiego autobusu. Następnego dnia członkowie Gangu Abrahama Sterna zaatakowali kawiarnię w Lifcie, zabijając sześć osób i raniąc następne siedem[1]. Po tym ataku większość mieszkańców uciekła.
Po wojnie o niepodległość większość terenów wioski znalazła się po stronie izraelskiej. Władze podjęły nieudaną próbę zasiedlenia wioski żydowskimi imigrantami z Jemenu. Ostatecznie opuszczona wieś pozostała jako rezerwat przyrody.
Miejsce obecnie
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Saris[1]:
Większość domów stoi pusta, choć niektóre zostały przywrócone do użytku przez rodziny żydowskie. Zbudowany na wiosnę basen z Wadi al-Shami leży w gruzach. Po stronie północnej miejscowości wciąż są widoczne meczet i klub. Obok meczetu, po stronie zachodniej, znajduje się cmentarz porośnięty krzewami i dziką trawą”
.
Przypisy
- ↑ a b c d Welcome To Lifta (ang.). W: Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-05-12].
- ↑ Nephtoah (ang.). W: Bible Dictionary [on-line]. [dostęp 2011-05-12].
- ↑ Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. W: Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft. Wyd. 5. Erlangen, Germany: Erlanger Geographische Arbeiten, 1977, s. 115. (niem.)
- ↑ Walid Chalidi: All That Remains. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992, s. 301. ISBN 0-88728-224-5.
- ↑ Major Vivian Gilbert: The Romance of the last Crusade. London: 1936, s. 157–168.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Israel_location_map.svg: NordNordWest
- derivative work: Nableezy (talk)
Location map of Mandatory Palestine
Lifta
The Palestine Ensign, flown by ships registered in the British Mandate territory during the period 1927–1948. This was the only Palestine-specific flag which was not restricted to official use by a government functionary or department (see Flag of the British Mandate for Palestine).