Liga Mistrzów UEFA
![]() | |
Oficjalny skrót | |
---|---|
Dyscyplina | piłka nożna |
Organizator rozgrywek | |
Data założenia | 1955 |
Poprzednia nazwa | Puchar Europy Mistrzów Krajowych |
Partner TV | |
Sponsor tytularny | Lays |
Rozgrywki | |
Liczba drużyn | 32 |
Zwycięzcy | |
Pierwszy zwycięzca |
|
Obecny zwycięzca |
|
Najwięcej zwycięstw |
|
Strona internetowa |
Liga Mistrzów UEFA (ang. UEFA Champions League, wym. [ju:ˈeɪfə ˈtʃæmpiənz ˈli:g]) – międzynarodowe, europejskie, klubowe rozgrywki piłkarskie, utworzone z inicjatywy UEFA w 1992, jako kontynuacja Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (zwanego też Pucharem Europy lub Pucharem Mistrzów) i regularnie prowadzone przez tę organizację od sezonu 1992/1993 w ramach europejskich pucharów. Przeznaczone dla najlepszych męskich drużyn klubowych (zajmujących czołowe miejsca w europejskich ligach krajowych) oraz rozgrywane na europejskich stadionach. Są to najbardziej prestiżowe klubowe rozgrywki piłkarskie w Europie.
Historia rozgrywek
Wcześniejsze turnieje rozgrywane w Europie
20 października 1900, kiedy nie było jeszcze FIFA i UEFA odbył się w Paryżu we Francji pierwszy turniej piłkarski „Piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1900”. Udział w nim wzięły 3 kluby z Europy: Upton Park F.C. z Wielkiej Brytanii, USFSA XI z Francji i Université de Bruxelles z Belgii. O pierwsze miejsce rywalizowały Upton Park F.C. i USFSA XI, jednak to Brytyjczycy wygrali. W meczu o drugie miejsce starli się Francuzi i Belgowie. Po wygranym meczu wicemistrzem został USFSA XI.
Puchar Europejskich Klubów Mistrzowskich
Turniej został utworzony 26 lutego 1955 – (jako pierwszy z europejskich pucharów klubowych w drużynowych konkurencjach sportowych) – z inicjatywy Gabriela Hanota, reportera francuskiego dziennika sportowego L’Équipe, a jego pierwszą edycję przeprowadzono w sezonie 1955/1956. Od I rundy (ewentualnie rundy eliminacyjnej) do fazy półfinałowej rozgrywany był on systemem pucharowym, tj. w formie dwumeczu (spotkanie „u siebie” i „na wyjeździe”), po którym zwycięzca awansował do kolejnej rundy, a przegrywający odpadał z rywalizacji. Pojedynkiem finałowym było jedno spotkanie, organizowane na neutralnym stadionie.
Zmiana formy rozgrywek – Liga Mistrzów
Od sezonu 1991/1992 zmagania przybrały formę rozgrywek grupowych (dwie 4-zespołowe grupy), z jednomeczowym finałem dla zwycięzców każdej z nich. Przed rozpoczęciem edycji 1992/1993 zmieniono ich oficjalną nazwę na „Liga Mistrzów”, gruntownie przy tym reformując ich formułę, przez co rywalizacja prowadzona pod tym szyldem stała się najbardziej prestiżowym i komercyjnym przedsięwzięciem piłki nożnej na świecie. W kolejnych sezonach powiększono liczbę uczestniczących w nim drużyn z 8 – przez 16 (od 1994/1995) i 24 (od 1997/1998) – do 32 (od 1999/2000), dopuszczając do udziału nie tylko mistrzów poszczególnych krajów, ale – w przypadku najsilniejszych federacji – również drużyny zajmujące drugie, trzecie, a nawet czwarte miejsca w końcowej tabeli najwyższego szczebla ligowego. Stworzono w ten sposób turniej w którym rywalizują najlepsze drużyny europejskie, a niejednokrotnie na świecie. Dotychczas najczęściej w Lidze Mistrzów / PEMK triumfowali Real Madryt, A.C. Milan, Liverpool, Bayern Monachium i FC Barcelona. Od momentu powstania Ligi Mistrzów w 1992, jedyną drużyną, która obroniła mistrzowski tytuł (2017) jest Real Madryt, a w 2018 osiągnęli hattrick zwycięstwa w tych zawodach.
Hymn Ligi Mistrzów
Oficjalny utwór rozgrywek Ligi Mistrzów UEFA jest adaptacją hymnu koronacyjnego Georga Friedricha Händla Zadok the Priest dokonaną przez Tony’ego Brittena w 1992. Został wykonany przez Royal Philharmonic Orchestra. Refren śpiewany jest w trzech oficjalnych językach UEFA: angielskim, francuskim i niemieckim. Pełna wersja utworu trwa około trzech minut. Istnieją również krótsze warianty hymnu poprzedzające i kończące każdy mecz rozgrywany w ramach rozgrywek pucharu.
Trofeum
Trofeum sportowym turnieju jest puchar wykonany ze srebra próby 925, o masie 11 kg i wysokości 74 cm. Zwycięzca zawodów puchar otrzymuje na 10 miesięcy na wypożyczenie od UEFA. Zwycięzca turnieju otrzymuje pomniejszoną (mającą maksymalnie 80% wielkości) kopię trofeum. Jeśli klub piłki nożnej zwyciężył trzy razy z rzędu w zawodach UEFA Champions League otrzymuje równowymiarową kopię COUPE DES CLUBS CHAMPIONS EUROPÉENS. Ta sama sytuacja zachodzi jeśli klub zwyciężył pięciokrotnie w zawodach Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych / Ligi Mistrzów. Skutkiem tego jest także to, że jeśli zespół piłkarski bez wcześniejszych tytułów zwycięzcy LM 6 razy z rzędu wygra turniej, to po trzech razach otrzymuje kopię 1:1 i kolejną kopię 1:1 po szóstym razie, a nie po piątym zwycięstwie (wynik kasowania po trzykrotnym zwycięstwie z rzędu). Obecny puchar jest szóstym, gdyż pozostałe zostały wręczone na stałe zespołom, które spełniły wcześniej opisane warunki. Obecny puchar jest z 2006, wykonany po piątym zwycięstwie w zawodach Liverpoolu i uzyskaniu trofeum na własność. W 2009 r. UEFA przyjęła zasadę, że nagroda rzeczowa UEFA Champions League nie będzie darowana zwycięzcom pięciokrotnym lub trzykrotnym z rzędu, a zespół zwycięski będzie mógł wykonać kopię 1:1. Na pucharze turnieju jest grawerowana nazwa zwycięzcy rywalizacji.
Odznaka Ligi Mistrzów
Honorowa odznaka
Honorowa odznaka Ligi Mistrzów została wprowadzona po raz pierwszy w rozgrywkach Ligi Mistrzów 2000/2001 dla klubów, które zdobyły trofeum na stałe. Sama odznaka pojawia się podczas rozgrywek Ligi Mistrzów na lewym rękawie. Obecnie jest to szara tarcza, która w tle posiada kontury pucharu Ligi Mistrzów w białym kolorze. Wcześniejsza wersja odznaki miała kolor ciemnoniebieski z białymi konturami trofeum. W tarczy wpisana jest również liczba zwycięstw w rozgrywkach, danej drużyny. Odznakę przyznaje się drużynie, która 3 razy z rzędu zdobyła Puchar Europy Mistrzów Krajowych lub wygrała rozgrywki Ligi Mistrzów, bądź pięciokrotnie tryumfowała w całej historii obu tych rozgrywek łącznie.
Honorową tarczę posiadają:
Real Madryt 5 zwycięstw z rzędu, łącznie 14 tytułów.
Ajax 3 zwycięstwa z rzędu,
Bayern Monachium, 3 zwycięstwa z rzędu,
A.C. Milan, 7. tytuł w sezonie 2006/2007
Liverpool, 6. tytuł w sezonie 2018/2019
FC Barcelona, 5. tytuł w sezonie 2014/2015.
Symbol Ligi Mistrzów
Znajduje się na prawym rękawie każdego zawodnika podczas rozgrywek Ligi Mistrzów. Jest to okrągła tarcza przedstawiająca oficjalny symbol tych rozgrywek.
Tarcza zwycięzcy

Drużynie, która w kolejnym sezonie wygrała rozgrywki Ligi Mistrzów, w całym następnym sezonie, podczas trwania rozgrywek, przysługuje prawo do noszenia tarczy „Obrońcy tytułu”. Emblemat ten został po raz pierwszy pokazany w sezonie 2004/2005. Wówczas prawo do noszenia tej odznaki miała drużyna FC Porto. Na tarczy widnieje także rok, kiedy dana drużyna wygrała rozgrywki.
Obecny system rozgrywek
Od 2012 rozgrywki grupowe są poprzedzone eliminacjami, w których biorą udział mistrzowie niżej sklasyfikowanych krajów oraz drużyny z trzecich i czwartych miejsc z najlepszych lig europejskich. Sama Liga Mistrzów składa się z dwóch faz. Pierwsza to faza grupowa, gdzie 32 drużyny grają w 8 grupach po 4 w każdej. Wszystkie drużyny grają ze sobą dwa razy. Z każdej grupy awansują dwa najlepsze kluby, natomiast trzecia drużyna awansuje do Ligi Europy. Druga faza – play off rozgrywana jest systemem pucharowym. Drużyny z danej pary grają ze sobą dwa razy – raz u siebie, raz na wyjeździe. Do finału awansują dwie drużyny, które rozgrywają tylko jedno spotkanie na ustalonym przed startem rozgrywek neutralnym stadionie.
Reforma rozgrywek
Od sezonu 2009/2010, zgodnie z zarządzeniem Komitetu Wykonawczego UEFA z 30 listopada 2007, została przeprowadzona reforma dotycząca uczestnictwa drużyn, zwaną popularnie „reformą Platiniego”. Ma ona ułatwić awans do fazy grupowej zespołom z lig europejskich zajmujących niższe lokaty w klubowym rankingu UEFA.
Według reformy, 22 zespoły mają zapewniony bezpośredni awans do fazy grupowej, czyli o 6 więcej niż przedtem. Dodatkowe lokaty to mistrzowie lig, które zajmują 10-12. miejsce w rankingu UEFA oraz zespoły, które uplasują się na 3. miejscu w ligach, które zajmują 1-3. lokatę w rankingu. Pozostałe 10 lokat w Lidze Mistrzów przeznaczone jest dla zwycięzców eliminacji. W przeciwieństwie do starego formatu, zespoły zajmujące np. 4. lokatę w lidze angielskiej nie będą rywalizowały z mistrzami Polski, bo eliminacje będą dwutorowe. O pierwsze pięć miejsc walczą ze sobą mistrzowie federacji 13-53 (oprócz Liechtensteinu), a o pozostałe pięć nie-mistrzowie z federacji 1-15. Poza tym, datę finału przesunięto ze środy na sobotę 20. tygodnia kalendarzowego, na godzinę 20:45 CET[1][2]. Ponadto IV runda eliminacyjna jest obsługiwana przez UEFA tak samo jak faza grupowa.
Decyzja ta spotkała się ze sprzeciwem grupy G-14. Platini zapowiedział jednak, że reforma zostanie przeprowadzona bez względu na jakiekolwiek protesty, a G-14 została rozwiązana po ugodzie z FIFA i UEFA w sprawie rekompensat za kontuzje zawodników podczas meczów Mistrzostw Świata i Europy[3].
Finały Pucharu Mistrzów
Osiągnięcia według klubów
Drużyna | Zwycięzca | Finalista | Zwycięzca (lata) | Finalista (lata) |
---|---|---|---|---|
![]() | 14 | 3 | 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1966, 1998, 2000, 2002, 2014, 2016, 2017, 2018, 2022 | 1962, 1964, 1981 |
![]() | 7 | 4 | 1963, 1969, 1989, 1990, 1994, 2003, 2007 | 1958, 1993, 1995, 2005 |
![]() | 6 | 5 | 1974, 1975, 1976, 2001, 2013, 2020 | 1982, 1987, 1999, 2010, 2012 |
![]() | 6 | 4 | 1977, 1978, 1981, 1984, 2005, 2019 | 1985, 2007, 2018, 2022 |
![]() | 5 | 3 | 1992, 2006, 2009, 2011, 2015 | 1961, 1986, 1994 |
![]() | 4 | 2 | 1971, 1972, 1973, 1995 | 1969, 1996 |
![]() | 3 | 2 | 1964, 1965, 2010 | 1967, 1972 |
![]() | 3 | 2 | 1968, 1999, 2008 | 2009, 2011 |
![]() | 2 | 7 | 1985, 1996 | 1973, 1983, 1997, 1998, 2003, 2015, 2017 |
![]() | 2 | 5 | 1961, 1962 | 1963, 1965, 1968, 1988, 1990 |
![]() | 2 | 1 | 2012, 2021 | 2008 |
![]() | 2 | 0 | 1979, 1980 | |
![]() | 2 | 0 | 1987, 2004 | |
![]() | 1 | 1 | 1967 | 1970 |
![]() | 1 | 1 | 1983 | 1980 |
![]() | 1 | 1 | 1986 | 1989 |
![]() | 1 | 1 | 1993 | 1991 |
![]() | 1 | 1 | 1997 | 2013 |
![]() | 1 | 0 | 1970 | |
![]() | 1 | 0 | 1982 | |
![]() | 1 | 0 | 1988 | |
![]() | 1 | 0 | 1991 | |
![]() | 0 | 3 | 1974, 2014, 2016 | |
![]() | 0 | 2 | 1956, 1959 | |
![]() | 0 | 2 | 2000, 2001 | |
![]() | 0 | 1 | 1957 | |
![]() | 0 | 1 | 1960 | |
![]() | 0 | 1 | 1966 | |
![]() | 0 | 1 | 1971 | |
![]() | 0 | 1 | 1975 | |
![]() | 0 | 1 | 1976 | |
![]() | 0 | 1 | 1977 | |
![]() | 0 | 1 | 1978 | |
![]() | 0 | 1 | 1979 | |
![]() | 0 | 1 | 1984 | |
![]() | 0 | 1 | 1992 | |
![]() | 0 | 1 | 2002 | |
![]() | 0 | 1 | 2004 | |
![]() | 0 | 1 | 2006 | |
![]() | 0 | 1 | 2019 | |
![]() | 0 | 1 | 2020 | |
![]() | 0 | 1 | 2021 |
Osiągnięcia według państw
Lp. | Kraj | Liczba zwycięstw | Liczba finalistów |
---|---|---|---|
1. | ![]() | 19 | 11 |
2. | ![]() | 14 | 11 |
3. | ![]() | 12 | 16 |
4. | ![]() | 8 | 10 |
5. | ![]() | 6 | 2 |
6. | ![]() | 4 | 5 |
7. | ![]() | 1 | 6 |
8. | ![]() | 1 | 1 |
![]() | 1 | 1 | |
![]() | 1 | 1 | |
11. | ![]() | 0 | 1 |
![]() | 0 | 1 | |
![]() | 0 | 1 |
Od czasu rozpoczęcia rozgrywek, ośmiokrotnie miało miejsce rozgrywanie finału Ligi Mistrzów przez drużyny ligowe z tej samej federacji. W finale grały drużyny z Hiszpanii w 2000, 2014 oraz w 2016, z Włoch w 2003, z Anglii w 2008, 2019 oraz w 2021, oraz z Niemiec w 2013[4].
Osiągnięcia polskich klubów
W epoce Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (do 1992 roku) największym sukcesem polskich klubów było dotarcie do półfinału. Sztuka ta udała się dwóm polskim klubom Legii Warszawa (w sezonie 1969/1970) oraz Widzewowi Łódź (w sezonie 1982/1983). Dodatkowo, Górnikowi Zabrze udało się zagrać w ćwierćfinale (w sezonie 1967/1968), podobnie jak Ruchowi Chorzów w sezonie 1974/1975 oraz Wiśle Kraków w sezonie 1978/1979. W 1992 roku UEFA powołała do życia Ligę Mistrzów, która zastąpiła Puchar Europy Mistrzów Krajowych. Wówczas też zreformowano system rozgrywek wprowadzając fazę grupową (poprzedni system rozgrywek był systemem całkowicie pucharowym) oraz kwalifikacje do tychże rozgrywek. Po wprowadzeniu Ligi Mistrzów polskie kluby zakwalifikowały się do fazy grupowej trzykrotnie, zaś największym sukcesem było osiągnięcie przez Legię Warszawa ćwierćfinału w sezonie 1995/1996.
Polskie kluby w fazie grupowej i pucharowej Ligi Mistrzów:
Najlepsi strzelcy
Zestawienie piłkarzy, którzy zdobyli dużą liczbę goli w meczach Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych / Ligi Mistrzów UEFA (od 1955 roku, łącznie z meczami kwalifikacyjnymi).
Pogrubioną czcionką – zostali zaznaczeni piłkarze, którzy kontynuują karierę piłkarską.
Skróty:
- FP – gole w fazie pucharowej
- FG – gole w fazie grupowej
- FK – gole w fazie kwalifikacyjnej
- Stan na 2 listopada 2022[5]
Zdobywcy największej liczby tytułów najlepszego strzelca
Zestawienie piłkarzy, którzy zdobyli największą liczbę tytułów najlepszego strzelca w poszczególnych sezonach Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych / Ligi Mistrzów UEFA.
Zawodnik | Liczba tytułów | Sezony |
---|---|---|
![]() | 7 | 2007/2008, 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015, 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 |
![]() | 6 | 2008/2009, 2009/2010, 2010/2011, 2011/2012, 2014/2015, 2018/2019 |
![]() | 4 | 1972/1973, 1973/1974, 1974/1975, 1976/1977 |
![]() | 3 | 1964/1965, 1965/1966, 1967/1968 |
![]() | 1989/1990, 1990/1991, 1991/1992 | |
![]() | 2001/2002, 2002/2003, 2004/2005 | |
![]() | 2 | 1959/1960, 1963/1964 |
![]() | 1984/1985, 1985/1986 | |
![]() | 1998/1999, 2005/2006 | |
![]() | 1999/2000, 2000/2001 |
Prawa telewizyjne w Polsce
Obecnie prawa do Ligi Mistrzów należą do Telewizji Polsat. Transmisje wszystkich meczów emitowane są na kanałach Polsat Sport Premium. Dodatkowo jeden mecz z każdej kolejki odbywający się w środę transmitowany jest przez TVP.[6] Rozgrywki Ligi Mistrzów można oglądać również na platformach Polsat Box Go, CANAL+ online oraz TVP VOD.[7]
Zobacz też
- Liga Europy UEFA
- Liga Konferencji Europy UEFA
- Puchar Zdobywców Pucharów
- Superpuchar Europy
- Współczynnik UEFA
Uwagi
Przypisy
- ↑ Champions League changes agreed UEFA.com.
- ↑ UEFA zatwierdziła reformę europejskich pucharów. 90minut.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-08)]..
- ↑ G14 to disband after compromise. uk.eurosport.yahoo.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-18)]. BBC Sport.
- ↑ Bayern upokorzył Barcelonę. ibnlive.in.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-11)]..
- ↑ Liga Mistrzów UEFA - Najlepsi strzelcy wszech czasów, transfermarkt.pl [dostęp 2021-05-15] (pol.).
- ↑ Liga Mistrzów mecze na żywo, transmisje online TV, live stream • Gdzie oglądać?, Mecze na żywo online, meczyki, sport live • Transmisje Online i TV | Mecze24.pl [dostęp 2022-03-15] (pol.).
- ↑ Liga Mistrzów mecze na żywo i transmisje online za darmo • Gdzie oglądać?, Piłkarski Świat.com [dostęp 2022-03-15] (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
Flag of England. Saint George's cross (a red cross on a white background), used as the Flag of England, the Italian city of Genoa and various other places.
Autor: SanchoPanzaXXI, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of Spain during the Spanish State. It was adopted on 11 October 1945 with Reglamento de Banderas Insignias y Distintivos (Flags, Ensigns and Coats of Arms Bill)
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Romania, (21 August 1965 - 22 December 1989/officialy 27 December 1989).
Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.
- l = 2/3 × L
- C = 1/3 × L
- S = 2/5 × l
Flag of Romania, (21 August 1965 - 22 December 1989/officialy 27 December 1989).
Construction sheet of the Flag of Romania as depicted in Decree nr. 972 from 5 November 1968.
- l = 2/3 × L
- C = 1/3 × L
- S = 2/5 × l
Autor: Кирилл Венедиктов, Licencja: CC BY-SA 3.0
Argentine footballer Lionel Messi on 26 June 2018, ahead of the 2018 FIFA World Cup group stage match against Nigeria.
Flag of the Ivory Coast, written by Jon Harald Søby, modified by Zscout370. The colors match to what is reported at http://fotw.vexillum.com/flags/ci.html.
Autor: Riccardo de Conciliis, Licencja: CC BY-SA 4.0
Coupe de la Ligue des Champions
Autor: Анна Нэсси, Licencja: CC BY-SA 3.0
Хет-трик Роналду приносит Португалии ничью в пиренейском дерби
uefa logo
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
(c) Kieran Lynam, CC BY 2.0
UEFA Champions League - Match Day 1
Emirates Stadium, London.Arsenal vs Sevilla
Autor: Harry Coombes, Licencja: CC BY-SA 3.0
UEFA Champions League Titleholder Badge 2012
Autor: Matthew hk, Licencja: CC BY 3.0
Based on File:UEFA members Champs League group stage.gif, File:BlankMap-World-UK.png (itself based on File:BlankMap-World-v5.png) Serbian FA is the successor association but Montenegro is not. Non of the Montenegrin team was qualified either before 2006.
Autor: Rufus46, Licencja: CC BY-SA 3.0
Robert Lewandowski beim Training auf dem Gelände des FC Bayern München