Linz

Linz
Ilustracja
Panorama
Herb
Herb
Państwo

 Austria

Kraj związkowy

 Górna Austria

Burmistrz

Klaus Luger

Powierzchnia

95,99 km²

Wysokość

266 m n.p.m.

Populacja (1 stycznia 2015)
• liczba ludności
• gęstość


197 283[1]
2055 os./km²

Nr kierunkowy

0732

Kod pocztowy

4010, 4020, 4030, 4040, 4047

Tablice rejestracyjne

L

Podział miasta

9 dzielnic

Położenie na mapie Górnej Austrii
Mapa konturowa Górnej Austrii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Linz”
Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Linz”
Ziemia48°18′11″N 14°17′26″E/48,303056 14,290556
Strona internetowa
Dunaj w Linzu

Linz (cz. Linec) – miasto statutarne w północno-wschodniej Austrii, siedziba kraju związkowego Górna Austria oraz powiatów: Linz-Land oraz Urfahr-Umgebung, do których miasto jednak nie należy. Leży nad Dunajem, założone przez Rzymian pod nazwą Lenthia. 5 marca 1684 powołano w Linzu antyturecką Ligę Świętą. Współcześnie rozwinięty przemysł metalowy (huta żelaza), maszynowy i chemiczny. Ważny węzeł komunikacyjny. Ośrodek turystyczny (m.in. zamek z XVI-XVII w., barokowe pałace i kościoły, liczne muzea). Liczy 197 283 mieszkańców (1 stycznia 2015).

47,7% powierzchni miasta przypada na tereny zielone, 32,9% na teren zabudowany, 7,4% na wody, a 11,9% na powierzchnie komunikacyjne.

Historia

Założycielem miasta byli Rzymianie, którzy podczas wojen markomańskich, założyli na brzegu Dunaju obóz rzymski – Castra Romana. Nadali mu nazwę Lenthia.

Niemiecka nazwa Linze pojawiała się po raz pierwszy w roku 799 n.e., kiedy to książęta bawarscy przybyli tutaj z północy i Linz stał się ważnym ośrodkiem handlowym.

Podczas panowania Babenbergów Linz stał się miastem.

Demografia

    Liczba mieszkańców w latach
    

Dzielnice

  • Ebelsberg: (od 1938 r.)
  • Innenstadt:
    Altstadtviertel, Rathausviertel, Kaplanhofviertel, Neustadtviertel (od 1862 r.), Volksgartenviertel, Römerberg-Margarethen
  • Kleinmünchen: (od 1923 r.)
    Neue Welt, Scharlinz, Bergern, Neue Heimat, Wegscheid, Schörgenhub, Kleinmünchen
  • Lustenau: (od 1873 r.)
    Makartviertel, Franckviertel, Hafenviertel
  • Pöstlingberg: (od 1919 r.)
    Pöstlingberg, Bachl-Gründberg
  • St. Magdalena: (od 1938 r.)
    St. Magdalena, Katzbach, Elmberg
  • St. Peter (od 1915 r.)
  • Urfahr: (od 1919 r.)
    Alt-Urfahr, Heilham, Hartmayrsiedlung, Harbachsiedlung, Karlhofsiedlung, Auberg
  • Waldegg: (od 1873 r.)
    Freinberg, Froschberg, Keferfeld (od 1939 r.), Bindermichl, Spallerhof, Wankmüllerhofviertel, Andreas-Hofer-Platz-Viertel

Mauthausen-Gusen

Zespół niemieckich obozów koncentracyjnych Mauthausen-Gusen, znajdujący się niedaleko Linzu, został wybudowany w latach 1938–1940. Osadzeni w nim więźniowie pracowali w kamieniołomach, wydobywając kamienie, które wykorzystywano następnie w różnych miejscach Rzeszy. Główny obóz w Mauthausen znajdował się 25 km od Linzu i był ostatnim obozem koncentracyjnym wyzwolonym przez aliantów. 5 maja 1945 roku wkroczyli do niego żołnierze amerykańskiej 11 Dywizji Zmechanizowanej.

Zabytki

Sala koncertowa Brucknerhaus
  • rynek z tzw. kolumną morową z 1723 roku
  • XVIII-wieczna Stara Katedra, położona przy rynku
  • neogotycka Nowa Katedra, zbudowana w latach 1862–1924, największy[2] kościół w Austrii
  • Kościół św. Marcina (niem. Martinkirche) – najstarszy[3] zachowany kościół w Austrii
  • Muzeum Ars Electronica Center
  • Muzeum Sztuki Lentos (Lentos Kunstmuseum Linz)
  • sala koncertowa Brucknerhaus

Transport

System komunikacji miejskiej w Linzu składa się z dwunastu linii autobusowych, czterech linii trolejbusowych, trzech linii tramwajowych oraz kolejki wąskotorowej na górze Pöstlingberg. Wszystkie linie obsługiwane są przez Linz Linien GmbH. Przez miasto przebiega autostrada A7.

Główna stacja kolejowa to Linz Hauptbahnhof. Istnieje również stacja Linz Urfahr.

Kultura i sztuka

Muzeum Sztuki Lentos (Lentos Kunstmuseum Linz)
Ars Electronica Center nocą

Na północnym brzegu Dunaju znajduje się Ars Electronica Center – Muzeum Przyszłości, czyli centrum sztuki elektronicznej otworzone w 1996 roku. Współzałożycielem tego muzeum był pisarz niemiecki Herbert W. Franke. Na parterze muzeum znajduje się tak zwana CAVE 3D (skrót od: Cave Automatic Virtual Environment 3D w wolnym tłumaczeniu „Trójwymiarowa Jaskinia Wirtualnej Rzeczywistości”), w której zwiedzający może „zatopić się” w wirtualnym środowisku. Jest to jedno z niewielu pomieszczeń tego typu w Europie udostępnionych publiczności. Obrazy, wyświetlane z projektorów wysokiej rozdzielczości, padają na ekrany będące równocześnie ścianami pomieszczenia.

Ars Electronica Center jest również siedzibą festiwalu Ars Elektronica, który corocznie przyciąga artystów z całego świata tworzących swe prace w nowych, również cyfrowych technologiach.

W roku 2009, kiedy Linz, wraz z Wilnem, był Stolicą Kulturalną Europy, przebudowano Ars Electronica Center za sumę około 30 milionów euro i na przełomie 2008/2009 ponownie otwarto. Obecnie, na powierzchni 6500 m² znajdują się sale wystawowe, pomieszczenia do eksperymentowania, oraz laboratorium Futurelab. Zwiedzający mogą nie tylko obejrzeć, ale również eksperymentować z instalacjami interaktywnymi.

Na południowym brzegu Dunaju, naprzeciwko Ars Electronica Center, znajduje się Muzeum Sztuki Lentos (Lentos Kunstmuseum Linz), otwarte w 2003 roku. Prezentowane są tam obrazy współczesne reprezentujące malarstwo XX i XXI wieku.

Obok Muzeum Lentos stoi sala koncertowa Brucknerhaus, a teren pomiędzy dwoma tymi budynkami to tak zwane Donaulände, czyli tereny nad Dunajem, które zwane są również Kulturmeile, czyli „Milą Kultury”. Jest to rodzaj parku nad Dunajem, w którym spotykają się w lecie głównie młodzi ludzie. Odbywają się tutaj również imprezy organizowane w ramach Festiwalu Ars Electronica oraz „Linz Fest”[4].

Polonica

Sport

W Linzu, od 1991 roku, rozgrywany jest kobiecy turniej tenisowy, Generali Ladies Linz, zaliczany do cyklu Women’s Tennis Association Tour.

W mieście działa też klub piłki nożnej, LASK Linz.

Osoby

Urodzeni w Linzu

Związane z miastem

  • cesarz Fryderyk III Habsburg spędził ostatnie lata swego życia w Linzu. Przez krótki czas Linz był najważniejszym miastem cesarstwa. Swoją pozycję, na korzyść Wiednia i Pragi, stracił po śmierci cesarza w 1493 roku.
  • kilka lat swojego życia spędził w Linzu Johannes Kepler, który studiował tutaj matematykę. 15 maja 1618 roku odkrył i sformułował swoje trzecie prawo astronomiczne. Jego imię nosi tutejszy uniwersytet.
Pomnik Johannesa Keplera w Linzu
  • Innym znanym obywatelem miasta był Anton Bruckner, który mieszkał w Linzu w latach 1855–1868. Pracował wtedy jako lokalny kompozytor i organista kościelny. Obecnie w Linzu jego imieniem nazwana jest sala koncertowa Brucknerhaus oraz Uniwersytet im. Antona Brucknera.
  • Adolf Hitler urodził się w położonym ok. 100 km na zachód od Linzu miasteczku Braunau am Inn. Kiedy był dzieckiem jego rodzice przeprowadzili się do Linzu. W okolicach tego miasta spędził wiele lat swojej młodości (1898–1907). Rodzina mieszkała najpierw w Leonding, położonej na obrzeżach miasta, a następnie w mieszkaniu przy ulicy Humboldtstrasse w Linzu. Rodzice Hitlera zostali pochowani w Leonding. Pod koniec życia Hitler uważał Linz za swoje „rodzinne miasto”[5], i chciał go rozbudować i stworzyć z niego centrum kulturalne III Rzeszy. Planował tu m.in. budowę galerii obrazów, muzeum broni, biblioteki z posągami Kanta, Schopenhauera i Nietzschego w hallu, planetarium (obserwatorium astronomiczne) na górze Pöstlingberg[6], a także swojego mauzoleum. Aby ożywić miasto ekonomicznie, rozpoczął jego uprzemysławianie – krótko przed i w czasie II wojny światowej. Wiele fabryk znajdujących się na terenach należących uprzednio do Czechosłowacji, a przyłączonych do III Rzeszy na podstawie Układu monachijskiego (29–30 września 1938), rozebrano, a następnie zmontowano w Linzu. W ten sposób powstały m.in. zakłady Hermanna Göringa (obecnie Voestalpine). W Linzu znajdowały się również zakłady produkujące benzol, które zostały zbombardowane przez alianckie lotnictwo w dniu 16 października 1944 roku.

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

Przypisy

  1. Statistik Austria – https://archive.ph/20121204144752/http://www.statistik.at/web_de/statistiken/bevoelkerung/bevoelkerungsstand_und_veraenderung/bevoelkerung_zu_jahres-_quartalsanfang/023450.html
  2. Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Austria. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2010, s. 193. ISBN 978-837-575-62-72.
  3. Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Austria. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2010, s. 190. ISBN 978-837-575-62-72.
  4. The Lentos homepage lentos.at – Retrieved 10 November 2007.
  5. Kershaw, Ian. Hitler: 1889–1936: Hubris. New York: Norton, 1998. s. 15.
  6. Na którym miał widnieć napis: „Niebiosa głoszą chwałę Wieczności!| – zob. „Rozmowy przy stole”, Wyd. Charyzma 1996, s. 159, 293, 419, ISBN 83-85820-02-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Austria Upper Austria location map.svg
Autor: Rosso Robot, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Upper Austria

Equirectangular projection. Geographic limits of the map:

  • N: 48.78063° N
  • S: 47.44388° N
  • W: 12.73041° E
  • E: 15.00183° E
Austria location map.svg
Autor: Lencer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Austria

Equirectangular projection, N/S stretching 150 %. Geographic limits of the map:

  • N: 49.2° N
  • S: 46.3° N
  • W: 9.4° E
  • E: 17.2° E
Flag of Tirol and Upper Austria.svg
White-red. Colours of the state of Tyrol.
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Linz Donau.jpg
Autor: User:Mikegr, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Linz an der Donau
LentosNightBlue.jpg
Autor: User:Mikegr, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Lentos in Linz/Austria
Kepler Statue Linz.jpg
Autor: Aldaron, a.k.a. Aldaron, Licencja: CC BY 3.0
Statue of Johannes Kepler in gardens at the Linzer Schloss. Kepler lived and worked in Linz (from 1612 to 1630), and a university there bears his name.
Blick über Linz von der Franz-Josefs-Warte.jpg
Autor: Thomas Ledl, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blick über Linz von der Franz-Josefs-Warte
Linz-AEC-night-green.jpg
Autor: Thyes, Licencja: CC BY-SA 3.0
Linz, Ars Electronica Center by night
Brucknerhaus2.JPG
Autor: Allegria, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sala koncertowa "Brucknerhaus" od strony Dunaju.