Linia kolejowa nr 15

Linia kolejowa nr 15
Bednary – Łódź Kaliska
Mapa przebiegu linii kolejowej 15
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

15

Tabela SRJP

602

Długość

69,525[1] km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3000 V DC

Prędkość maksymalna

120[2] km/h

Zdjęcie LK15
Most w rejonie wsi Błota Krępskie, zmodernizowany w 2011 roku. Widoczna rezerwa pod drugi tor
Historia
Lata budowy

1900–1902

Rok otwarcia

1902

Rok włączenia do PKP

1918

Rok elektryfikacji

1965

Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 15 BednaryŁódź Kaliska – zelektryfikowana, jedno- i dwutorowa linia kolejowa o długości 69,525 km. Biegnie równolegle do drogi krajowej nr 14.

Historia

Linia, budowana jako szerokotorowa w latach 1900–1902 przez Towarzystwo Akcyjne Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, została otwarta w 15 listopada 1902 roku jako część tzw. Kolei Warszawsko Kaliskiej prowadzącej z Dworca Kaliskiego w Warszawie do stacji granicznej Nowe Skalmierzyce. Stacja Nowe Skalmierzyce była stacją przeładunkową z sieci kolei o rozstawie szerokotorowym (1520 mm) na normalnotorowy (1435 mm). Dla potrzeb linii kolejowych wybudowano szereg dworców kolejowych, między innymi Łowicz Kaliski (obecnie Łowicz Przedmieście) oraz Dworzec Kaliski w Łodzi, zaprojektowany przez Józefa Hussa, będący obecnie końcem linii[3]. W grudniu 1914 roku linię przekuto na rozstaw normalnotorowy, w 1918 znacjonalizowano, natomiast w latach 1918–1925 odbudowano po zniszczeniach wojennych. W 1928 roku zbudowano drugi tor z Bednar do Łowicza Przedmieście. Do czasu budowy linii StrzałkowoKutno jedno z głównych połączeń Warszawy z Poznaniem. W czasie II wojny światowej włączona pod tzw. Ostbahn i przebudowana dla potrzeb Wehrmachtu. W 1945 roku na krótko przekuto linię na rozstaw rosyjski, natomiast 27.11.1965 roku linia została zelektryfikowana.

W latach 2007–2011 ruch pasażerski na linii był zawieszony ze względu na jej zły stan techniczny i wynikający z niego brak opłacalności uruchamiania przewozów pasażerskich. W 2011 roku, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa łódzkiego, została przeprowadzona modernizacja linii. 1 października 2011 wznowiono ruch pasażerski[4].

Opis linii

  • Kategoria linii: pierwszorzędna
  • Liczba torów:
    • jednotorowa na odcinku -0,693 – 57,160
    • dwutorowa na odcinku 57,160 – 68,759
    • jednotorowa na odcinku 68,759 – 68,832
  • Przeznaczenie linii: pasażersko-towarowa

Modernizacja

Całkowite koszty modernizacji linii kolejowej nr 15 na odcinku BednaryZgierz (47 km) wyniosły 120 mln zł, z czego z Funduszu Kolejowego pochodziło ok. 39 mln zł. Pozostała część – 81 mln zł – pochodziła z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego. Stosowna umowa pomiędzy Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego a PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. została zawarta 31 marca 2010[5].

Modernizacja zakładała przywrócenie prędkości konstrukcyjnej 90 km/h dla pociągów pasażerskich. Spowodowało to skrócenie czasu przejazdu pociągów pomiędzy Łowiczem a Łodzią Kaliską z około 2 godzin i 20 minut do około 1 godziny[5].

Zakres prac obejmował:[5]

  • kompleksową wymianę nawierzchni torowej, w tym wymianę podkładów na strunobetonowe oraz szyn na bezstykowe z przytwierdzeniem sprężystym;
  • mechaniczne czyszczenie i uzupełnienie podsypki;
  • wymianę rozjazdów (12 sztuk) oraz modernizację przejazdów kolejowo-drogowych (43).

Rozpoczęcie robót budowlanych zaplanowano na lipiec/sierpień 2010, zaś ich zakończenie na 3. kwartał 2011[5].

Roboty budowlane rozpoczęto w marcu 2011, a zakończono je na przełomie sierpnia i września 2011. Ruch pociągów pasażerskich przywrócono 1 października 2011. Dodatkowo w 2012 i 2013 roku, w ramach I etapu budowy Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, poprzez modernizację przejazdów kolejowo-drogowych kategorii D zlikwidowano część punktowych ograniczeń prędkości[6]. Mimo tego nie jest jeszcze możliwe osiągnięcie przewidywanego po modernizacji czasu przejazdu. Przeszkodę stanowi zły stan techniczny niektórych obiektów inżynieryjnych, takich jak mosty i przepusty. Będą one remontowane z własnych funduszy PKP PLK[7]. W 2016 roku przejazd na trasie Łódź Kaliska-Łowicz Główny trwał około 1 h 6 – 1 h 20 minut, w zależności od postoju na mijankach, mimo optymalizacji prędkości z 90 do 100 km/h[8]. 11 maja 2017 roku rozstrzygnięto przetarg na modernizację układów torowych w stacji Łódź Kaliska oraz Zgierz w ramach przetargu o nazwie Poprawa stanu infrastruktury kolejowej w obrębie aglomeracji warszawsko-łódzkiej, którego zwycięzcą zostało Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie[9].

30 listopada 2018 PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z Zakładem Robót Komunikacyjnych DOM umowę na modernizację linii na odcinku Łódź KaliskaZgierz, zakładającą dostosowanie odcinka do prędkości 120 km/h[10].

22 lutego 2019 rozstrzygnięto przetarg na zabudowę nowych rozjazdów na stacji Bednary, który wygrał ZRK DOM Poznań[11], natomiast 11 lipca 2019 roku rozstrzygnięto przetarg na przebudowę głowicy stacji Łowicz Przedmieście[12]. 7 sierpnia rozstrzygnięto przetarg na przebudowę stacji Łódź Kaliska z przebudową niedokończonego w latach 90. XX wieku tzw. „wiaduktu wschodniego”, umożliwiającego wyjazd w kierunku stacji Łódź Kaliska Towarowa[13]. Od drugiej połowy października 2019 roku prowadzone są roboty na odcinku Zgierz – Łódź Kaliska. Obejmują one wymianę nawierzchni, sieci trakcyjnej, remont peronów w stacji Łódź Żabieniec i Zgierz oraz przebudowę 3 mostów, 3 wiaduktów i wymianę 44 rozjazdów. prace remontowe mają zakończyć się do 2022 roku[14].

Przewoźnicy

Obecnie regularne przewozy na linii wykonuje na całości Łódzka Kolej Aglomeracyjna[8]. W przeszłości – do rozkładu jazdy 2014/2015 – całą linię obsługiwał Oddział Łódzki spółki Przewozy Regionalne[15][16]. Przewoźnik ten od 10 grudnia 2017 roku obsługuje linię tylko na krótkim odcinku Łódź KaliskaZgierz[17], gdzie kursują 2 pary pociągów regio[18].

Zobacz też

Przypisy

  1. Id-12 (D29) Wykaz linii (pol.). plk-sa.pl, 2020-07-27. [dostęp 2020-09-14].
  2. http://www.plk-sa.pl/files/public/user_upload/pdf/Reg_przydzielania_tras/Regulamin_2015_2016/07.04.2016/N_ZAL_2.1A_20160407090313.pdf.
  3. Robert Marcinkowski: Ilustrowany Atlas Dawnej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Oliwka, 2013, s. 79. ISBN 978-83-931203-1-4.
  4. Wyborcza.pl, lodz.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-25].
  5. a b c d PLK SA: Wkrótce szybciej z Łowicza do Łodzi (pol.). [dostęp 2010-05-21].
  6. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia publicznego (SIWZ) dla przetargu nieograniczonego na „Budowa, przebudowa przystanków kolejowych na trasach Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej – poprawa dostępności komunikacyjnej poprzez utworzenie intermodalnych przystanków z Łódzką Koleją Aglomeracyjną – etap I”.
  7. Lilianna Jóźwiak-Staszewska. Szynobusy sprawią, że będzie wygodniej, ale nie szybciej. „Wieści z Głowna i Strykowa”. Nr 25 (836), s. 10–11, 2013-06-20. Wojciech Waligórski - redaktor naczelny. Łowicz: Oficyna Wydawnicza „Nowy Łowiczanin” s.c.. ISSN 1641-6260. OCLC 69549866. 
  8. a b https://lka.lodzkie.pl/_data/Dokumenty/rozklady/13III-11VI/Lowicz_13.03-11.06.2016.pdf.
  9. Platforma Zakupowa PKP Polskie Linie Kolejowe S.A, zamowienia.plk-sa.pl [dostęp 2017-11-25] (ang.).
  10. Łódź Kaliska – Zgierz: Umowa na modernizację podpisana [dostęp 2018-12-01] (pol.).
  11. https://zamowienia.plk-sa.pl/servlet/HomeServlet?MP_module=main&MP_action=bestOfferDetails&demandIdentity=265355.
  12. https://zamowienia.plk-sa.pl/servlet/HomeServlet?MP_module=main&MP_action=bestOfferDetails&demandIdentity=284931.
  13. Rynek Kolejowy mobile, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-11-27].
  14. Łódź – Zgierz: Roboty wyprzedzające modernizację linii nr 15 – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP,..., www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-11-27].
  15. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)].
  16. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2018-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-15)].
  17. https://polregio.pl/media/7247/420-z-uzup-od-1iii-%C5%82%C3%B3d%C5%BA-kaliska-toru%C5%84-g%C5%82%C3%B3wny-%C5%82%C3%B3d%C5%BA-kaliska.pdf.
  18. https://polregio.pl/media/8371/%C5%82%C3%B3d%C5%BA-kaliska-toru%C5%84-%C5%82%C3%B3d%C5%BA-kaliska.pdf.

Media użyte na tej stronie

BSicon ulBHF.svg
underground train station (legend icon)
BSicon uexlBHF.svg
ex underground train station (legend icon)
BSicon ulHST.svg
underground train stop (legend icon)
BSicon uexlHST.svg
ex underground train stop (legend icon)
BSicon ulDST.svg
underground service station (legend icon)
BSicon uexlDST.svg
ex underground service station (legend icon)
BSicon lBST.svg
non-passenger stop (legend icon)
BSicon exlBST.svg
ex non-passenger stop (legend icon)
BSicon ulBST.svg
underground service stop (legend icon)
BSicon uexlBST.svg
ex underground service stop (legend icon)
BSicon expHST.svg
local-only minor station
BSicon upHST.svg
Icons for railway description
BSicon uexpHST.svg
out-of-use local-only minor metro station
BSicon uexENDEe.svg
Railroad BSicon
BSicon uSTR.svg
Underground straight track
BSicon uexSTR.svg
ex underground straight track
BSicon extSTR.svg
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
BSicon utSTR.svg
underground tunnel straight track
BSicon uextSTR.svg
ex underground tunnel straight track
BSicon hSTR.svg
high level track
BSicon exhSTR.svg
ex high level track
BSicon uhSTR.svg
underground high level track
BSicon uexhSTR.svg
ex underground high level track
BSicon hSTRae.svg
Bridge (big)
BSicon uhSTRae.svg
Image for BSicon diagrams
BSicon uexhSTRae.svg
BS template transport icon
BSicon hKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon exhKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon KRZWu.svg
(c) I, Lantus, CC-BY-SA-3.0
Line crossing under water across
BSicon uexKRZWu.svg
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.
BSicon KMW.svg
mileage change
BSicon exKMW.svg
ex mileage change
BSicon uKMW.svg
A mile-marker for metros/canals
BSicon uexKMW.svg
mileage change
BSicon GRENZE.svg
Autor: Bernina, axpde, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
track with border
BSicon ÜST.svg
Track change (new design)
BSicon exÜST.svg
track change (new design)
BSicon uÜST.svg
Track switch, metro/light rail
BSicon uexÜST.svg
track change, metro/light rail (new design)
BSicon BUE.svg
level crossing straight
BSicon exSKRZ-YBUE.svg
Disused railway line level crossing on minor road.
BSicon uBUE.svg
underground level crossing straight
BSicon uexBUE.svg
Ex underground level crossing straight
BSicon ELCa.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
BSicon ELCe.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
BSicon BHF.svg
station straight track
BSicon STR+l.svg
track to right against driving direction (with exact circles)
BSicon DST.svg
non-passenger station track straight in use
BSicon KRZo.svg
Crossing overhead
BSicon HST.svg
flag stop track straight in use
BSicon CONTfq.svg
Image for BSicon diagrams
POL rail 15 map.svg
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa linii kolejowej nr 15
Linia kolejowa nr 15 zmodernizowany most.jpg
Autor: Piotr Gajek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zmodernizowana linia kolejowa nr 15 Bednary - Łódź Kaliska, w oddali zmodernizowany przejazd kolejowy. Zdjęcie wykonane w pobliżu wsi Błota Krępskie.
BSicon CONTgq.svg
Image for BSicon diagrams