Linia kolejowa nr 65

Linia nr 65
Most na rzece Bug – Sławków Południowy LHS
Mapa przebiegu linii kolejowej 65
Dane podstawowe
Zarządca

PKP LHS

Numer linii

65

Tabela SRJP

104

Długość

394,650 km

Rozstaw szyn

1520 mm

Prędkość maksymalna

80 km/h

Zdjęcie LK65
Linia Hutnicza Szerokotorowa w Zarzeczu
Historia
Lata budowy

1976-1979

Rok otwarcia

1979

Portal Transport szynowy
Tory linii kolejowej LHS na stacji w Zwierzyńcu
Stacja Zamość Bortatycze LHS
LHS w Bukownie

Linia kolejowa nr 65 Most na rzece BugSławków Południowy LHS[1], Linia Hutnicza Szerokotorowa, dawniej znana pod nazwą Linia Hutniczo-Siarkowa (LHS) – niezelektryfikowana, jednotorowa linia kolejowa przebiegająca od kolejowego przejścia granicznego w Hrubieszowie do stacji kolejowej Sławków Południowy LHS.

Linia kolejowa nr 65 jest najdłuższą szerokotorową linią kolejową w Polsce. Jej długość od granicy państwa do stacji towarowej w Sławkowie wynosi 394,650 kilometrów. Łączna długość torów na linii wynosi 524,339 kilometrów. Jest powszechnie uważana za najdalej wysuniętą na zachód Europy linię o rozstawie toru 1520 mm.

Od 2001 roku linia kolejowa LHS ma charakter wyłącznie towarowy i obsługuje tylko przewozy międzynarodowe. Na końcu linii i wzdłuż jej przebiegu znajdują się terminale przeładunkowe wykorzystywane do rozładunku różnego rodzaju towarów przywożonych do Polski z Ukrainy, z innych państw byłego Związku Radzieckiego, a także z Chin[2].

Obok Centralnej Magistrali Kolejowej, linia kolejowa nr 65 była największym jednorazowym przedsięwzięciem kolejowym Polskich Kolei Państwowych w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Historia

Koncepcja budowy linii Łazy – Kiwerce powstała w latach 20. XX wieku. Jej celem było dostarczanie węgla kamiennego wewnątrz terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – z polskiej części Górnego Śląska na Wołyń oraz zwiększenie gęstości linii kolejowych w południowej części dawnej tzw. Kongresówki, na której przed I wojną światową obowiązywał zakaz budowy linii kolejowych. Inwestycja ta nie została jednak wówczas zrealizowana[3]. Dopiero w latach 1976–1979 zbudowano ww. linię do obsługi importu rudy żelaza z Krzywego Rogu do Huty Katowice oraz eksportu polskiej siarki i węgla do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Linia wybudowana została przez teren Roztoczańskiego Parku Narodowego pomimo negatywnego stanowiska Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Została oddana do użytku 30 listopada 1979 r.

Po przemianach polityczno-ekonomicznych w 1989 r. i rozpadzie Związku Radzieckiego linia przeżywała kryzys przewozowy. W 2001 r. została przekazana pod zarząd spółki PKP LHS.

Od kilkunastu lat planowane jest szersze wykorzystanie linii dla perspektywicznego połączenia kolejowego EuropaAzja. W 2017 r. były minister infrastruktury Jerzy Polaczek w związku z tym wystąpił z interpelacją ws. wydłużenia linii LHS do portów rzecznych w Gliwicach i Kędzierzynie-Koźlu, co miałoby ułatwić przeładunek towarów transportowanych z Azji i podnieść atrakcyjność linii LHS[4].

Od 2017 do końca 2019 roku PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa analizowała możliwość elektryfikacji linii na całej długości z wykorzystaniem napięcia prądu stałego lub przemiennego[5][6].

W kwietniu 2017 roku PKP LHS wspólnie z kolejami ukraińskimi podpisały list intencyjny dotyczący współpracy w celu elektryfikacji na prąd przemienny odcinka Kowel - Izow - Hrubieszów[7][8]. Na początku maja 2021 roku rozpoczęto prace przygotowawcze[9], a w sierpniu rozpoczęto pierwsze stawianie słupów[10]. PKP LHS zrezygnowało jednak z tych planów[11].

Ruch pasażerski na LHS

W latach 1990–2000 linia LHS była wykorzystywana do przewozów pasażerskich. Jeździły nią pociągi dalekobieżne do Rosji i na Ukrainę. Początkowo była to jedna para pociągów pospiesznych relacji MoskwaOlkusz – Moskwa, kursująca co drugi dzień. W 1993 r. ofertę rozszerzono o parę pociągów relacji LwówZamość Północny i Moskwa – Zamość Północny. W 1994 r. pociągi pasażerskie na linii LHS kursowały jedynie raz w tygodniu w relacji Olkusz – Charków – Olkusz. Od połowy lat 90. XX wieku pociągi jeździły sporadycznie na zarządzenie jako specjalne.

Do obsługi przewozu osób na linii kolejowej nr 65 wybudowano perony na stacjach Hrubieszów i Olkusz oraz przystanki osobowe: Zamość Północny, Wola Baranowska i Sędziszów Północny. Odprawa celna i paszportowa pasażerów odbywała się na stacji granicznej w Hrubieszowie.

W Sieciowym Rozkładzie Jazdy Pociągów pociągi pasażerskie kursujące po linii LHS uwzględnione były w tabeli nr 104. 28 lutego 2022 roku po torach LHS przejechał do stacji Olkusz specjalny pociąg pasażerski z uchodźcami uciekającym z terenów Ukrainy w wyniku inwazji Rosji[12][13].

Przebieg LHS

Mapa przebiegu PKP LHS
Nr na mapieMiejscowośćRodzaj posterunku ruchu
1Most na rzece Bug niedaleko Gródka (powiat hrubieszowski)Kolejowe przejście graniczne Polski z Ukrainą
2Hrubieszów LHSstacja, posterunek graniczny połączony z kontrolą celną
Werbkowice LHSmijanka
Miączyn LHSmijanka
Jarosławiecposterunek osłonny
Zamość Północnydawny przystanek osobowy
3Zamość Bortatycze LHSstacja, zakład taboru (na terenie miejscowości Wysokie)
Zawadaposterunek osłonny
Szczebrzeszyn LHSstacja
Zwierzyniec Towarowystacja
4Biłgoraj LHSstacja
Huta Deręgowska LHSmijanka
5Nowosielec koło Niska n. Sanempunkt na mapce obok
Puszcza LHSmijanka – odbudowana, 26 października 2010 przekazana do próbnej eksploatacji[14]
Drozdów LHSmijanka
6Wola Baranowska LHSstacja
Niekrasów LHSmijanka – odbudowana, 4 grudnia 2006 przekazana do próbnej eksploatacji
7Staszów LHSstacja
8Grzybów LHSobecnie mijanka – stacja w czasach, kiedy ładowano tu siarkę na eksport do ZSRR
Raczyce LHSmijanka
Gołuchów LHSstacja (na terenie miejscowości Wola Żydowska)
Łączyn LHSmijanka
9Sędziszów LHSstacja, stanowisko przestawcze z toru 1435 mm na 1520 mm
Sędziszówdawny przystanek osobowy mieszczący się na ostatnim peronie dworca PKP
10Kępie LHSmijanka
Jaroszowiec Olkuskiposterunek osłonny
11Zarzecze LHSmijanka
Olkuszdawny przystanek osobowy na peronie nr 2 (międzynarodowym) stacji Olkusz
Bukowno LHSmijanka
12Sławków LHSstacja końcowa

Zobacz też

Przypisy

  1. Bezpieczeństwo na przejazdach kolejowo-drogowych – zarządca PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa zobowiązany do natychmiastowego wprowadzenia ograniczeń eksploatacyjnych na linii ..., utk.gov.pl [dostęp 2018-05-25] (pol.).
  2. Pierwszy pociąg z Chin dotarł do Polski bez przeładunku na granicy UE. Przejechał Nowym Jedwabnym Szlakiem, „gazeta.pl”, 6 stycznia 2020.
  3. Linia kolejowa – Jura Pilica.
  4. Jakub Madrjas, Szeroki tor aż do portu śródlądowego. Były minister ma wizjonerski plan, www.rynekinfrastruktury.pl, 2 lutego 2017 [dostęp 2017-02-05] (pol.).
  5. PKP LHS analizuje możliwość elektryfikacji linii szerokotorowej. PKP LHS, 2017-12-13.
  6. Michał Szymajda. Do końca roku analizy wskażą, czy elektryfikować LHS. „Rynek Kolejowy”, 2019-09-06. 
  7. PKP LHS i Koleje Ukraińskie ze wspólnym projektem elektryfikacji linii kolejowej na granicy. PKP LHS, 2017-04-20.
  8. Rozporządzenie Rady Ministrów Ukrainy o uchwaleniu warunków rekonstrukcji i elektryfikacji linii kolejowej Kowel – Izów – Granica Państwa. 2019-09-25. (ukr.).
  9. Michał Szymajda. Koleje Ukraińskie zaczynają elektryfikację trasy kolejowej Kowel – Hrubieszów. „Rynek Kolejowy”, 2021-05-02. 
  10. Michał Szymajda. Ukraina. Elektryfikacja linii do Polski już na gruncie. „Rynek Kolejowy”, 2021-08-03. 
  11. Adrian Izydorek, Koleje Ukraińskie wznowiły prace przy elektryfikacji trasy Kowel – granica z Polską, 22 marca 2022, Na Kolei [dostęp 2022-03-25].
  12. Marzena Gitler: AKTUALIZACJA! 800 uchodźców jedzie do Olkusza. "Wszystkich ludzi dobrej woli proszę o wsparcie i pomoc". Głos Olkusz, 2022-02-28. [dostęp 2022-02-28]. (pol.).
  13. Pociąg z uchodźcami ze Lwowa już w Chełmie; przewozy też na LHS [aktualizacja], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-02-28] (pol.).
  14. Kolejna mijanka na linii LHS. PKP LHS, 2010-11-20. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-28)].

Bibliografia

  • Tomasz Ciemnoczułowski: Szerokim torem LHS. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2009. ISBN 978-83-61253-34-1.
  • Adam Mazur. 25 lat LHS. „Świat Kolei”, 5 2005. Łódź: EMI-Press. ISSN 1234-5962. 
  • Adam Mazur. 25 lat LHS cz. 2 – Tabor trakcyjny. „Świat kolei”, 6 / 2005. Łódź: EMI-Press. ISSN 1234-5962. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Redirect arrow without text.svg
Redirect arrow, to be used in redirected articles in Wikipedias written from left to right. Without text.
POL rail 65 map.png
Autor: AdziaK, Licencja: CC BY-SA 4.0
POL rail 65
Linia Hutnicza Szerokotorowa w Zarzeczu 2019.jpg
Autor: Mathieu Mars, Licencja: CC BY-SA 4.0
Linia Hutnicza Szerokotorowa w Zarzeczu w 2019 roku (widok w kierunku Zamościa)
BSicon ulBHF.svg
underground train station (legend icon)
BSicon uexlBHF.svg
ex underground train station (legend icon)
BSicon ulHST.svg
underground train stop (legend icon)
BSicon uexlHST.svg
ex underground train stop (legend icon)
BSicon ulDST.svg
underground service station (legend icon)
BSicon uexlDST.svg
ex underground service station (legend icon)
BSicon lBST.svg
non-passenger stop (legend icon)
BSicon exlBST.svg
ex non-passenger stop (legend icon)
BSicon ulBST.svg
underground service stop (legend icon)
BSicon uexlBST.svg
ex underground service stop (legend icon)
BSicon expHST.svg
local-only minor station
BSicon upHST.svg
Icons for railway description
BSicon uexpHST.svg
out-of-use local-only minor metro station
BSicon uexENDEe.svg
Railroad BSicon
BSicon uSTR.svg
Underground straight track
BSicon uexSTR.svg
ex underground straight track
BSicon extSTR.svg
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
BSicon utSTR.svg
underground tunnel straight track
BSicon uextSTR.svg
ex underground tunnel straight track
BSicon hSTR.svg
high level track
BSicon exhSTR.svg
ex high level track
BSicon uhSTR.svg
underground high level track
BSicon uexhSTR.svg
ex underground high level track
BSicon hSTRae.svg
Bridge (big)
BSicon uhSTRae.svg
Image for BSicon diagrams
BSicon uexhSTRae.svg
BS template transport icon
BSicon hKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon exhKRZWae.svg
bridge over water straight (big)
BSicon KRZWu.svg
(c) I, Lantus, CC-BY-SA-3.0
Line crossing under water across
BSicon uexKRZWu.svg
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.
BSicon KMW.svg
mileage change
BSicon exKMW.svg
ex mileage change
BSicon uKMW.svg
A mile-marker for metros/canals
BSicon uexKMW.svg
mileage change
BSicon GRENZE.svg
Autor: Bernina, axpde, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
track with border
BSicon ÜST.svg
Track change (new design)
BSicon exÜST.svg
track change (new design)
BSicon uÜST.svg
Track switch, metro/light rail
BSicon uexÜST.svg
track change, metro/light rail (new design)
BSicon BUE.svg
level crossing straight
BSicon exSKRZ-YBUE.svg
Disused railway line level crossing on minor road.
BSicon uBUE.svg
underground level crossing straight
BSicon uexBUE.svg
Ex underground level crossing straight
BSicon ELCa.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
BSicon ELCe.svg
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
BSicon exBL.svg
Pedestrian walkway or Electrification, out of use
BSicon BHF.svg
station straight track
BSicon exELCe.svg
Electrification end, out of use
BSicon TZOLLWo.svg
Track with border on bridge over water
BSicon DST.svg
non-passenger station track straight in use
BSicon eBST.svg
ex non-passenger stop track straight in use
BSicon eHST.svg
Ex flag stop, track straight in use
BSicon eBHF.svg
ex station straight track
BSicon HST.svg
flag stop track straight in use
BSicon KDSTe.svg
non-passenger head station, track ending
Zwierzyniec Towarowy 20080611.jpg
Autor: Petr Štefek, Licencja: CC BY 3.0
Stacja kolejowa Zwierzyniec Towarowy, Polska.
Stacja lhs bortatycze2.JPG
Autor: MaKa~commonswiki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wysokie - Stacja Linii Hutniczej Szerokotorowej "Zamość Bortatycze"
Bukowno LHS.jpg
Autor: Premia, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bukowno. LHS
Mapa przebiegu PKP LHS.png
Autor: AdziaK, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa przebiegu PKP LHS