Lista książąt Liechtensteinu

Liechtenstein Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Liechtensteinu Ustrój polityczny Ustrój polityczny Konstytucja Konstytucja Władza ustawodawcza Landtag Monarcha Książę panujący Lista książąt Liechtensteinu Władza wykonawcza Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Trybunał Konstytucyjny Liechtensteinu Sąd Najwyższy Prokurator Kontrola państwowa Kontrola państwowa Samorząd terytorialny Podział administracyjny Liechtensteinu Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Postępowa Partia Obywatelska Unia Patriotyczna Wybory Wybory parlamentarne: 2013 Referenda: 2014, 2015 Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Liechtensteinu Wikiprojekt Polityka

Lista książąt Liechtensteinu – lista władców księstwa Liechtensteinu, obejmująca wszystkich członków rodziny Liechtensteinów od nadania jej dziedzicznych tytułów książęcych, więc od 1608 roku. Księstwo Liechtensteinu jako twór państwowy powstało dopiero w 1719 roku za panowania Antoniego Floriana, kiedy to połączone dobra Schellenberg i Vaduz zakupione kilka lat wcześniej przez Jana Adama I, zostały wyniesione do rangi księstwa przez cesarza Karola VI Habsburga.

Wszyscy władcy w historii Liechtensteinu należeli do dynastii Liechtensteinów i są potomkami księcia Hartmanna II Liechtensteina.

Najkrócej panującym władcą był Antoni Florian – 3 lata, 6 miesięcy i 30 dni^[a], zaś najdłużej Jan II Dobry – 70 lat, 2 miesiące i 29 dni, który jest też drugim najdłużej panującym samodzielnie władcą w historii Europy po królowej Elżbiecie II^[b].

Pierwszym monarchą, który osobiście odwiedził Liechtenstein był Alojzy II i miało to miejsce w 1848 roku, natomiast pierwszym księciem, który zamieszkał w Księstwie był dopiero Franciszek Józef II.

Aktualnie panującym monarchą jest Jan Adam II, a jego następcą Alojzy Liechtenstein.

Małżonki książąt Liechtensteinu noszą tytuł Księżnej Liechtenteinu (niem. Fürst von und zu Liechtenstein).

Tytulatura

Panujący książę nosi tytuły: księcia Liechtensteinu, księcia opawskiego i karniowskiego, hrabiego Rietbergu i suwerena Domu Książęcego. Jego oficjalny tytuł w języku niemieckim brzmi: Fürst von und zu Liechtenstein, Herzog von Troppau und Jägerndorf, Graf zu Rietberg, Regierer des Hauses von und zu Liechtenstein.

Lista książąt Liechtensteinu

Książęta tytularni Liechtenstein^[c]

#	Imię		Lata życia		Czas rządów		Rodzice
			Urodzony	Zmarły	Od	Do
1	Karol I Karl I		30 lipca 1569 Feldsberg	12 lutego 1627 Praga	20 grudnia 1608	12 lutego 1627	Hartmann II, Anna von Ortenburg
2	Karol Euzebiusz Karl Eusebius		11 kwietnia 1611 Feldsberg	5 lutego 1684 Kostelec nad Černými lesy	12 lutego 1627	5 kwietnia 1684	Karol I, Anna Maria Schember von Czernahora
3	Jan Adam I Johannes Adam I		16 sierpnia 1662 Brno	16 czerwca 1712 Wiedeń	5 kwietnia 1684	16 czerwca 1712	Karol Euzebiusz, Joanna Beatrycze von Dietrichstein und Nikolsburg
4	Józef Wacław I Josef Wenzel I		9 sierpnia 1696 Praga	10 lutego 1772 Wiedeń	16 czerwca 1712	abdykacja 12 marca 1718	Filip Erazm, Krystyna Teresa von Löwenstein-Wertheim
5	Antoni Florian Anton Florian		28 maja 1656 Wilfersdorf	11 listopada 1721 Wiedeń	12 marca 1718	utworzenie Księstwa Liechtensteinu 23 stycznia 1719	Hartmann III, Sidonia Elisabeth von Salm Reifferscheidt

Książęta Liechtensteinu

#	Imię		Lata życia		Czas rządów		Rodzice
			Urodzony	Zmarły	Od	Do
5	Antoni Florian Anton Florian		28 maja 1656 Wilfersdorf	11 listopada 1721 Wiedeń	utworzenie Księstwa Liechtensteinu 23 stycznia 1719	11 listopada 1721	Hartmann III, Sidonia Elisabeth von Salm Reifferscheidt
6	Józef I Jan Joseph I Johann		27 maja 1690 Wiedeń	17 grudnia 1732 Feldsberg	11 listopada 1721	17 grudnia 1732	Antoni Florian, Eleonore Barbara von Thun und Hohenstein
7	Jan Nepomucen Karol Johann Nepomuk Karl		8 lipca 1724 Wiedeń	22 grudnia 1748 Vyškov	17 grudnia 1732[d]	22 grudnia 1748	Józef I Jan, Maria Anna von Oettingen-Spielberg
4	Józef Wacław I Josef Wenzel I		9 sierpnia 1696 Praga	10 lutego 1772 Wiedeń	22 grudnia 1748	10 lutego 1772	Filip Erazm, Krystyna Teresa von Löwenstein-Wertheim
8	Franciszek Józef I Franz Joseph I		19 listopada 1726 Mediolan	18 sierpnia 1781 Metz	10 lutego 1772	18 sierpnia 1781	Emanuel, Maria Anna Dietrichstein
9	Alojzy I Aloys I		15 maja 1759 Wiedeń	24 marca 1805 Wiedeń	18 sierpnia 1781	24 marca 1805	Franciszek Józef I, Leopoldyna von Sternberg
10	Jan I Johann I		27 czerwca 1760 Wiedeń	20 kwietnia 1836 Wiedeń	24 marca 1805	20 kwietnia 1836[e]	Franciszek Józef I, Leopoldyna von Sternberg
11	Alojzy II Aloys II		25 maja 1796 Wiedeń	12 listopada 1858 Eisgrub	20 kwietnia 1836	12 listopada 1858	Jan I, Józefa Fürstenberg-Weitra
12	Jan II Johann II		5 października 1840 Eisgrub	11 lutego 1929 Feldsberg	12 listopada 1858	11 lutego 1929	Alojzy II, Franciszka Kinsky von Wchinitz und Tettau
13	Franciszek I Franz I		28 sierpnia 1853 Mödling	25 lipca 1938 Feldsberg	11 lutego 1929	25 lipca 1938[f]	Alojzy II, Franciszka Kinsky von Wchinitz und Tettau
14	Franciszek Józef II Franz Joseph II		16 sierpnia 1906 Frauental	13 listopada 1989 Grabs	25 lipca 1938	13 listopada 1989[g]	Alojzy, Elżbieta Amalia Habsburg
15	Jan Adam II Johann Adam II		14 lutego 1945 Zurych	---	13 listopada 1989	teraz[h]	Franciszek Józef II, Georgina von Wilczek

Zobacz też

• Małżonki książąt Liechtensteinu
• Premierzy Liechtensteinu
• Ustrój polityczny Liechtensteinu

Uwagi

Bibliografia

• Krzysztof Koźbiał: System polityczny Księstwa Liechtensteinu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 90. ISBN 978-83-233-3523-8. [dostęp 2021-08-30]. (pol.)
• Aneks 3. Panujący książęta Księstwa Liechtensteinu. W: Konstytucja Księstwa Liechtensteinu. Radosław Grabowski (tłum.), Teresa Koperska (red.), Katarzyna Gralak (red.). Warszawa: Biblioteka Sejmowa, 2013, s. 102. ISBN 978-83-7666-209-1. [dostęp 2021-08-30]. (pol.)
• Heinz Dopsch, Arthur Stögmann: Liechtenstein, von – Historisches Lexicon (niem.). Historisches Lexicon des Fürstentums Liechtenstein online. [dostęp 2021-08-30].