Linia kolejowa nr 263

Linia kolejowa nr 263
Swarzewo – Krokowa
Dane podstawowe
Numer linii	263
Tabela SRJP	443
Długość	17,404 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	brak
Prędkość maksymalna	rozebrana, przed zamknięciem 50 km/h
Początek drogi rowerowej, która powstała w śladzie linii kolejowej
Historia
Rok zawieszenia ruchu	1989 (pasażerski) 1991 (towarowy)
Rok fizycznej likwidacji	pod koniec 2005
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   213 ↑ Reda 0 Swarzewo 213 ← Hel 3,663 Łebcz 6,158 Starzyński Dwór 8,593 Radoszewo 10,438 Kłanino Kanał Karnel (Czarna Woda) 14,754 Sławoszyno Sławoszyno 215 17,224 Krokowa 17,404
Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 263 Swarzewo – Krokowa – rozebrana linia kolejowa o długości 17,404 km, która łączyła Swarzewo z Krokową. Budowa ukończona została w 1903. Ruch pociągów pasażerskich na tej linii został wstrzymany w 1989, a towarowy w 1991. Linia została rozebrana pod koniec 2005.

Przebieg linii

Linia 263 odgałęzia się od linii 213 zaraz za przystankiem Swarzewo położonym pomiędzy miejscowościami Swarzewo a Gnieżdżewo. Przed Łebczem linia pokonuje niewielki zakręt w lewo. Pomiędzy Łebczem a Starzyńskim Dworem linia skręca o 90° w lewo. Pomiędzy Starzyńskim Dworem a Radoszewem linia najpierw ostro skręca w prawo, a potem ponownie w lewo. W drodze do Kłanina następuje zwrot w prawo. Dalej dość krętym przebiegiem linia dojeżdża do Krokowej^[1].

Linia 263 w całości leży na terenie powiatu puckiego oraz na terenie mezoregionu Pobrzeże Kaszubskie^[2].

Charakterystyka techniczna

Linia została rozebrana w 2005^[3].

Historia

Geneza

W latach 80. i 90. XIX wieku sieć kolejowa w Prusach zaczęła się zagęszczać. Po wybudowaniu głównych magistrali zaczęły powstawać linie lokalne łączące miasta powiatowe^[4]. W grudniu 1897 rozpoczęto budowę pierwszego odcinka współczesnej linii 213 – z Redy do Pucka^[5]. Został on otwarty 15 grudnia 1898^[6], pomimo bardzo trudnych warunków geologicznych i geomorfologicznych^[7].

1901–1922

Linia Reda – Puck od razu miała dochodzić do Krokowej^[5] jednakże budowę rozpoczęto dopiero w 1901^[8], a oddano w 1903. Na odcinku Puck – Swarzewo, linia ma nr 213, a dalej 263^[9]. Linia do Krokowej została zbudowana, a później zarządzana, przez spółkę Kleinbahn-Aktiengesellschaft Putzig – Krockow, w której akcjonariuszami byli skarb państwa, prowincja Prusy Zachodnie, powiat pucki z rejencji gdańskiej, przedsiębiorstwo budowy kolei Lenz & Co oraz hrabia von Krockow. Początkowo rozważano budowę linii aż do Żarnowca i Odargowa, jednakże ze względu na koszty z tego przedłużenia zrezygnowano. Prace budowlane prowadziła spółka Lenz & Co z Berlina^[1].

W 1918 Polska odzyskała niepodległość. Granice na Pomorzu ustalono dopiero w 1920. Wówczas linia kolejowa z Pucka do Krokowej znalazła się w Polsce. Z powodu kłopotów w zaopatrzeniu w węgiel niezbędny dla parowozów została w 1920 wprowadzona komunikacja zastępcza za pomocą powozów^[10]. Podobna sytuacja panowała w tym czasie na różnych innych pomorskich liniach^[11].

W 1921 zawieszono, na pół roku przewozy na odcinku Puck – Krokowa^[12]. Zawieszenie to było związane z budową linii kolejowej na Hel oddanej w 1922^[13]. W tym samym czasie rozwiązała się spółka Kleinbahn-Aktiengesellschaft Putzig – Krockow, gdyż państwowy akcjonariusz nie był zainteresowany zagraniczną linią, samorządowi przestali formalnie istnieć, natomiast prywatni nie poradzili sobie z obciążeniem finansowym^[1].

1922–1945

1 kwietnia 1922 linia przeszła pod zarząd Polskich Kolei Państwowych. Przejście pod polski zarząd spowodowało między innymi lepsze skomunikowanie na stacji Puck z pociągami do Helu i Gdańska^[1].

6 września 1929 na linii zdarzył się niegroźny wypadek. Pociąg osobowy z Pucka do Krokowej wykoleił się kilkaset metrów przed stacją końcową. Jedynym poszkodowanym był konduktor pocztowy, który uległ niewielkiemu poturbowaniu^[1].

W 1929 linia przeszła remont kapitalny. Do remontu użyto szyn pochodzących z rozebranych linii, wytopionych pod koniec XIX wieku. W latach 1936-1937 wyremontowano most na Płutnicy^[1].

27 września 1939 linia przeszła pod zarząd Deutsche Reichsbahn. Podczas wojny linia nie ucierpiała z wyjątkiem likwidacji parowozowni w Krokowej. Jedyną zmianą w układzie torowym była budowa bocznicy do majątku w Kłaninie^[1].

1945–1989

Ruch pociągów został wznowiony w 1945. Liczba par pociągów stopniowo wzrastała do 3 na dobę^[1].

W 1964 do obsługi linii wprowadzono trakcję spalinową^[1].

W latach 70. ze względu na zaniedbania w remontach drastycznie spadała prędkość przejazdu. Kolej zaczęła przegrywać z bardziej elastycznym transportem autobusowym^[1]. W 1979 zawieszono po raz drugi przewozy na linii Puck – Krokowa, pociągi wróciły do Krokowej w maju 1983^[12]. Krótko przed wznowieniem przewozów linię po raz ostatni zmodernizowano. W celu zwiększenia atrakcyjności pociągi do Krokowej zaczynały bieg w Redzie, gdzie była możliwość przesiadki na pociągi SKM kursujące do Trójmiasta i Wejherowa^[1].

Po 1989

Po raz trzeci ruch kolejowy z Pucka do Krokowej został zawieszony na przełomie lat 80. i 90. W maju 1989 na tej trasie przestały kursować pociągi osobowe, a w 1991 również towarowe^[12].

Po 2000 były podejmowane próby reaktywacji linii, chociażby do jazd drezynowych^[1]. Jednak latem 2005 ogłoszony został przetarg na rozbiórkę linii^[3]. W 2011 wzdłuż linii została zbudowana asfaltowa ścieżka rowerowa^[14].

Infrastruktura

Rozgałęzienie

Połączenie z linią nr 213

Linia nr 263 łączyła się jedynie z linią nr 213 (na stacji Swarzewo)^[13][9].

Punkty eksploatacyjne

Na linii znajdowało się 7 punktów eksploatacyjnych:

• Swarzewo,
• Łebcz,
• Starzyński Dwór,
• Radoszewo,
• Kłanino,
• Sławoszyno,
• Krokowa^[9].

• 

  Swarzewo

• 

  Radoszewo

• 

  Kłanino

• 

  Krokowa

Ruch pociągów

W maju 1989 na tej trasie przestały kursować pociągi osobowe, a w 1991 również towarowe^[12].

Przypisy