Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Gruzji

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Gruzji – lista miejsc w Gruzji wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972^[1] i ratyfikowanej przez Gruzję 4 listopada 1992 roku^[2].

Obecnie (stan w 2021 roku) na liście znajdują się cztery obiekty dziedzictwa kulturowego^[2].

Na gruzińskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Gruzja zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się 14 obiektów (stan w roku 2020)^[2].

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Gruzja na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia gruzińskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;

Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście^[a] wraz z jej angielskim oryginałem^[2];

Położenie – miasto, region; współrzędne geograficzne;

Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa^[4]:

kulturowe (K),
przyrodnicze (P),
kulturowo–przyrodnicze (K,P);

Rok wpisu – roku wpisu na listę;

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	Opis
708	Miasto-muzeum Mccheta Historical Monuments of Mtskheta		Ge Mccheta Mccheta-Mtianetia 41°50′32,1″N 44°43′15,8″E/41,842264 44,721044	KGe (iii), (iv)	1994	Kościoły w Mcchecie, dawnej stolicy królestwa Gruzji, cenny przykład średniowiecznej architektury sakralnej w regionie Kaukazu^[5]
709	Górna Swanetia Upper Svaneti	(c) travelgeorgia.ru, CC BY-SA 3.0	Ge Czażaszi Uszguli Megrelia-Górna Swanetia 42°54′53,2″N 43°00′29,8″E/42,914781 43,008281	KGe (iv), (v)	1996	Bardzo dobrze zachowane średniowieczne miasteczka, nad którymi górują domy-baszty^[6].
710	Monastyr Gelati^[b] Gelati Monastery		Ge Kutaisi Imeretia 42°17′41″N 42°46′06″E/42,294722 42,768333	KGe (iv)	1994 2017	Zabudowania monastyru Gelati wzniesione między XII i XVII w., z wieloma dobrze zachowanymi mozaikami i malowidłami ściennymi^[8]. Do 2017 roku wpis obejmował także katedrę Bagrata, której przebudowa wprowadziła nieodwracalne zmiany, co było podstawą do usunięcia jej z listy^[9].
1616	Kolchidzkie lasy deszczowe i mokradła Colchic Rainforests and Wetlands		Ge Guria Megrelia-Górna Swanetia Adżaria 41°42′08,2″N 41°57′04,3″E/41,702278 41,951200	PGe (ix),(x)	2021

Obiekty na gruzińskiej Liście Informacyjnej UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na gruzińskiej Liście Informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;

Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na gruzińskiej Liście Informacyjnej^[2];

Położenie – miasto, rejon; współrzędne geograficzne;

Typ – klasyfikacja według zgłoszenia^[4]:

kulturowe (K),
przyrodnicze (P),
kulturowo–przyrodnicze (K,P);

Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok
5221	Katedra Alawerdi		Ge Kachetia 42°01′56,9″N 45°22′37,7″E/42,032478 45,377144	KGe (iv), (vi)	2007
5222	Twierdza Ananuri		Ge Mccheta-Mtianetia 42°09′49,8″N 44°42′10,8″E/42,163833 44,703000	KGe (iii)	2007
5224	Kompleks monasterów Dawit Garedża		Ge Kachetia 41°26′50,3″N 45°22′35,4″E/41,447300 45,376500	KGe (i), (ii), (iii), (iv), (v), (vi), (vii), (x)	2007
5225	Stanowisko archeologiczne hominidów w Dmanisi		Ge Dolna Kartlia 41°19′46,1″N 44°12′27,0″E/41,329475 44,207500	KGe (iii), (v)	2007
5226	Cerkiew Świętych Archaniołów i wieża zamkowa w Gremi		Ge Kachetia 42°00′07,5″N 45°39′35,8″E/42,002072 45,659936	KGe (ii), (iii)	2007
5227	Cerkiew Kwetera		Ge Kachetia 42°03′22,1″N 45°05′58,2″E/42,056128 45,099514	KGe (iii), (iv)	2007
5228	Tuszetia		Ge Kachetia 42°22′00″N 45°37′00″E/42,366667 45,616667	K,PGe (iv), (v), (vii), (x)	2007
5229	Katedra w Nikorcmindzie		Ge Racza-Leczchumi i Dolna Swanetia 42°27′33,8″N 43°05′16,1″E/42,459400 43,087800	KGe (ii), (iv)	2007
5230	Katedra w Samtawisi		Ge Wewnętrzna Kartlia 42°00′22,9″N 44°24′32,2″E/42,006350 44,408950	KGe (iv)	2007
5232	Szatili		Ge Chewsuretia Mccheta-Mtianetia 42°39′36″N 45°09′36″E/42,660000 45,160000	KGe (v)	2007
5233	Stare Miasto w Tbilisi		Ge Tbilisi 41°41′28,8″N 44°48′26,9″E/41,691319 44,807483	KGe (ii), (iii), (iv), (v), (vi)	2007
5234	Uplisciche		Ge Wewnętrzna Kartlia 41°58′00″N 44°12′25″E/41,966667 44,206944	KGe (ii), (iii), (iv), (v)	2007
5235	Wani	(c) http://www.travelgeorgia.ru/, CC BY-SA 3.0	Ge Wani Imeretia 42°05′04,3″N 42°30′12,2″E/42,084525 42,503386	KGe (ii), (iii), (vi)	2007
5236	Wardzia — Chertwisi	(c) I, Wojciech Bijok, CC BY 3.0	Ge Samcche-Dżawachetia 41°22′52,3″N 43°17′03,1″E/41,381194 43,284183 41°28′46,4″N 43°17′09,2″E/41,479567 43,285894	K,PGe (ii), (iii), (iv), (v), (vi), (vii)	2007

Uwagi

↑ Polskie nazwy podane są za Polskim Komitetem ds. UNESCO^[3].
↑ W 2017 roku Katedra Bagrata została usunięta z listy UNESCO^[7] – Polski Komitet ds. UNESCO nie zaktualizował nazwy wpisu^[3].

Przypisy

↑ UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e UNESCO: Georgia. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ ^a ^b Gruzja. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2020-07-06].
↑ ^a ^b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ UNESCO: Historical Monuments of Mtskheta. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ UNESCO: Upper Svaneti. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ Decisions adopted during the 41st session of the World Heritage Committee (Krakow, 2017). s. 238. [dostęp 2020-07-06].
↑ UNESCO: Gelati Monastery. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).
↑ UNESCO: Bagrati Cathedral and Gelati Monastery(Republic of Georgia) No 710bis. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[4] Polskie nazwy podane są za Polskim Komitetem ds. UNESCO^[3].

[9] W 2017 roku Katedra Bagrata została usunięta z listy UNESCO^[7] – Polski Komitet ds. UNESCO nie zaktualizował nazwy wpisu^[3].

[UNESCOkonw-1] UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[UNESCOge-2] UNESCO: Georgia. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[komitet-3] Gruzja. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2020-07-06].

[criteria-5] UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[UNESCO708-6] UNESCO: Historical Monuments of Mtskheta. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[UNESCO709-7] UNESCO: Upper Svaneti. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[:decision-8] Decisions adopted during the 41st session of the World Heritage Committee (Krakow, 2017). s. 238. [dostęp 2020-07-06].

[UNESCO710-10] UNESCO: Gelati Monastery. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[UNESCO710bis-11] UNESCO: Bagrati Cathedral and Gelati Monastery(Republic of Georgia) No 710bis. [dostęp 2020-07-06]. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[4]

[5]

[6]

[b]

[8]

[9]

[3]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Gruzji

Spis treści

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Obiekty na gruzińskiej Liście Informacyjnej UNESCO

Uwagi

Przypisy

Media użyte na tej stronie