Lista gatunków roślin objętych ochroną w Polsce (1983–1995)

Lista stanowi zestawienie gatunków i rodzajów roślin objętych ścisłą (całkowitą) i częściową ochroną gatunkową w Polsce w latach 1983–1995. Zestawienie obejmuje gatunki chronione na podstawie rozporządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 roku w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. Nr 27 poz. 134)[1].

Ochrona ścisła (całkowita)

Paprotniki Pteridophyta

Nazwa polskaNazwa naukowaUwagi[1]
długosz królewskiOsmunda regalis
języcznik zwyczajnyPhyllitis scolopendrium
pióropusznik strusiMatteuccia struthiopteris (Matteucia struthiopteris)
podrzeń żebrowiecBlechnum spicant
poryblin jeziornyIsoëtes lacustris
poryblin kolczastyIsoëtes echinospora
salwinia pływającaSalvinia natans
skrzyp olbrzymiEquisetum telmateia (Equisetum maximum)
widłakLycopodium spp.Wszystkie gatunki. Dopuszczalne jest ścinanie kłosów zarodnikowych. W tym czasie do rodzaju widłak zaliczano wszystkich polskich przedstawicieli rodziny widłakowatych (Lycopodiaceae)[2].

Rośliny nasienne Spermatophyta

Nazwa polskaNazwa naukowaUwagi[1]
arnika górskaArnica montana
barwinek pospolityVinca minor
bluszcz pospolityHedera helix
brzoza karłowataBetula nana
brzoza niskaBetula humilis
brzoza ojcowskaBetula oycoviensis
chamedafne północnaChamaedaphne calyculata
cis pospolityTaxus baccata
dziewięćsił bezłodygowyCarlina acaulis
dziewięćsił popłocholistnyCarlina onopordifolia
dzięgiel litwor (arcydzięgiel litwor)Angelica archangelica (Archangelica officinalis)
dyptam jesionolistnyDictamnus albus
gnidosz królewskiPedicularis sceptrum-carolinum
gnidosz rozesłanyPedicularis sylvatica (Pedicularis silvatica)
goryczkaGentiana spp.Wszystkie gatunki, z wyjątkiem goryczki trojeściowej Gentiana asclepiadea.
goździkDianthus spp.Wszystkie gatunki, z wyjątkiem goździka kartuzka Dianthus carthusianorum oraz goździka kropkowanego Dianthus deltoides.
grążel drobnyNuphar pumila (Nuphar pumilum)
grążel żółtyNuphar lutea (Nuphar luteum)
groszek wschodniokarpackiLathyrus laevigatus
grzybieńczyk wodnyNymphoides peltata (Limnanthemum nymphoides)
jarząb brekiniaSorbus torminalis
jarząb szwedzkiSorbus intermedia
kłokoczka południowaStaphylea pinnata
kosaciecIrisWszystkie gatunki, z wyjątkiem kosaćca żółtego Iris pseudacorus (Iris pseudoacorus).
kosatka kielichowaTofieldia calyculata
kotewka orzech wodnyTrapa natans
len włochatyLinum hirsutum
len złocistyLinum flavum
lepnica litewskaSilene lithuanica
lilia złotogłówLilium martagon
lobelia jeziornaLobelia dortmanna
lulecznica kraińskaScopolia carniolica
łyszczec wiechowatyGypsophila paniculata
malina moroszka Rubus chamaemorus
mieczyk błotnyGladiolus palustris (Gladiolus paluster)
mieczyk dachówkowatyGladiolus imbricatus
mikołajek nadmorskiEryngium maritimum
miłek wiosennyAdonis vernalis
mlecznik nadmorskiGlaux maritima
naparstnica zwyczajnaDigitalis grandiflora
niebielistka trwałaSwertia perennis[3]
omieg górskiDoronicum austriacum
orlik pospolityAquilegia vulgaris
ostnicaStipaWszystkie gatunki.
ostrołódka kosmataOxytropis pilosa
ostrożeń pannońskiCirsium pannonicum
ożota zwyczajnaGalatella linosyris (Linosyris vulgaris)
pajęcznica liliowataAnthericum liliago
parzydło leśneAruncus dioicus (A. silvester)
pełnik europejskiTrollius europaeus
pierwiosnek omączony (pierwiosnka omączona)Primula farinosa
pluskwica europejskaCimicifuga europaea
pomocnik baldaszkowyChimaphila umbellata
powojnik prostyClematis recta
rojnikSempervivumWszystkie gatunki (do rodzaju rojnik zaliczano również gatunki uznanego później rodzaju rojownik Jovibarba).
rokitnik zwyczajnyHippophae rhamnoides
rosiczkaDrosera spp.Wszystkie gatunki.
różanecznik żółtyRhododendron luteum (Rhododendron flavum)
sasankaPulsatilla spp.Wszystkie gatunki.
sosna błotnaPinus mugo nothosubsp. rotundata (P. uliginosa)
sosna górska (kosodrzewina)Pinus mugo (Pinus mughus)
sosna limba (limba)Pinus cembra
storczykowateOrchidaceaeWszystkie gatunki.
szachownica kostkowataFritillaria meleagris
szafirek drobnokwiatowyMuscari botryoides
szafirek miękkolistnyMuscari comosum
szafran spiskiCrocus scepusiensis
szarotka alpejskaLeontopodium alpinum
szczodrzeniec zmiennyChamaecytisus albus (Cytisus albus)
śniedek baldaszkowatyOrnithogalum umbellatum
śniedek cienkolistnyOrnithogalum collinum (Ornithogalum Gussonei)
śnieżyca wiosennaLeucoium vernum
śnieżyczka przebiśniegGalanthus nivalis
tojadAconitum spp.Wszystkie gatunki.
turówka wonnaHierochloë odorata
warzucha polskaCochlearia polonica
wawrzynek główkowyDaphne cneorum
wawrzynek wilczełykoDaphne mezereum
wężymord stepowyScorzonera purpurea
wiciokrzew pomorskiLonicera periclymenum
wielosił błękitnyPolemonium coeruleum
wierzba borówkolistnaSalix myrtilloides
wierzba lapońskaSalix lapponum
wiśnia karłowataPrunus fruticosa (Cerasus fruticosa)
woskownica europejskaMyrica gale
wrzosiec bagiennyErica tetralix
zawilec narcyzowaty (zawilec narcyzowy)Anemone narcissiflora
zawilec wielkokwiatowyAnemone sylvestris (Anemone silvestris)
zerwa kulistaPhyteuma orbiculare
zimoziół północnyLinnaea borealis
żmijowiec czerwonyPontechium maculatum (Echium rubrum)

Ochrona częściowa

Paprotniki Pteridophyta

Nazwa polskaNazwa naukowaUwagi[1]
paprotka zwyczajnaPolypodium vulgare

Rośliny nasienne Spermatophyta

Nazwa polskaNazwa naukowaUwagi[1]
bagno zwyczajneRhododendron tomentosum (Ledum palustre)
centuria pospolitaCentaurium erythraea (Centurium umbellatum)
ciemiężyca białaVeratrum album
ciemiężyca czarnaVeratrum nigrum
ciemiężyca zielonaVeratrum lobelianum
goryczka trojeściowaGentiana asclepiadea
grzybienie białeNymphaea alba
grzybienie północneNymphaea candida
kalina koralowaViburnum opulus
kocanki piaskoweHelichrysum arenarium
konwalia majowaConvallaria majalis (Convallaria maialis)
kopytnik pospolityAsarum europaeum
kruszyna pospolitaFrangula alnus
mącznica lekarskaArctostaphylos uva-ursi
naparstnica purpurowaDigitalis purpurea
pierwiosnek lekarski (pierwiosnka lekarska)Primula veris (Primula officinalis)
pierwiosnek wyniosły (pierwiosnka wyniosła)Primula elatior
pokrzyk wilcza jagodaAtropa belladonna
porzeczka czarnaRibes nigrum
przytulia wonna (marzanka wonna)Galium odoratum (Asperula odorata)
turówka leśnaHierochloë australis
turzyca piaskowaCarex arenaria
wilżyna ciernistaOnonis spinosa
zimowit jesiennyColchicum autumnale

Przypisy

  1. a b c d e Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134).
  2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie : opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988.
  3. W treści rozporządzenia niebielistka trwała wpisana z nazwą naukową Sweertia perennis, podczas gdy powinno być Swertia perennis.