Lipowiec (powiat szczycieński)
| Artykuł | 53°27′46″N 21°8′11″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°28'N, 21°8'E, 53°27'46.22"N, 21°8'19.32"E |
| - błąd | 2279 m |
| Odległość | 504 m |
| wieś | |
 Kościół pw. św. Walentego i św. Jakuba | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 853[1] |
| Strefa numeracyjna | 89 |
| Kod pocztowy | 12-100[2] |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| SIMC | 0489283 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Szczytno _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Szczytno") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego  | |
 53°27′46″N 21°08′11″E/53,462778 21,136389 | |
Lipowiec (niem. Lipowitz, 1936–1945 Lindenort[3]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno.
Do 1954 roku siedziba gminy Lipowiec. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lipowiec. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Lipowiec według danych z 2004 roku miał 863 mieszkańców i był najliczniejszym sołectwem w gminie. We wsi jest m.in. poczta, szkoła podstawowa, kościół, cmentarz i ośrodek zdrowia. Niedaleko znajduje się też Jednostka Wojskowa Lipowiec (nr 2031). Lipowiec znajduje się daleko od dróg krajowych i wojewódzkich, ale dojechać do niego można trzema drogami utwardzonymi. Położenie: ok. 13 km na południowy wschód od Szczytna. Dojazd: Szczytno – Rudka – Prusowy Borek (lub Młyńsko – Płozy) – Wawrochy – Wały – Lipowiec.
Historia
Wieś lokowana w 1666 r., na prawie chełmińskim, ponownie zasiedlona w czasach Fryderyka Wielkiego. Dawniej była to wieś z prawem do odbywania dwóch targów i jednego jarmarku rocznie. W końcu XIX powstała tu parafia ewangelicka oraz parafia katolicka. W 1932 r., w ramach akcji germanizacyjnej zmieniono urzędową nazwę wsi na Lindenort. w 1939 r. we wsi było 1230 mieszkańców, zasiedlających 162 gospodarstwa rolne, Był wtedy we wsi także młyn, tartak, trzy duże zajazdy, apteka z drogerią oraz kilka sklepów. Działały też: Towarzystwo Kredytowe i Towarzystwo Ubezpieczeniowe, założone przez mieszkańców wsi.
Kościół ewangelicki, wzniesiony w latach 1905-1906 (w ramach obchodów jubileuszy 200. lecia Królestwa Pruskiego), obecnie nie istnieje, został spalony przez żołnierzy radzieckich w zimie 1945 r. Pozostałości zostały rozebrane do fundamentów w 1957 r. Zachowała się tylko tablica ze sceną Ukrzyżowania i napisem upamiętniającym wybudowanie świątyni – znajduje się obecnie przy kościele ewangelickim w Szczytnie.
Zabytki
- Ulicówka z dobrze zachowaną zabudową murowaną i drewnianą z początków XX w.
- Kościół katolicki pw. św. Walentego i św. Jakuba, wzniesiony w 1892 r. jako filia parafii w Lesinach Wielkich, z inicjatywy ks. Walentego Tolsdorfa konsekrowany w 1896 r. Wystrój wnętrza neogotycki, z końca XIX w. Projektantem był Fritz Heitmann – autor innych świątyń w regionie[4].
- Cmentarz parafialny
- Kapliczka, znajdująca się przed kościołem, neogotycka, wybudowana w 1902 r.
- Drewniana plebania z początku XX w.
Zobacz też
Bibliografia
- Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza "Remix" s.c., 1998, 171 str., ISBN 83-87031-13-5
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 666 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Marian Jurak, Aleja jałowców i szkatułkowy klon, w: Przegląd Turystyczny – magazyn informacyjny Warmii i Mazur, nr 69, Polska Izba Turystyki, Olsztyn, wrzesień 2009, s. 9, ISSN 1428-9857
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie sołeckie | |
| Pozostałe miejscowości |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Szczytno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.80 N
- S: 53.27 N
- W: 20.57 E
- E: 21.57 E
Autor: PanSG, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół pw. św. Walentego i św. Jakuba w Lipowcu