Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Irlandii

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Irlandii – lista miejsc w Irlandii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972^[1] i ratyfikowanej przez Irlandię 16 września 1991 roku^[2].

Obecnie (stan w 2018 roku) na liście znajdują się dwa wpisy o charakterze dziedzictwa kulturowym^[2].

Na irlandzkiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Irlandia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się siedem obiektów (stan w roku 2018)^[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Poniższa tabela przedstawia irlandzkie wpisy na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;

Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście wraz z jej angielskim oryginałem^[2];

Położenie – miasto, hrabstwo; współrzędne geograficzne;

Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa^[3]:

kulturowe (K),
przyrodnicze (P),
kulturowo–przyrodnicze (K,P);

Rok wpisu – roku wpisu na listę;

Opis – krótki opis wpisu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	Opis
659	Zespół zabytków archeologicznych w Brú na Bóinne Brú na Bóinne – Archaeological Ensemble of the Bend of the Boyne		IeMeath 53°41′30″N 6°27′00″W/53,691667 -6,450000	KIe (i)(iii)(iv)	1993	Trzy stanowiska prehistoryczne w Brú na Bóinne: Newgrange, Knowth i Dowth – największy w Europie zespół prehistorycznej sztuki megalitycznej^[4].
757	Skellig Michael Sceilg Mhichíl		IeKerry 51°46′18″N 10°32′18″W/51,771667 -10,538333	KIe (iii)(iv)	1996	Dobrze zachowany średniowieczny zespół klasztorny, najprawdopodobniej z VII w., położony na stromych zboczy skalistej wysepki Skellig Michael, leżącej ok. 10 km od południowo-zachodnich wybrzeży Irlandii^[5].

Obiekty na irlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na irlandzkiej Liście Informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;

Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na irlandzkiej Liście Informacyjnej^[2];

Położenie – miasto, hrabstwo; współrzędne geograficzne;

Typ – klasyfikacja według zgłoszenia^[3]:

kulturowe (K),
przyrodnicze (P),
kulturowo–przyrodnicze (K,P);

Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	Opis
5522	Burren The Burren		IeClare Galway 53°03′08″N 9°03′43″W/53,052222 -9,061944	K, PIe (v)(viii)	2010	Płaskowyż znany z krajobrazu krasowego o charakterystycznej rzeźbie terenu, m.in. z lapiazami, lejami i poljami^[6]. Odnotowano tu obecność ponad 70% gatunków roślin występujących w Irlandii^[6]. Na płaskowyżu znajduje się ponad 2700 obiektów dawnych kultur^[6].
5523	Historyczne centrum Dublinu The Historic City of Dublin		IeDublin Dublin 53°20′39″N 6°16′03″W/53,344167 -6,267500	KIe (ii)(iv)(vi)	2010	Dobrze zachowana zabudowa historycznego centrum w stylu georgiańskim z lat 1714–1830^[7].
5524	Céide Fields i północno-zachodnie bagna Mayo The Céide Fields and North West Mayo Boglands		IeMayo 54°16′48″N 9°22′15″W/54,280000 -9,370833 54°14′12″N 9°43′11″W/54,236667 -9,719722	KIe (iv)(v)	2010	Céide Fields – krajobraz neolityczny z pozostałościami budowli megalitycznych sprzed ok. 5700 lat: grobowców i domów mieszkalnych i gospodarstw z polami ogrodzonymi kamiennym murem^[8]. Wiele z nich zachowało się w nienaruszonym stanie pod kilkumetrową warstwą torfu^[8].
5525	Zachodnie forty kamienne Western Stone Forts			KIe (iii)(iv)(v)	2010	Pozostałości wczesnośredniowiecznych (700–1000) osad fortecznych w zachodniej Irlandii^[9].
	Dún Aengus		IeGalway 53°07′33″N 9°46′05″W/53,125833 -9,768056
	Cahercommaun		IeGalway 53°00′53″N 9°04′14″W/53,014722 -9,070556
	Caherconree		IeGalway 52°12′11″N 9°51′14″W/52,203056 -9,853889
	Benagh		IeGalway 52°06′00″N 9°37′06″W/52,100000 -9,618333
	Staigue		IeGalway 51°48′19″N 10°00′57″W/51,805278 -10,015833
5526	Miasto klasztorne Clonmacnoise i jego krajobraz kulturowy The Monastic City of Clonmacnoise and its Cultural Landscape		IeOffaly 53°19′40″N 7°58′43″W/53,327778 -7,978611	KIe (iv)(v)	2010	Unikalny wczesnośredniowieczny zespół klasztorny^[10].
5527	Klasztory wczesnośredniowieczne Early Medieval Monastic Sites			KIe (iii)(iv)(vi)	2010	Sześć wczesnośredniowiecznych klasztorów chrześcijańskich – reprezentatywnych centrów sztuki i edukacji w średniowiecznej Irlandii^[11].
	Clonmacnoise		IeOffaly 53°19′40″N 7°58′43″W/53,327778 -7,978611
	Opactwo w Durrow	(c) Dalenevada, CC BY-SA 4.0	IeOffaly 53°16′22″N 7°48′01″W/53,272778 -7,800278
	Glendalough		IeWicklow 53°00′37″N 6°17′25″W/53,010278 -6,290278
	Inis Cealtra		IeClare 52°48′46″N 8°26′35″W/52,812778 -8,443056
	Opactwo w Kells		IeMeath 53°43′33″N 6°52′45″W/53,725833 -6,879167
	Monasterboice	(c) Andreas F. Borchert, CC BY-SA 4.0	IeLouth 53°46′48″N 6°24′12″W/53,780000 -6,403333
5528	Siedziby królewskie w Irlandii The Royal Sites of Ireland: Cashel, Dún Ailinne, Hill of Uisneach, Rathcroghan Complex, and Tara Complex			KIe (iii)(iv)(vi)	2010	Siedziby królewskie w czterech prowincjach Ulster, Leinster, Munster i Connaught oraz w regionie Meath; miejsca koronacji królów, uroczystości i zgromadzeń, symbole przejścia z pogaństwa na chrześcijaństwo^[12].
	Rock of Cashel		IeTipperary 52°31′17″N 7°53′16″W/52,521389 -7,887778
	Dún Ailinne		IeKildare 53°07′03″N 6°45′50″W/53,117500 -6,763889
	Hill of Uisneach		IeWestmeath 53°29′16″N 7°31′43″W/53,487778 -7,528611
	Rathcroghan		IeRoscommon 53°46′46″N 8°15′18″W/53,779444 -8,255000
	Tara		IeMeath 53°35′09″N 6°33′42″W/53,585833 -6,561667