Liga Republikańska

Liga Republikańska – polska organizacja prawicowa i antykomunistyczna działająca w latach 1993–2001.

Historia

Liga została zarejestrowana jako stowarzyszenie 8 grudnia 1993. Najbardziej aktywna w latach 1995–1997. Przewodniczącym organizacji był Mariusz Kamiński.

Stowarzyszenie według deklaracji programowej, powstało jako protest prawicowej części aktywnych politycznie ludzi młodego pokolenia wobec powrotu do władzy postkomunistów w wyniku wyborów parlamentarnych 19 września 1993. Utworzyła je grupa byłych działaczy konspiracyjnego Tajnego Zarządu Niezależnego Zrzeszenia Studentów Uniwersytetu Warszawskiego z lat 80.

Liga była organizacją kierowaną przez ówczesnych trzydziestolatków, którym udało się skupić dookoła siebie pewną liczbę ludzi młodszych od siebie. Najgłośniejszymi działaniami Ligi były demonstracje uliczne (największa w dniu zaprzysiężenia na prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego), pikiety, w których uczestniczyła również młodzież szkolna (np. przeciw ówczesnemu ministrowi edukacji Jerzemu Wiatrowi z SLD) oraz manifestacja na galerii sejmowej przeciw oskarżanemu przez nich o współpracę z rosyjskim wywiadem premierowi Józefowi Oleksemu. Liga organizowała też wystawę fotografii „Żołnierze Wyklęci”, poświęconą powojennej partyzantce. Wśród działań Ligi były także m.in. demonstracje pod domem Wojciecha Jaruzelskiego 13 grudnia każdego roku, usuwanie symboli radzieckich i komunistycznych z polskich miast, protesty przeciw polityce rosyjskiej w Czeczenii^[1] czy działania na rzecz osądzenia sędziów stalinowskich (m.in. Stefana Michnika)^[2].

1 maja 1999 członek Ligi Republikańskiej rzucił petardę w tłum. Petarda trafiła w prof. Krzysztofa Dunina-Wąsowicza oraz dziennikarzy telewizji RTL 7, w wyniku czego odnieśli oni rany^[3][4].

Danuta Waniek (szefowa sztabu wyborczego Aleksandra Kwaśniewskiego) nazwała Ligę Republikańską płatnymi bojówkami, odnosząc się do zakłócenia spotkań wyborczych Kwaśniewskiego w AWF i pod Teatrem Guliwer w Warszawie 1995. Została za to stwierdzenie pozwana do sądu. Sąd Okręgowy uznał, że Liga była: „stroną agresywną, atakującą i prowokującą do reakcji”, „w AWF Liga faktycznie rozbiła spotkanie oraz w istotny sposób zakłóciła spotkanie w teatrze” oraz że nazywanie Ligi bojówką było zgodne ze stanem faktycznym, jednak na stwierdzenie, że niektórzy członkowie Ligi brali pieniądze za wybryki, Waniek nie przedstawiła wystarczających dowodów. Miała za to przeprosić na łamach „Rzeczpospolitej”.

Sąd Apelacyjny uznał w 2004, że użycie słowa „bojówki” było obraźliwe dla Ligi i naruszyło jej dobre imię i nakazał Waniek przeprosiny również za ten epitet. Zarazem sąd uznał, że niewątpliwie Liga wywoływała awantury, które utrudniały dostanie się na wiece wszystkim, którzy chcieli wziąć w nich udział, dlatego pozwana nie musiała przepraszać za słowo „zadymiarze”.

Część działaczy znalazła się później w partii Przymierze Prawicy, a następnie w Prawie i Sprawiedliwości (m.in. Mariusz Kamiński, Stanisław Pięta, Piotr Babinetz, Anna Sikora).

Program

Według Deklaracji Ligi Republikańskiej „Nasz dzień nadejdzie”, głównym postulatem stowarzyszenia była radykalna dekomunizacja, która miała polegać na całkowitym usunięciu z życia publicznego funkcjonariuszy aparatu PPR, PZPR i ZSMP, funkcjonariuszy i tajnych współpracowników UB, SB i służb wojskowych PRL oraz członków rządów PRL. Liga podejmował też postulat dekomunizacji prawa poprzez deregulację i zmniejszenie biurokracji.

Wśród propozycji Ligi znalazły się także działania mające na celu zbudowania klasy średniej, poprzez reprywatyzacją oraz poszerzanie wolnego rynku, dążenia do usunięcia zasad poprawności politycznej, propagowanie polskiej kultury narodowej oraz tradycyjnych wartości opartych o wiarę katolicką. Podstawowym elementem spajającym Ligę był antykomunizm, inne prawicowe elementy programowe, choć obecne w jej działalności i publikacjach, były słabiej akcentowane.

Przypisy

Bibliografia

• Deklaracja Ligi Republikańskiej Nasz dzień nadejdzie piotrbabinetz.pl