Lista misji wahadłowców

Lista misji wahadłowców kosmicznych (ang. space shuttle), dotychczas w kosmos poleciało sześć tego typu pojazdów, pięć amerykańskich (135 lotów w programie STS) oraz jeden radziecki (lot bezzałogowy – 1K1).

Nazewnictwo misji promów kosmicznych

Amerykański program lotów kosmicznych nosi oficjalną nazwę Space Transportation System, stąd nazwy wszystkich misji amerykańskich promów zawierają skrót STS.

Początkowo misjom nadawano numery kolejne, odpowiadające kolejności startów (np. STS-9).

W 1984 roku zmieniono system oznaczeń, nadając każdej misji oznaczenie kodowe, w którym pierwsza cyfra stanowiła ostatnią cyfrę roku fiskalnego (każdy rok podatkowy zaczyna się w październiku), druga oznaczała miejsce startu misji (1 – Centrum Kosmiczne imienia Johna F. Kennedy’ego; 2 – Baza Sił Lotniczych Vandenberg – do startów z tej wyrzutni nigdy nie doszło, budowa została przerwana z powodu ciągłych problemów technicznych), a litera – miejsce lotu w harmonogramie startów w danym roku. Na przykład misja STS-41-B stanowiła drugą (B) misję wystrzeloną z Centrum Kosmiczne imienia Johna F. Kennedy’ego (1) w roku 1984 (4). Kodów przypisanych do misji nie zmieniano w wypadku przesunięcia misji i zmian w kolejności.

Po katastrofie promu Challenger podczas misji STS-51-L powrócono do oznaczania misji numerami kolejnymi, biorąc w numeracji pod uwagę dotychczasowe loty, lecz w przeciwieństwie do oznaczeń sprzed 1984 roku numery przypisywano do misji już na etapie ich planowania, nie zmieniając ich wraz ze zmianami w harmonogramie startów. Po wznowieniu startów we wrześniu 1988 dwudziesta szósta misja została nazwana STS-26.

Ewentualne misje ratunkowe miały być oznaczane numerami zaczynającymi się od STS-300.

W przypadku orbiterów Buran pierwsza cyfra oznacza numer wahadłowca, zaś druga – numer jego misji. Na przykład jedyna wykonana misja 1K1 została wykonana przez wahadłowiec nr 1 (1K) i była jego pierwszym lotem (1).

Statystyki lotów wahadłowców

Poniższy wykaz uwzględnia wszystkie misje programu STS oraz lot wahadłowca Buran.

WahadłowiecDziewiczy lotPobyt
w przestrzeni [d]
Okrążenia
Ziemi[1]
Przebyty
dystans [km]
Liczba
misji[1]
Najdłuższa
misja
Załoga[a][1]Spacery
kosmiczne
Dokowanie
przy Mir/ISS
Wyniesione
satelity
Columbia ()12 kwietnia 1981300,74 d4808201 497 7722817,66 d16070 / 08
Challenger ()4 kwietnia 198362,33 d99541 527 416108,23 d6060 / 010
Discovery30 sierpnia 1984351,74 d5830238 539 6633915,1 d252461 / 1331
Atlantis3 października 1985306,59 d4848202 673 9743313,84 d207317 / 1214
Endeavour7 maja 1992296,14 d4671197 761 2622516,63 d173541 / 123
STS łącznie1317,54 d21 152882 000 08713517,66 d8521449 / 3766
Buran15 listopada 19880,14 d283 30710,14 d000 / 00

Oznaczenia: † – wahadłowiec stracony w katastrofie

Wykaz lotów

LotDzieńRokMisjaOrbiterZałogaCzas
trwania
BazaPrzebieg
1.12 kwietnia1981STS-1Columbia22d 6hEdwardsPierwsza misja promu kosmicznego.
2.12 listopada1981STS-2Columbia22d 6hEdwardsMisja przerwana z powodu problemów w systemie ogniwa paliwowego.
3.22 marca1982STS-3Columbia28d 0hWhite SandsPrzelot orbitera w ramach programu R&D.
4.27 czerwca1982STS-4Columbia27d 1hEdwardsKolejny i zarazem ostatni lot wahadłowca z zadaniem R&D.
5.11 listopada1982STS-5Columbia45d 2hEdwardsWypuszczenie satelity telekomunikacyjnego.
6.4 kwietnia1983STS-6Challenger45d 0hEdwardsPierwszy lot Challengera; instalacja TDRS-1.
7.18 czerwca1983STS-7Challenger56d 2hEdwardsWypuszczenie kilku satelitów telekomunikacyjnych.
8.30 sierpnia1983STS-8Challenger56d 1hEdwardsKolejne wyniesienie satelity telekomunikacyjnego.
9.28 listopada1983STS-9Columbia610d 7hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab.
10.3 lutego1984STS-41-BChallenger57d 23hKennedyInstalacja satelitów; pierwszy niezabezpieczony spacer kosmiczny.
11.6 kwietnia1984STS-41-CChallenger56d 23hEdwardsUmieszczenie na orbicie satelity LDEF; serwis satelity Solar Max
12.30 sierpnia1984STS-41-DDiscovery66d 0hEdwardsPierwszy lot Discovery; aktywacja satelitów komunikacyjnych.
13.5 października1984STS-41-GChallenger78d 5hKennedyAktywacja satelity ERBS
14.8 listopada1984STS-51-ADiscovery57d 23hKennedyInstalacja kolejnej serii satelitów telekomunikacyjnych.
15.24 stycznia1985STS-51-CDiscovery53d 1hKennedyAktywacja satelity Magnum.
16.12 kwietnia1985STS-51-DDiscovery76d 23hKennedyTransport na orbitę satelitów telekomunikacyjnych.
17.29 kwietnia1985STS-51-BChallenger77d 0hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab-3.
18.17 czerwca1985STS-51-GDiscovery77d 1hEdwardsInstalacja satelitów komunikacyjnych.
19.29 lipca1985STS-51-FChallenger77d 22hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab-2.
20.27 sierpnia1985STS-51-IDiscovery57d 2hEdwardsWypuszczenie satelity komunikacyjnego.
21.3 października1985STS-51-JAtlantis54d 1hEdwardsPierwszy lot Atlantisa; wypuszczenie Satelity Systemu Obronnego.
22.30 października1985STS-61-AChallenger87d 0hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab-D1.
23.26 listopada1985STS-61-BAtlantis76d 21hEdwardsAktywacja satelitów komunikacyjnych.
24.12 stycznia1986STS-61-CColumbia76d 2hEdwardsTransport satelity komunikacyjnego.
25.28 stycznia1986STS-51-LChallenger7 (†)73sekPlanowane wyniesienie TDRS-B; katastrofa promu; śmierć 7-osobowej załogi.
26.29 września1988STS-26Discovery54d 1hEdwardsPowrót do lotów kosmicznych; aktywacja satelity TDRS-3
15 listopada19881K1Buran 1.0100d 3hBajkonurRosyjski test promu kosmicznego (zakończony powodzeniem).
27.2 grudnia1988STS-27Atlantis54d 9hEdwardsAktywacja wojskowego satelity Lacrosse.
28.13 marca1989STS-29Discovery54d 23hEdwardsAktywacja TDRS-4
29.4 maja1989STS-30Atlantis54d 0hEdwardsWyniesienie sondy Magellan badającej Wenus.
30.8 sierpnia1989STS-28Columbia55d 1hEdwardsWyniesienie wojskowych satelitów typu KH.
31.18 października1989STS-34Atlantis54d 23hEdwardsWyniesienie sondy Galileo badającej Jowisza.
32.22 listopada1989STS-33Discovery55d 0hEdwardsAktywacja satelity Magnum.
33.9 stycznia1990STS-32Columbia510d 21hEdwardsInstalacja satelity SYNCOM IV-F5.
34.28 lutego1990STS-36Atlantis54d 10hEdwardsWyniesienie satelity rozpoznawczego.
35.24 kwietnia1990STS-31Discovery55d 1hEdwardsWyniesienie kosmicznego teleskopu Hubble’a.
36.6 października1990STS-41Discovery54d 2hEdwardsWyniesienie sondy Ulysses badającej bieguny Słońca.
37.15 listopada1990STS-38Atlantis54d 21hKennedyInstalacja wojskowego satelity typu Magnum.
38.2 grudnia1990STS-35Columbia78d 23hEdwardsUżycie obserwatorium ASTRO-1.
39.5 kwietnia1991STS-37Atlantis55d 23hEdwardsWyniesienie kosmicznego teleskopu Comptona.
40.28 kwietnia1991STS-39Discovery78d 7hKennedyPierwsza nieutajniona misja Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych.
41.5 czerwca1991STS-40Columbia79d 2hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab SLS-1.
42.2 sierpnia1991STS-43Atlantis58d 21hKennedyAktywacja satelity TDRS-5.
43.12 września1991STS-48Discovery55d 8hEdwardsWyniesienie satelity meteorologicznego UARS.
44.24 listopada1991STS-44Atlantis66d 22hEdwardsAktywacja satelity Defense Support Program (DSP).
45.22 stycznia1992STS-42Discovery78d 1hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab IML-1.
46.24 marca1992STS-45Atlantis78d 22hKennedyPróba platformy ATLAS-01.
47.7 maja1992STS-49Endeavour78d 21hEdwardsPierwszy lot Endeavoura; naprawa satelity Intelsat 6 F-3.
48.25 czerwca1992STS-50Columbia713d 19hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab USML-1.
49.31 lipca1992STS-46Atlantis77d 23hKennedyPróba wypuszczenia satelity TSS-1 na lince.
50.12 września1992STS-47Endeavour77d 22hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab-J.
51.22 października1992STS-52Columbia69d 20hKennedyBadania nad mikrograwitacją; satelita LAGEOS II.
52.2 grudnia1992STS-53Discovery57d 7hEdwardsAktywacja satelity z serii DoD (Departamentu Obrony USA).
53.13 stycznia1993STS-54Endeavour55d 23hKennedyInstalacja satelity TDRS-6.
54.8 kwietnia1993STS-56Discovery59d 6hKennedyPróba platformy ATLAS-2.
55.26 kwietnia1993STS-55Columbia79d 23hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab D-2.
56.21 czerwca1993STS-57Endeavour69d 23hKennedyMisja w ramach Spacehab
57.12 września1993STS-51Discovery59d 20hKennedyAktywacja satelity ACTS.
58.18 października1993STS-58Columbia714d 0hEdwardsBadania w kosmicznym laboratorium Spacelab SLS-2.
59.2 grudnia1993STS-61Endeavour710d 19hKennedyMisja serwisowa teleskopu Hubble’a.
60.3 lutego1994STS-60Discovery67d 6hKennedyMisja w ramach Spacehab-D2; wyniesienie Wake Shield Facility.
61.4 marca1994STS-62Columbia513d 23hKennedyBadania nad mikrograwitacją.
62.9 kwietnia1994STS-59Endeavour611d 5hKennedyKosmiczne laboratorium radarowe – I misja.
63.8 lipca1994STS-65Columbia714d 17hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium IML-2.
64.9 września1994STS-64Discovery610d 22hEdwardsSzereg eksperymentów naukowych; SPARTAN.
65.30 września1994STS-68Endeavour611d 5hEdwardsKosmiczne laboratorium radarowe SRL-2– II misja.
66.3 listopada1994STS-66Atlantis610d 22hEdwardsPróba platformy ATLAS-3.
67.3 lutego1995STS-63Discovery68d 6hKennedyPierwsze próbne zbliżenie do stacji kosmicznej Mir.
68.2 marca1995STS-67Endeavour716d 15hEdwardsUżycie obserwatorium ASTRO-2.
69.27 czerwca1995STS-71Atlantis7/89d 19hKennedyPierwsze dokowanie do stacji Mir.
70.13 lipca1995STS-70Discovery58d 22hKennedyAktywacja satelity TDRS-7.
71.7 września1995STS-69Endeavour510d 20hKennedySerwis Wake Shield Facility.
72.20 października1995STS-73Columbia715d 21hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium USML-2.
73.12 listopada1995STS-74Atlantis58d 4hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
74.11 stycznia1996STS-72Endeavour68d 22hKennedyPrzechwycenie japońskiego satelity SFU.
75.22 lutego1996STS-75Columbia715d 17hKennedyPowtórzenie eksperymentu z satelitą TSS; platforma USMP-3.
76.22 marca1996STS-76Atlantis6/59d 5hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
77.19 maja1996STS-77Endeavour610d 0hKennedyMisja w ramach programu Spacehab-LSM.
78.20 czerwca1996STS-78Columbia716d 21hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium LMS.
79.16 września1996STS-79Atlantis6/610d 3hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
80.29 listopada1996STS-80Columbia517d 15hKennedySerwis Wake Shield Facility; ASTRO-SPAS; najdłuższa misja wahadłowca.
81.12 stycznia1997STS-81Atlantis6/610d 4hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
82.11 lutego1997STS-82Discovery79d 23hKennedyMisja serwisowa teleskopu Hubble’a.
83.4 kwietnia1997STS-83Columbia73d 23hKennedyCele niezrealizowane z powodu usterki ogniwa paliwowego.
84.15 maja1997STS-84Atlantis7/79d 5hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
85.1 lipca1997STS-94Columbia715d 16hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium; platforma SPAS.
86.7 sierpnia1997STS-85Discovery611d 20hKennedyUmieszczenie na orbicie i przechwycenie po wykonaniu misji satelity CRISTA-SPAS 2
87.25 września1997STS-86Atlantis7/710d 19hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
88.19 listopada1997STS-87Columbia615d 16hKennedyBadania nad mikrograwitacją.
89.22 stycznia1998STS-89Endeavour7/78d 19hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
90.17 kwietnia1998STS-90Columbia715d 21hKennedyBadania w kosmicznym laboratorium Neurolab.
91.2 czerwca1998STS-91Discovery6/79d 19hKennedyDokowanie do stacji kosmicznej Mir.
92.29 października1998STS-95Discovery78d 21hKennedyMisja w ramach laboratorium Spacehab; lot 77-latka astronauty Johna Glenna.
93.4 grudnia1998STS-88Endeavour611d 19hKennedyWyniesienie pierwszego modułu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).
94.27 maja1999STS-96Discovery79d 19hKennedyZaopatrzenie ISS.
95.23 lipca1999STS-93Columbia54d 22hKennedyAktywacja kosmicznego teleskopu Chandra.
96.19 grudnia1999STS-103Discovery77d 23hKennedyMisja serwisowa teleskopu Hubble’a.
97.11 lutego2000STS-99Endeavour611d 5hKennedyInstalacja radaru topograficznego SRTM.
98.19 maja2000STS-101Atlantis79d 21hKennedyZaopatrzenie ISS; moduł laboratoryjny Spacehab-LDM.
99.8 września2000STS-106Atlantis711d 19hKennedyZaopatrzenie ISS. Aktywacja modułu Zwiezda.
100.11 października2000STS-92Discovery712d 21hEdwardsRozbudowa ISS: segment Z1 kratownicy ITS.
101.30 listopada2000STS-97Endeavour510d 19hKennedyRozbudowa ISS: dostarczenie pierwszego panelu baterii słonecznych, żyroskopy.
102.7 lutego2001STS-98Atlantis512d 21hEdwardsRozbudowa ISS: laboratorium Destiny.
103.8 marca2001STS-102Discovery7/712d 19hKennedyLeonardo MPLM, wymiana załogi ISS.
104.19 kwietnia2001STS-100Endeavour711d 21hEdwardsWielofunkcyjny Moduł Logistyczny Raffaello MPLM, rozbudowa ISS: Canadarm2.
105.12 lipca2001STS-104Atlantis512d 18hKennedyRozbudowa ISS: dostarczenie śluzy powietrznej Quest.
106.10 sierpnia2001STS-105Discovery7/711d 21hKennedyDostawa zapasów w wielofunkcyjnym module logistycznym Leonardo, wymiana załogi ISS.
107.5 grudnia2001STS-108Endeavour7/711d 19hKennedyDostawa zapasów w wielofunkcyjnym module logistycznym Raffaello, wymiana załogi ISS.
108.1 marca2002STS-109Columbia710d 22hKennedyCzwarta misja serwisowa do teleskopu Hubble’a.
109.8 kwietnia2002STS-110Atlantis710d 19hKennedyRozbudowa ISS: dostarczenie segmentu S0 kratownicy ITS.
110.5 czerwca2002STS-111Endeavour7/713d 20hEdwardsDostawa zapasów w wielofunkcyjnym module logistycznym Leonardo, wymiana załogi.
111.7 października2002STS-112Atlantis610d 19hKennedyRozbudowa ISS: segment S1 kratownicy ITS.
112.23 listopada2002STS-113Endeavour7/713d 18hKennedyRozbudowa ISS: segment P1 kratownicy ITS, wymiana załogi.
113.16 stycznia2003STS-107Columbia7 (†)15d 22hBadania kosmiczne; dezintegracja promu; śmierć 7-osobowej załogi.
114.26 lipca2005STS-114Discovery713d 21hEdwardsWielofunkcyjny Moduł Logistyczny Raffaello, test sprawności wahadłowca, „Powrót do Lotu 2”.
115.4 lipca2006STS-121Discovery7/612d 18hKennedyWielofunkcyjny Moduł Logistyczny Leonardo, wymiana załogi ISS, powrót do regularnych lotów. Poprawa bezpieczeństwa przyszłych lotów.
116.9 września2006STS-115Atlantis611d 19hKennedyRozbudowa ISS: segmenty P3 i P4 kratownicy ITS, baterie słoneczne.
117.10 grudnia2006STS-116Discovery7/712d 20hKennedyRozbudowa ISS: segment P5 kratownicy ITS, moduł SpaceHab-SM, wymiana części załogi.
118.8 czerwca2007STS-117Atlantis7/713d 20hEdwardsRozbudowa ISS: moduły S3 i S4, baterie słoneczne, wymiana części załogi.
119.8 sierpnia2007STS-118Endeavour712d 18hKennedyRozbudowa ISS: segment S5 kratownicy ITS.
120.23 października2007STS-120Discovery7/715d 02hKennedyRozbudowa ISS: amerykański moduł Node 2, wymiana części załogi.
121.7 lutego2008STS-122Atlantis7/712d 18hKennedyRozbudowa ISS: europejski moduł Columbus.
122.11 marca2008STS-123Endeavour7/715d 18hKennedyRozbudowa ISS: pierwszy fragment japońskiego modułu Kibō JEM ELM-PS
123.31 maja2008STS-124Discovery7/713d 18hKennedyRozbudowa ISS: japoński moduł JEM „Kibo”
124.15 listopada2008STS-126Endeavour715d 20hEdwardsDostawa zaopatrzenia w wielofunkcyjnym module logistycznym Leonardo
125.15 marca2009STS-119Discovery7/712d 19hKennedyRozbudowa ISS: segment S6 kratownicy ITS, baterie słoneczne.
126.11 maja2009STS-125Atlantis712d 21hEdwardsNaprawa teleskopu Hubble’a, ostatni lot wahadłowca poza ISS
127.15 lipca2009STS-127Endeavour7/715d 16hKennedyRozbudowa ISS: moduł Kibō
128.28 sierpnia2009STS-128Discovery7/713d 21hEdwardsWielofunkcyjny Moduł Logistyczny Leonardo, częściowa wymiana załogi ISS
129.16 listopada2009STS-129Atlantis6/710d 19hKennedyRozbudowa ISS: ExPRESS Logistics Carriers (ELCs) 1&2; częściowa wymiana załogi ISS.
130.8 lutego2010STS-130Endeavour613d 18hKennedyRozbudowa ISS: Moduł Tranquility (Node 3) i Cupola.
131.5 kwietnia2010STS-131Discovery715d 03hKennedyDostarczenie wielofunkcyjnego modułu logistycznego Leonardo
132.14 maja2010STS-132Atlantis611d 18hKennedyRozbudowa ISS: dostarczenie modułu MRM 1 „Rasswiet”
133.24 lutego2011STS-133Discovery612d 19hKennedyRozbudowa ISS: Wielofunkcyjny Moduł Logistyczny Leonardo, platformy ExPRESS Logistics Carrier (ELC) 4 oraz robota Robonaut R2. Ostatni lot wahadłowca Discovery.
134.16 maja2011STS-134Endeavour615d 18hKennedyRozbudowa ISS: AMS, ExPRESS Logistics Carrier (ELC) 3. Ostatni lot wahadłowca Endeavour.
135.8 lipca2011STS-135Atlantis412d 18hKennedyWielofunkcyjny Moduł Logistyczny Raffaello. Misja typowo logistyczna. Ostatni lot wahadłowca Atlantis. Ostatni lot programu STS.

Uwagi

  1. Uwzględniono tylko członków załóg, bez członków ekspedycji na stacje kosmiczne Mir i ISS przewiezionych wahadłowcami.

Przypisy

  1. a b c Adam Chen, William Wallack, George Gonzales: Celebrating 30 Years of the Space Shuttle program. NASA, 2012. ISBN 978-0-16-090202-4.

Media użyte na tej stronie

Shuttle Patch.svg
SVG version of PNG Space Shuttle Logo/Patch.