Lips

Lips
Λίψ
bóg wiatru południowo-zachodniego
Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

skrzydła u ramion

Teren kultu

starożytna Grecja

Rodzina
Ojciec

Astrajos

Matka

Eos

Rodzeństwo

Apeliotes,
Boreasz,
Euros,
Notos,
Zefir,
Kajkias,
Skiron,
Fosforos (Hesperos)

Lips (gr. Λίψ Líps ‘nadchodzący z Libii’, łac. Africus) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru południowo-zachodniego[a][1][2].

Uosabiał ciepły, suchy wiatr, pokrywający niebo lekkimi chmurami, wiejący z południowego zachodu. Przypuszczalnie uchodził za syna tytana Astrajosa i tytanidy Eos oraz za brata Boreasza, Eurosa, Notosa, Zefira, Apeliotesa, Kajkiasa, Skirona (personifikacji wiatrów), Fosforosa (Hesperosa; personifikacji planety Wenus)[b], niektórych gwiazd (personifikacji gwiazd)[c][3].

W sztuce przedstawiany jest jako młody mężczyzna z wielkimi skrzydłami u ramion, z rufą.

Wyobrażenie o bogu przejawia się w rzeźbie (fryz z I wieku p.n.e. z wizerunkami ośmiu skrzydlatych bogów wiatrów zdobiący Wieżę Wiatrów w Atenach)[d][e][4].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Według Wieży Wiatrów w Atenach, która w starożytności służyła jako wiatrowskaz i zegar miejski. Na każdym boku budowli znajduje się relief z wyobrażeniem jednej z ośmiu greckich personifikacji wiatrów.
  2. ↑ Autorzy hellenistyczni identyfikowali Hesperosa z gwiazdą Fosforos.
  3. ↑ Z pominięciem gwiazd, w które zostali przemienieni niektórzy bohaterowie, stworzenia, istoty, artefakty np. Kastor i Polideukes (Polluks), Plejady, Hiady.
  4. ↑ «Znaczek pocztowy z wizerunkiem Lipsa». Lips. hellenica.de. [dostęp 2010-12-01]. (niem.).
  5. ↑ «Południowo-zachodnia ściana Wieży Wiatrów ozdobiona wizerunkiem Lipsa». Roman Agora and Tower of the Winds. stoa.org. [dostęp 2010-12-01]. (ang.).

Przypisy

  1. ↑ Arystoteles: Meteorologika. O świecie, Księga druga, Rozdział VI, ss. 70–74: Róża wiatrów. pbi.edu.pl. [dostęp 2011-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-08)]. (pol.).
  2. ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 794–795. ISBN 83-01-03529-3.
  3. ↑ Aaron J. Atsma: Lips (Anemoi). theoi.com. [dostęp 2010-12-01]. (ang.).
  4. ↑ Starsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 188–189. ISBN 83-7391-077-8.

Bibliografia

  • Aaron J. Atsma: Lips. theoi.com. [dostęp 2010-12-01]. (ang.).
  • Lips. mythindex.com. [dostęp 2010-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-27)]. (ang.).
  • Jane E. Harrison, Margaret de G. Verrall, ss. 201–203: Mythology and Monuments of Ancient Athens Being a Translation of a Portion of the Attica of Pausanias. books.google.com. [dostęp 2011-04-12]. (ang.).
  • Henry George Liddell, Robert Scott: A Greek-English Lexicon: λίψ. perseus.tufts.edu. [dostęp 2011-08-09]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Lips. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Ventus. perseus.tufts.edu. [dostęp 2011-04-11]. (ang.).
  • Οι Αέρηδες. sundials.gr. [dostęp 2010-12-01]. (gr.).