Lima (roślina)

Lima
Ilustracja
Owoc
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządmydleńcowce
Rodzinarutowate
Rodzajcytrus
Gatuneklima
Nazwa systematyczna
Citrus aurantifolia hort. ex Tanaka
Ishii, Cycl. Hort. (Engei Daijiten) 1:523. 1944
Synonimy
  • Limonia aurantifolia Christm et Panz.
  • Citrus acida Roxb.
  • C. medica var. acida Hook f.
  • C. medica subsp. acida (Roxb.) Engler
  • C. aurantium subsp. aurantifolia Guillaumin
Kwiat limy.

Lima, limona, limonka, limetka, limeta kwaśna (Citrus aurantifolia) – gatunek rośliny należącej do rodziny rutowatych. Przypuszczalnie pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej, powszechnie uprawiana w regionach tropikalnych i subtropikalnych[3]. Najwięksi producenci: Indie, Meksyk, Argentyna, Brazylia.

Morfologia

Pokrój
Niewielkie i rozgałęzione drzewo lub krzew o wysokości do 5 m. Gałęzie ma pokryte krótkimi i ostrymi kolcami.
Liście
Długości do 9 cm, owalnoeliptyczne, o ząbkowanych brzegach, wyrastające na łopatkowato oskrzydlonych ogonkach. Po roztarciu wydzielają przyjemny zapach.
Kwiaty
Wyrastają po 1–7, są pachnące, mają 5-działkowy kielich i 5-płatkową koronę o średnicy do 2,5 cm, 1 słupek i liczne pręciki. Płatki korony są żółte, o czerwono nabiegłych brzegach. Kwitnie i wytwarza owoce przez cały rok.
Owoce
Okrągłe lub jajowate, jagodowe, o średnicy 3–5 cm. Skórka żółtawozielona lub żółta, woskowana, gorzka. Miąższ bardzo kwaśny i pachnący.

Zastosowanie

  • Drzewo owocowe: uprawiana jest głównie na Antylach, na wyspach Bahama, w Egipcie, także na Florydzie. Również w Europie jest uprawiana, znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej.
  • Kulinaria. Owoc zawiera 0,8% cukrów, witaminę C (46 mg/100 g), 6–7% kwasu cytrynowego, wapń, potas i fosfor. Owoce limety kwaśnej mają w sobie mniej witaminy C niż cytryny i są mniej popularne w Europie z powodu mniejszej trwałości. Skórka jest cieńsza i delikatniejsza (lima preferuje klimat wilgotny i ciepły), dlatego łatwiej ulega infekcjom grzybiczym. Owoce limy wykorzystuje się do sporządzania soków i napojów orzeźwiających.
  • Z owoców wytwarza się również olejki eteryczne i kwas cytrynowy.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-14].

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Media użyte na tej stronie

Citrus ×aurantiifolia114090888.jpg
Autor: Sarah Katzenell from haifa, israel, Licencja: CC BY-SA 2.0
Lime (Citrus ×aurantiifolia).
Lime-Whole-Split.jpg
Autor: Evan-Amos, Licencja: CC0
A whole lime and a lime that has been cut in half.