Linia kolejowa nr 109

Linia nr 109
Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia
dawniej Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek
Mapa przebiegu linii kolejowej 109
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

109

Tabela SRJP

142, A134[1]

Długość

5,419 km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3 kV DC

Prędkość maksymalna

70[2] (Vk = 80) km/h

Zdjęcie LK109
Widok linii kolejowej w stronę Krakowa Bieżanowa w okolicy ul. Rakuś w Bieżanowie.
Historia
Rok otwarcia

1857[3]

Rok elektryfikacji

1960[4]

Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 109: Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia – drugorzędna, jednotorowa, zelektryfikowana linia kolejowa łącząca stację Kraków Bieżanów z przystankiem osobowym Wieliczka Rynek-Kopalnia.[6][7] Dawniej linia bieg kończyła 240 m dalej, na przystanku osobowym Wieliczka Rynek.[8]

Dawniej w Bieżanowie istniała łącznica umożliwiająca wyjazd od strony Wieliczki w kierunku Tarnowa bez konieczności zmiany czoła pociągu. Planowano również budowę drugiego toru mającego być własnością Kopalni Soli[5]. Po zelektryfikowaniu linii w związku z jej charakterem (zakończenie bez infrastruktury umożliwiającej zmianę lokomotywy, duża częstotliwość kursów) była ona praktycznie zawsze obsługiwana z wykorzystaniem elektrycznych zespołów trakcyjnych, czasem szynobusów. Nieregularnie realizuje się tutaj przejazdy pociągów retro.

Modernizacja

4 kwietnia 2011 roku PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z konsorcjum firm Eurovia Polska i Eurovia CS umowę na modernizację linii[9]. Inwestycja objęła m.in. wymianę nawierzchni, sieci trakcyjnej, budowę nowych urządzeń sterowania ruchem, stworzenie systemu informacji pasażerskiej oraz przebudowę obiektów technicznych. W ramach modernizacji w rejonie ulicy Winnickiej w Wieliczce powstał nowy przystanek o nazwie Wieliczka Bogucice, dotychczasowy przystanek Wieliczka został przemianowany na Wieliczka Park, zaś przystanek Wieliczka Rynek został przeniesiony przed ul. Adama Mickiewicza i zmienił nazwę na Wieliczka Rynek-Kopalnia. Kolejną inwestycją w ramach tego samego projektu była budowa parkingu typu Park & Ride w okolicy przystanku Wieliczka Park.

Po modernizacji linię kolejową przecinają cztery przejścia dla pieszych (w okolicach muru pobliskiego Klasztoru Ojców Franciszkanów i przy stacjach Wieliczka Park, Wieliczka Bogucice i Kraków Bieżanów), a także dwie drogi miejskie (przejazdy kategorii "B" przy stacji Kraków Bieżanów Drożdżownia i Kraków Bieżanów). Ponadto, szlak sześciokrotnie przecinają drogi prowadzone bezkolizyjnie, głównie pod linią, która na znacznym odcinku prowadzona jest na nasypie.

Charakterystyka techniczna

Linia w całości jest klasy C3, maksymalny nacisk osi wynosi 221 kN dla lokomotyw oraz 196 kN dla wagonów, a maksymalny nacisk liniowy wynosi 71 kN (na metr bieżący toru). Linia wyposażona jest w sieć trakcyjną typu C120-2C i C95-C, która jest dostosowana do maksymalnej prędkości 110 km/h, obciążalność prądowa wynosi 1725 i 1150 A, a minimalna odległość między odbierakami prądu wynosi 20 m. Linia zaopatrzona jest w elektromagnesy samoczynnego hamowania pociągów. Linia podlega pod obszar konstrukcyjny ekspozytury Centrum Zarządzania Linii Kolejowych Kraków, a także pod Zakład Linii Kolejowych Kraków.[10] Prędkość maksymalna poruszania się pociągów na linii wynosi 70 km/h[2], a jej prędkość konstrukcyjna wynosi 80 km/h[6]. Obowiązują następujące maksymalne prędkości:

Wykaz maksymalnych prędkości (km/h)[2]
kilometrażTor nieparzysty (kierunek: Wieliczka Rynek Kopalnia)
oddoPociągi pasażerskieAutobusy szynowe i EZTPociągi towarowe
0,0864,4877040
4,4875,50560

Na linii zostały wprowadzone ograniczenia w związku z niezachowaniem skrajni - nieodpowiednia odległość i wysokość niektórych słupów trakcyjnych od osi toru i poziomu główki szyny.[11]

Ruch pociągów

Od 14 grudnia 2014 roku linia jest wykorzystywana wyłącznie do realizacji połączeń pasażerskich z Wieliczki w kierunku Krakowa Głównego[12], a 10 grudnia 2017 roku trasa została wydłużona do lotniska w Balicach[13]. Połączenia realizowane są poprzez linię S1 krakowskiej Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (34 połączenia na dobę). Dawniej kursowały tędy także pociągi towarowe z Kopalni soli Wieliczka transportujące sól; linia była również wykorzystywana do sprowadzania węgla kamiennego bądź też transportu produkowanych w Wieliczce cegieł.

Galeria

Przypisy

  1. Sieciowy rozkład jazdy, portalpasazera.pl [dostęp: 3.01.2022].
  2. a b c PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załączniki 2.1 (P), (A) i (T).
  3. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Krzysztofory - Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Kraków, 2009.
  4. Adrian Karwat, Krzysztof Dobrzanski, Mateusz Matusik: , semaforek.kolej.org.pl [dostęp: 3.01.2022].
  5. a b Adrian Karwat, Krzysztof Dobrzanski, Mateusz Matusik: Wieliczka Park, semaforek.kolej.org.pl [dostęp: 3.01.2022].
  6. a b PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Instrukcja Id-12 (D-29): Wykaz linii. Stan na dzień 7 grudnia 2021 r.
  7. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załącznik 2.6 - Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych.
  8. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin przyznawania i korzystania z tras na udostępnianych liniach kolejowych w ramach rozkładu jazdy 2003/2004.
  9. Modernizacja linii Kraków – Wieliczka: Umowa podpisana (pol.). inwestycje-krakow.pl, 2011-04-06. [dostęp 2015-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  10. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załączniki 2.2, 2.3, 2.4, 2.12, 2.13 2.14 i 2.15.
  11. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Regulamin sieci 2021/2022, Załącznik 2.11 - Wykaz ograniczeń wynikających z niezachowania skrajni budowli linii kolejowej.
  12. Start Kolei Małopolskich bez problemów (aktualizacja), rynek-kolejowy.pl [dostęp: 3.01.2022].
  13. Połączenie do Balic w końcu otwarte, rynek-kolejowy.pl [dostęp: 3.01.2022].

Media użyte na tej stronie

BSicon ulBHF.svg
underground train station (legend icon)
BSicon uexlBHF.svg
ex underground train station (legend icon)
BSicon ulHST.svg
underground train stop (legend icon)
BSicon uexlHST.svg
ex underground train stop (legend icon)
BSicon ulDST.svg
underground service station (legend icon)
BSicon uexlDST.svg
ex underground service station (legend icon)
BSicon lBST.svg
non-passenger stop (legend icon)
BSicon exlBST.svg
ex non-passenger stop (legend icon)
BSicon ulBST.svg
underground service stop (legend icon)
BSicon uexlBST.svg
ex underground service stop (legend icon)
BSicon expHST.svg
local-only minor station
BSicon upHST.svg
Icons for railway description
BSicon uexpHST.svg
out-of-use local-only minor metro station
BSicon uexENDEe.svg
Railroad BSicon
BSicon uSTR.svg
Underground straight track
BSicon uexSTR.svg
ex underground straight track
BSicon extSTR.svg
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
BSicon utSTR.svg
underground tunnel straight track
BSicon uextSTR.svg
ex underground tunnel straight track
BSicon hSTR.svg
high level track
BSicon exhSTR.svg
ex high level track
BSicon uhSTR.svg
underground high level track
BSicon uexhSTR.svg
ex underground high level track
BSicon hSTRae.svg
Bridge (big)
BSicon uhSTRae.svg
Image for BSicon diagrams
BSicon uexhSTRae.svg
BS template transport icon
BSicon hKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon exhKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon KRZWu.svg
(c) I, Lantus, CC-BY-SA-3.0
Line crossing under water across
BSicon uexKRZWu.svg
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.
BSicon KMW.svg
mileage change
BSicon exKMW.svg
ex mileage change
BSicon uKMW.svg
A mile-marker for metros/canals
BSicon uexKMW.svg
mileage change
BSicon GRENZE.svg
Autor: Bernina, axpde, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
track with border
BSicon ÜST.svg
Track change (new design)
BSicon exÜST.svg
track change (new design)
BSicon uÜST.svg
Track switch, metro/light rail
BSicon uexÜST.svg
track change, metro/light rail (new design)
BSicon BUE.svg
level crossing straight
BSicon exSKRZ-YBUE.svg
Disused railway line level crossing on minor road.
BSicon uBUE.svg
underground level crossing straight
BSicon uexBUE.svg
Ex underground level crossing straight
BSicon ELCa.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
BSicon ELCe.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
BSicon BHF-L.svg
Station right
BSicon HST.svg
flag stop track straight in use
BSicon exELCa.svg
Electrification start, out of use
BSicon exBL.svg
Pedestrian walkway or Electrification, out of use
BSicon exELCe.svg
Electrification end, out of use
BSicon MFADEg.svg
Mask for line fading backward
BSicon MFADEf.svg
Mask for line fading forward
BSicon vBST-STR.svg
Parallel lines: freight stop + track
BSicon WBRÜCKE1.svg
bridge over water straight (medium)
Wieliczkapociąg2.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia.
BSicon PSL.svg
Passing loop icon, for route diagram templates.
BSicon WASSER+l.svg
Autor: axpde, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
watercourse from the left
BSicon RAq.svg
Horizontal major road icon
BSicon vSHI3gr-STR.svg
Parallel lines: track through with shift by 3/4 to right + track through
109 Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia 7.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Linia kolejowa 109 w Wieliczce, obok klasztoru Ojców Franciszkanów
BSicon RP2q.svg
Roadway, paved, two-lanes, across
BSicon WASSER.svg
watercourse straight
BSicon SHI3+l.svg
Shift by 3/4 from left
BSicon hKRZWaeq.svg
bridge over water aqross (big)
109 Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek-Kopalnia 2.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zwrotnica na stacji Wieliczka Park na linii 109
109 Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia 4.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rozjazdy na stacji Wieliczka Park
BSicon LWASSER.svg
Watercourse, non-navigable, continuation
BSicon exHST.svg
ex flag stop track straight off use
POL rail 109 map.svg
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Map of polish railway line number 109

Legend:

  • ━━━  Railway line number 109
  • ━━━  Other railway lines
  • ━━━  Vistula river
BSicon RP2oWq.svg
Two-lane road bridge over water
109 Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek Kopalnia 5.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wiadukt z autostradą A4 nad linią kolejową 109
Wieliczkaautobus.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Połączenie autobusowe przedłużające linię kolejową Kraków- Wieliczka.
Wieliczkapociąg.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stacja Wieliczka Rynek- Kopalnia.
LiniaKolejowaNr109-Bieżanów-POL, Kraków.JPG
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Linia kolejowa nr 109 w okolicy ul. Rakuś w Bieżanowie. Kraków, 2016.
BSicon LWASSERq.svg
Watercourse, non-navigable, continuation across
BSicon MFADEfq.svg
Mask for line fading forward, rotated across
BSicon vLSTR.svg
Railway descrption icon, based on BSicon LSTR.svg
Koleje malopolskie 0003.JPG
Autor: Kornatka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pociąg Kolei Małopolskich zmierza do Wieliczki
BSicon SKRZ-G2o.svg
Bridge over two-lane road
BSicon vBHF-R.svg
Autor: Wiebevl, Licencja: CC BY-SA 3.0
spoorsjabloon