Lili Darvas

Lili Darvas
Ilustracja
Lili Darvas w 1924 roku
Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1902
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

22 lipca 1974
Nowy Jork

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Ferenc Molnár

Lili Darvas (ur. 10 kwietnia 1902 w Budapeszcie[1], zm. 22 lipca 1974 w Nowym Jorku[2]) – węgierska aktorka filmowa, telewizyjna i teatralna. Występowała w produkcjach w kilku językach: węgierskim, niemieckim i angielskim.

Życiorys

Urodziła się w 1902 roku w Budapeszcie, jako córka Alexandra Darvasa i Berty Darvas (z domu Freiberger), oboje byli pochodzenia żydowskiego[1]. Jako aktorka zadebiutowała w teatrze w 1921 roku, grając tytułową bohaterkę Romea i Julii[3]. W 1926 roku wyszła za dramaturga Ferenca Molnára[4] (małżeństwo trwało aż do śmierci pisarza w 1952 roku; Darvas zagrała w wielu jego sztukach, przy czym wiele z nich zostało napisanych specjalnie dla niej[4]).

Od 1925 roku grała w teatrze Maxa Reinhardta, występując na jego scenach w Berlinie, Wiedniu i Salzburgu[2][4]. W 1927 występowała wraz z tym teatrem w Nowym Jorku[4]. W 1936 roku zagrała w filmie Marie Bashkirtseff (reż. Henry Koster)[1].

Aktorką niemiecką była przez 13 lat, aż do 1938 roku, kiedy opuściła Austrię z powodu wkroczenia do Austrii Adolfa Hitlera i wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych[2]. W dniu Anschlussu, po swoim zakończonym występie w teatrze spakowała się i wyjechała do Szwajcarii, co było możliwe, dzięki jej węgierskiemu paszportowi. Stamtąd udała się do Wielkiej Brytanii, a następnie do USA[5]. Aby móc kontynuować karierę musiała, podobnie jak inne gwiazdy, które w tamtym czasie wyjechały do USA, nauczyć się angielskiego[4]. W latach 40. XX wieku występowała na Broadwayu, w latach 40. i 50. grała w telewizyjnych operach mydlanych[5].

W 1965 Darvas odwiedziła Budapeszt, aby zagrać matkę tytułowej bohaterki w sztuce Molnára Olympia. Tam poznał ją węgierski reżyser Károly Makk. Makk miał nadzieję współpracować z nią przy filmie. W 1970 roku zaproponował jej rolę w swoim filmie Miłość, opartym na opowiadaniach Tibora Déry’ego. Darvas zagrała w nim 96-letnią, przykutą do łóżka kobietę, której syn trafił do więzienia z powodów politycznych. Był to pierwszy węgierski film Darvas. Razem z nią zagrała w nim gwiazda węgierskiego kina Mari Törőcsik[2][4]. Film otrzymał specjalne wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes[6].

W 1970 r. wystąpiła na Broadwayu w sztuce Les Blancs, niedługo przed śmiercią wystąpiła też w telewizyjnej adaptacji opery Hansa Wernera Henzego Rachel La Cabana[1].

Zmarła w 1974 roku w Nowym Jorku[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Lili Darvas, Jewish Women’s Archive [dostęp 2017-04-21] (ang.).
  2. ↑ a b c d e Tomas Hucko, Jadwiga Huckova, Nowy film węgierski, [w:] Kino epoki nowofalowej, Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska, Kraków: Universitas, 2015, s. 460, ISBN 97883-242-2662-7.
  3. ↑ Bert Cardullo, Twenty-One Landmark European Films 1939-1999, Algora Publishing, 2015, s. 126, ISBN 978-1-62894-131-9 [dostęp 2017-04-21] (ang.).
  4. ↑ a b c d e f Irving Drutman, Lili Darvas–A Movie Star Is Born at 70, „The New York Times”, 18 marca 1973, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-04-21].
  5. ↑ a b Wolfgang Saxon, Lilt Darvas, Actress of Stage and Film, Dies at 72, „The New York Times”, 23 lipca 1974, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-04-21].
  6. ↑ Festival de Cannes – Official website / Corporate, Festival de Cannes 2016 [dostęp 2017-04-21] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Darvas Lili 002.jpg
Darvas Lili magyar színésznő