Linia kolejowa nr 68

Linia nr 68

Lublin Główny – Przeworsk
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	68
Długość	177,512[1] km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	3000 V DC
Prędkość maksymalna	120 km/h
Historia
Rok elektryfikacji	1976 (Lublin Główny – Lublin Zemborzyce) 1989 (Stalowa Wola Rozwadów – Przeworsk) 2020 (Lublin Zemborzyce – Stalowa Wola Rozwadów)
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   67 ↑ Świdnik 7 ← Jahodyn -0,339 Lublin Główny Bystrzyca podg Lublin Most 7 ← Warszawa Wschodnia podg Lublin Wrotków ↖ Rury 5,00 Wrotków 5,801 Lublin Zalew 8,732 Lublin Zemborzyce 12,1 Krężnica Jara 15,05 Majdan Krężniczanka 19 20,181 Niedrzwica 24,624 Niedrzwica Kościelna 28,366 Leśniczówka 33,266 Wilkołaz Wieś Urzędówka 19 35,888 Wilkołaz 39,264 Pułankowice ← Kraśnik Fabryczny 44,108 Kraśnik 49,173 Sulów 50,852 Por 55,329 Szastarka 58,474 Polichna Kraśnicka 61,398 Rzeczyca Kolonia 66,521 Rzeczyca 72,477 Potok Kraśnicki ↑ ↓ 78,836 Zaklików Zaklików, ul. Lubelska 855 Zaklików, ul. Belkowszczyzna Sanna Zaklików, ul. Sandomierska 81,250 Zaklików Miasto 85,79 mijanka Gielnia 90,277 Lipa 95,476 Kępa San 99,492 Pilchów Rozwadów 77 Trasa Podskarpowa 100,441 podg Charzewice ↙ 565 74 ← Sobów 102,77 Stalowa Wola Rozwadów Stalowa Wola 871 ul. KEN 105,274 Stalowa Wola Centrum ← bocznica kolejowa do Huty Stalowa Wola 106,281 Stalowa Wola → bocznica kolejowa do Elektrowni Stalowa Wola 108,638 Stalowa Wola Południe 66 → Zwierzyniec Towarowy 111,657 Moskale 112,8 Nisko Osiedle Nisko 872 ul. Głowackiego 114,421 Nisko Nisko 19 ul. Rzeszowska 115,896 Nisko Racławice 117,415 Nisko Podwolina 65 ← Sławków Południowy → Hrubieszów 122,617 Rudnik Stróża 126,192 Rudnik nad Sanem 861 134,467 Łętownia 141,416 Nowa Sarzyna Kolonia ← bocznica kolejowa do Zakładów Chemicznych „Nowa Sarzyna” Trzebośnica 142,771 Nowa Sarzyna 145,08 Jelna Leżajsk 77 ul. Warszawska → bocznica kolejowa do Browaru Leżajsk Jagódka 151,411 Leżajsk Leżajsk 877 ul. Sanowa Błotnia 155,637 Wierzawice 77 164,192 Grodzisko Dolne Wisłok 835 168,361 Tryńcza 172,99 Gniewczyna A4E40 175,417 podg Przeworsk Gorliczyna 91 ← Kraków Główny 177,173 Przeworsk 91 ↓ Medyka
Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 68 Lublin Główny – Przeworsk – linia kolejowa o długości 177,512 km w południowo-wschodniej Polsce.

Przebieg

Mapa linii

Na trasie linii można wyróżnić dwie główne części:

• odcinek Lublin Główny – Kraśnik – Stalowa Wola Rozwadów
• odcinek Stalowa Wola Rozwadów – Stalowa Wola Południe – Przeworsk.

Pierwszy odcinek jest prawie w całości jednotorowy. Na stacji Stalowa Wola Rozwadów łączy się on linią D29-74, dwutorową do stacji Grodzisko Dolne, skąd do Przeworska pociągi ponownie poruszają się jednym torem na odcinku około 15 kilometrów.

Infrastruktura

Na linii 68 znajduje się około 20 stacji, w tym dwie zlikwidowane. Dawniej istniało 6 mijanek; obecnie jest tylko jedna. Na dwóch z mijanek nigdy nie było peronów. Przystanków osobowych jest na linii ponad 20. Przystanki zostały również ustanowione na stacji zamkniętej dla potrzeb technicznych oraz stacjach zlikwidowanych. Oprócz nich istnieją także 2 przystanki nieczynne.

Odcinki dwutorowe to Lublin Główny – Lublin Zemborzyce oraz Stalowa Wola Rozwadów – Grodzisko Dolne. Odcinek Lublin Główny – Stalowa Wola Rozwadów przeszedł modernizację w latach 2018–2020^[2].

Linia jest w całości zelektryfikowana.

Torowisko jest w dobrym stanie technicznym. Na całej trasie prowadzone są regularne prace konserwacyjno-utrzymaniowe.

Historia

W roku 1886 otwarta została linia kolejowa łącząca Dębicę z leżącym na północy Galicji miasteczkiem Rozwadów (obecnie dzielnica Stalowej Woli), w którym mieściła się stacja końcowa. Linia ta miała znaczenie strategiczne, gdyż pozwalała szybko dotrzeć do najbardziej wysuniętych na północ części Austro-Węgier.

Pod koniec XIX wieku rozpoczęto budowę jednotorowej^[3] linii kolejowej z Rozwadowa do Przeworska wzdłuż rzeki San. Wydawana ówcześnie gazeta Głos rzeszowski w numerze 2 (1900) podaje, że jej otwarcie miało miejsce 14 stycznia 1900 roku^[4][5]. Miały znajdować się na niej następujące stacje:

• Przeworsk
• Grodzisko
• Leżajsk
• Sarzyna
• Łętownia
• Rudnik
• Nisko

Gazeta wzmiankuje także istnienie jednego przystanku osobowego w miejscowości Tryńcza.

Zabytkowy dworzec na stacji Wilkołaz

Drewniany dworzec na stacji Leśniczówka. Obecnie Leśniczówka to przystanek osobowy

Odcinek między Rozwadowem a Lublinem otwarty został przez Rosjan pod koniec roku 1914 dla poprawy zaopatrzenia frontu. Był on jednotorowy i bardzo kręty, gdyż poprowadzono go po granicy działu wód, aby uniknąć przemieszczania się mas ziemnych. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w latach 20. XX wieku przeprowadzono prostowanie linii pomiędzy Niedrzwicą Kościelną a Pułankowicami. Po ukończeniu prostowania stację Wilkołaz przeniesiono do miejscowości Zdrapy, a zlikwidowano przystanki Borkowizna i Sobieszczany. Odcięte kręte tory między Pułankowicami a Niedrzwicą Kościelną istniały do końca II wojny światowej.

W czasie wojny Niemcy przystąpili do rozbudowy infrastruktury linii. W 1942 roku na odcinku z Rozwadowa do Przeworska dobudowano drugi tor^[5]. W wyniku zniszczenia w 1944 mostu nad Wisłokiem tor 1 został zdemontowany na szlaku Grodzisko Dolne – Przeworsk, a pamiątką po tym jest długie żeberko wyciągowe na stacji w Grodzisku^[6]. W Nowej Sarzynie nad rzeką Trzebośnicą do 2018 były dwa mosty kolejowe, ale jeden z nich został sprzedany w latach 70. i prowadzą nim tory do bocznicy przemysłowej. Jednotorowy odcinek na stacji miał 385 metrów długości. 23 listopada 2018 do użytku został oddany dodatkowy most nad rzeką Trzebośnicą w rejonie stacji Nowa Sarzyna, dzięki czemu zlikwidowane zostało wąskie gardło na linii nr 68^[7].

Istnieją rozbieżności co do infrastruktury na lubelskim odcinku linii. Choć jest on jednotorowy, na prawie całej długości nasyp jest wystarczająco szeroki, aby pomieścić dwa tory. Według części źródeł przed drugą wojną światową miał być on dwutorowy, po czym drugi tor rozebrano; według innych rozbudowa linii była planowana przez Niemców w czasie wojny. Wykonano wtedy nasypy oraz niezbędne prace ziemne, lecz w ułożeniu toru przeszkodził zbliżający się front^[8]. Pozostałości urządzeń sterowania ruchem po przeciwnej stronie nasypu mają być wtedy pozostałością po kapitalnym remoncie z lat 60., gdy nowy tor układano równolegle do istniejącego, aby zachować płynność ruchu^[8].

W roku 1976 przystąpiono do budowy drugiego toru oraz elektryfikacji odcinka ze stacji Lublin Główny do stacji Lublin Zemborzyce. Powodem była chęć przeniesienia części manewrów z zatłoczonej lubelskiej stacji oraz budowy kolei aglomeracyjnej, aby umożliwić dojazd do popularnego wśród turystów Zalewu Zemborzyckiego^[8]. Podkarpacki odcinek elektryfikowany był w latach 1988–1989, poczynając od strony Przeworska. W Rozwadowie zostały wykonane słupy trakcyjne na wylocie w kierunku Kraśnika/Lublina, lecz nigdy nie zostały one wykorzystane.

Na początku roku 2010 wyremontowana została łącznica nr 565 Charzewice (Stalowa Wola) – Stalowa Wola Rozwadów Towarowa, umożliwiająca pociągom jadącym od strony Tarnobrzega skręt w kierunku Kraśnika/Lublina (lub odwrotnie) bez konieczności zmiany czoła w Rozwadowie.

12 grudnia 2010 roku zlikwidowano dalekobieżne połączenia na odcinku Lublin – Kraśnik – Rozwadów, a uruchomiono bezpośrednie połączenia Lublina z Rzeszowem (przez Kraśnik, Stalową Wolę, Tarnobrzeg oraz Kolbuszową)^[9].

Na odcinku Lublin – Rozwadów prowadzone są prace modernizacyjne. Przebudowane zostały 3 stacje kolejowe (Lublin Zemborzyce, Niedrzwica i Wilkołaz) oraz wybudowano na nich nowe perony. Na tej drugiej znajduje się obecnie Lokalne Centrum Sterowania, które od 2015 roku obsługuje każdą z nich. Efektem tego było ponowne uruchomienie stacji Wilkołaz, dzięki czemu najdłuższy dotychczas na linii szlak Niedrzwica – Kraśnik (powstały po zamknięciu stacji Leśniczówka i Wilkołaz oraz likwidacji tej pierwszej i liczący 24 kilometry) skrócił się o 9 kilometrów.

W marcu 2017 podpisano umowę na elektryfikację linii na odcinku pomiędzy Lublinem a Stalową Wolą^[10].

W lipcu 2017 roku rozpoczęły się prace modernizacyjne mające na celu wymianę torów oraz elektryfikację na odcinku Lublin – Stalowa Wola. W pierwszym etapie remontowany był fragment linii między Lublinem Głównym a Lublinem Zemborzycami – usunięto stare słupy trakcyjne, zamontowano nowe i wymieniono tory. W drugim etapie przeprowadzono modernizację i elektryfikację odcinka Lublin Zemborzyce – Kraśnik. Na poszczególnych stacjach i przystankach wybudowano nowe perony i wymieniono tory. Od września 2018 roku pociągi jeździły jedynie z Lublina do Wilkołazu, zaś od połowy września do Kraśnika. Od tamtej pory do końca marca 2019 trwał trzeci etap, czyli remont odcinka Kraśnik – Zaklików; zakres prac podobny jak na odcinku Lublin Zemborzyce – Kraśnik. Czwarty etap modernizacji odcinka Zaklików – Stalowa Wola zakończono w grudniu tego samego roku^[11] oraz wybudowano nowy przystanek Zaklików Miasto, który został oddany do użytku 14 czerwca 2020 roku^[12]. Cała linia ma być dostosowana do prędkości 120 km/h^[13][14].

13 grudnia 2020 roku oddano do użytku zelektryfikowany odcinek Lublin Zemborzyce – Stalowa Wola Rozwadów i tym samym zakończono elektryfikację linii kolejowej nr 68 na całej długości^[15].

Przypisy