Linus (papież)
Linus z Etrurii Λῖνος | |
Papież Biskup Rzymu | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | ok. 10 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | ok. 79 |
Miejsce pochówku | |
Papież | |
Okres sprawowania | 64/68–76/79 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Pontyfikat | ok. 64 |
męczennik | |
Czczony przez | |
---|---|
Wspomnienie | 23 września (Kościół katolicki) |
Atrybuty |
Linus z Etrurii (gr. Λῖνος, Linos; ur. ok. 10 w Volterra, zm. ok. 79 w Rzymie[1]) – święty Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej, papież w okresie najprawdopodobniej od ok. 64/68 do 23 września 76/79[2][3]. Imię świętego wymieniane jest w Pierwszej Modlitwie Eucharystycznej, czyli Kanonie rzymskim.
Linus był drugim, po św. Piotrze Apostole, biskupem Rzymu, czyli według tradycji katolickiej drugim papieżem. Do przełomu II i III wieku był jednak uważany za pierwszego papieża.
Życiorys
Jego życie i pontyfikat są praktycznie nieznane. Zachowało się o nim mało informacji. Pochodził z Etrurii, być może z Tuscji, gdzie miał przyjść na świat w miasteczku Volterra, jako syn Herkulanusa. Wspominają o nim najstarsze katalogi papieskie. Św. Ireneusz napisał: „Błogosławieni apostołowie, po założeniu i urządzeniu Kościoła, przekazali jego rządy i episkopat Linusowi”. O Linusie wspomina Paweł w swym drugim Liście do Tymoteusza (2 Tm 4,21)[2][4]. Przyjmuje się, że był koadiutorem św. Piotra, co sprawiało, że zajmował pierwsze miejsce wśród społeczności gmin chrześcijańskich w Rzymie[3].
Jako następca św. Piotra wsławił się napomnieniem adresowanym do kobiet, aby w świątyni nakrywały głowy welonem, czego zresztą wymagał już św. Paweł apostoł. Chodziło mu zapewne o to, by ich fryzury i ozdoby do włosów nie stawały się przyczyną roztargnienia mężczyzn. Linus miał być według Ireneusza i Euzebiusza towarzyszem św. Pawła, który przesłał z Rzymu pozdrowienia Tymoteuszowi w Efezie[5].
W czasie jego pontyfikatu trwała wojna żydowska, zakończona zburzeniem Jerozolimy i Świątyni przez wojsko Tytusa Flawiusza[3].
Po kilkunastu latach rządzenia Kościołem w Rzymie zmarł, jak głosi legenda, śmiercią męczeńską i został pochowany obok św. Piotra[5].
Natomiast w VI wieku pojawiło się pismo apokryficzne, sygnowane jego imieniem pt. Martyrium beati Petri Apostoli a Lino conscriptum. Kościół katolicki wspomina go 23 września[2]. Cerkiew prawosławna wspomina go 5 listopada[6].
Jest wymieniany w Kanonie rzymskim Mszy św. (w 1. Modlitwie Eucharystycznej w zreformowanej mszy posoborowej) po wspomnieniu Maryi, św. Józefa i świętych apostołów jako pierwszy z pozostałych świętych wymienianych w pierwszej części Kanonu[7][8].
Zobacz też
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy
- ↑ Linus, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-09-14] .
- ↑ a b c Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 15. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ a b c Kazimierz Dopierała: Księga papieży. Poznań: Zysk i S-ka, 2019, s. 29. ISBN 978-83-8116-793-2.
- ↑ Ireneusz z Lyonu: Against Heresies (Book III, Chapter 3). [dostęp 2021-05-04].
- ↑ a b John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 17. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ 5 Νοεμβρίου (gr.). ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. [dostęp 2017-06-10].
- ↑ MSZA TRYDENCKA + ORDO MISSAE + Obrzędy stałe Mszy św. + SANCTUS.pl, sanctus.pl [dostęp 2022-03-07] .
- ↑ PIERWSZA MODLITWA EUCHARYSTYCZNA, ordo.pallotyni.pl [dostęp 2022-03-07] .
Bibliografia
- Pope St. Linus (ang.). Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-06-04].
Media użyte na tej stronie
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
This illustration is from The Lives and Times of the Popes by Chevalier Artaud de Montor, New York: The Catholic Publication Society of America, 1911. It was originally published in 1842.
© Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons)
San Lino, Volterra, Inner view