Lipniki (województwo podlaskie)
| Artykuł | 53°12′6″N 22°50′21″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°12'0"N, 22°50'0"E |
| - błąd | 38 m |
| Odległość | 457 m |
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna | 85 |
| Kod pocztowy | 16-080[3] |
| Tablice rejestracyjne | BIA |
| SIMC | 0043162[4] |
Położenie na mapie gminy Tykocin _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Tykocin") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |
 53°12′06″N 22°50′21″E/53,201667 22,839167 | |
Lipniki – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Tykocin[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie[6].
Historia
W 1 połowie XVI wieku w Lipnikach założono folwark z dworem i ogrodem wchodzący w skład dóbr tykocińskich. Właścicielami Lipnik byli od 1433 do 1542 r. kolejno Jan Gasztołd starosta smoleński, Marian Gasztołd wojewoda trocki, Olbracht Gasztołd wojewoda wileński, Stanisław Gasztołd wojewoda trocki[7]. Po bezpotomnej śmierci tego ostatniego w 1542 r. Lipniki wraz z dobrami tykocińskimi stały się własnością króla Zygmunta Augusta, a po jego śmierci w 1572 r. zostały uznane za starostwo. Królewszczyzną pozostawały do 1661 r., gdy sejm nadał je za zasługi Stefanowi Czernieckiemu. W II połowie XIX w. właścicielami Lipnik była rodzina Rostworowskich, po których w okresie międzywojennym Lipniki przejął Tadeusz Łowicki[7]. Lipniki w II połowie XVI i na początku XVII w. były rezydencją starościńską, którą ukształtował Paweł Juriewicz Notowicz, dworzanin króla Zygmunta Augusta. Zlokalizował on folwark na skarpie nad doliną rzeki w sąsiedztwie łąk, przy drodze z Tykocina do Choroszczy. Szesnastowieczny dwór wzniesiono w pobliżu drogi prowadzącej z Tykocina i na granicy podwórza oraz kwaterowego ogrodu[7].
W latach 1571-1603 dwór w Lipnikach był główną rezydencją znanego renesansowego pisarza Łukasza Górnickiego i w tym dworze powstała większość jego dzieł[7].
W XIX wieku w pobliżu miejsca, gdzie stał renesansowy dwór Łukasza Górnickiego wzniesiono pałac z cegły, stojący na wysokim podpiwniczeniu[7].
W okresie międzywojennym właścicielem Lipnik był najpierw Tadeusz Łowicki, a po nim jego żona Maria z Dziekońskich Łowicka. W 1947 roku rozebrano dwór, a majątek rozparcelowano[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Lipniki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-10-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 656 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c d e f Lipniki - ogród dworski, www.ogrodowy.minigo.pl [dostęp 2019-07-17].
Bibliografia
- Bończak-Kucharczyk Ewa, Maroszek Józef, Cybulko Zofia, Dokumentacja ewidencyjna założenia dworsko-ogrodowego w Lipnikach, Białystok 1985, maszynopis w posiadaniu Oddziału Wojewódzkiego Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Białymstoku
Linki zewnętrzne
- Lipniki (6), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 276.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Tykocin, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu białostockiego, Polska
Zmarł 22 lipca 1603 r. mieszkał o 3 ćwierci mili od Tykocina, we wsi starościńskiej . Według informacji Zygmunta Glogera wynika iż zwłoki Łukasza Górnickiego znajdują się pod zarosłym trawą i chwastem pagórkiem gruzów pokościelnych (którego widok tu dołączamy z postawionym stogiem siana). Na pagórku tym niema ani pomnika, ani krzyża żadnego, i nikt zgoła nie świadom pamiętności tego miejsca.