Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej
Poniższa lista zawiera 100 najjaśniejszych gwiazd nocnego nieba (według jasności widomej); dla porównania zamieszczono też dane dotyczące Słońca. W układach podwójnych i wielokrotnych wyróżnione zostały pojedyncze gwiazdy. Jasność układu jako całości można znaleźć w osobnej tabeli poniżej.
Lista najjaśniejszych gwiazd
Jasność wizualna w magnitudo[1] | Oznaczenie gwiazdy w gwiazdozbiorze | Nazwa gwiazdy | Odległość w latach świetlnych | Rektascensja | Deklinacja | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
0 | −26,73 | Słońce | 0,000 016 | ||||
1 | −1,44 | α CMa | Syriusz | 8,6 | 6h 45m 08,92s | −16° 42′ 58,02″ | |
2 | −0,62 | α Car | Kanopus | 313 | 6h 23m 57,11s | −52° 41′ 44,38″ | |
3 | −0,05 | α Boo | Arktur | 36,7 | 14h 15m 39,7s | 19° 10′ 56″ | zmiany jasności o 0,04m co 8,3 dnia |
4 | −0,01 | α1 Cen | Alfa Centauri A (Rigil Kentaurus) | 4,36 | 14h 39m 36,50s | −60° 50′ 02,31″ | |
5 | 0,03 | α Lyr | Wega | 25,3 | 18h 36m 56,34s | 38° 47′ 01,29″ | dysk pyłowy |
6 | 0,18 | β Ori | Rigel | 780 | 5h 14m 32,27s | −8° 12′ 05,91″ | |
7 | 0,4 | α CMi | Procjon | 11,4 | 7h 39m 18,1s | 5° 13′ 29″ | |
8 | 0,45 | α Eri | Achernar | 144 | 01h 37m 42,8s | −57° 14′ 12″ | |
9 | 0,45 | α Ori | Betelgeza | 427 | 5h 55m 10,31s | 7° 24′ 25,43″ | zmiany jasności od 1,2m do 0,3m |
10 | 0,61 | β Cen | Hadar | 525 | 14h 03m 49,4s | −60° 22′ 23″ | |
11 | 0,71 | α1 Aur | Kapella (Alfa Aurigae A) | 42,2 | 5h 16m 41,36s | 45° 59′ 52,77″ | |
12 | 0,76 | α Aql | Altair | 16,8 | 19h 50m 47,00s | 8° 52′ 05,96″ | |
13 | 0,87 | α Tau | Aldebaran | 65,1 | 4h 35m 55,2s | 16° 30′ 33″ | 1 planeta: Aldebaran b; zmiany jasności o 0,2m |
14 | 0,96 | α1 Aur | Alfa Aurigae B | 42,2 | 5h 16m 41,36s | 45° 59′ 52,77″ | |
15 | 0,98 | α Vir | Spica | 260 | 13h 25m 11,6s | −11° 09′ 41″ | |
16 | 1,06 | α Sco | Antares | 600 | 16h 29m 24s | −26° 25′ 55″ | |
17 | 1,16 | β Gem | Polluks | 33,7 | 7h 45m 19,4s | 28° 01′ 35″ | 1 planeta: Thestias |
18 | 1,17 | α PsA | Fomalhaut | 25,1 | 22h 57m 39,1s | −29° 37′ 20″ | 1 planeta: Dagon |
19 | 1,25 | β Cru | Mimosa | 355 | 12h 47m 43,2s | −59° 41′ 19″ | |
20 | 1,25 | α Cyg | Deneb | 1500 | 20h 41m 25,9s | 45° 16′ 49″ | |
21 | 1,35 | α2 Cen | Alfa Centauri B | 4,36 | 14h 39m 35,08s | −60° 50′ 13,76″ | |
22 | 1,35 | α Leo | Regulus | 78 | 10h 08m 22,3s | 11° 58′ 02″ | |
23 | 1,40 | α1 Cru | Acrux (Alfa Crucis A) | 320 | 12h 26m 35,90s | −63° 05′ 56,73″ | |
24 | 1,50 | ε CMa | Adara | 431 | 6h 58m 37,6s | −28° 58′ 19″ | |
25 | 1,62 | λ Sco | Shaula | 700 | 17h 33m 36,6s | −37° 06′ 13″ | |
26 | 1,63 | γ Cru | Gacrux | 88 | 12h 31m 9,9s | −57° 06′ 48″ | |
27 | 1,64 | γ Ori | Bellatrix | 242 | 5h 25m 07,9s | 6° 20′ 59″ | |
28 | 1,65 | β Tau | Elnath | 131 | 5h 26m 17,5s | 28° 36′ 27″ | |
29 | 1,67 | β Car | Miaplacidus | 111 | 9h 13m 12,0s | −69° 43′ 02″ | |
30 | 1,70 | ε Ori | Alnilam | 1340 | 5h 36m 12,8s | −1° 12′ 06,9″ | |
31 | 1,70 | ζ1 Ori | Alnitak | 820 | 5h 40m 45,5s | −1° 56′ 34″ | |
32 | 1,73 | α Gru | Alnair | 101 | 22h 08m 14,0s | −46° 57′ 39,5″ | |
33 | 1,76 | ε UMa | Alioth | 81 | 12h 54m 01,6s | 55° 57′ 35,4″ | |
34 | 1,78 | γ2 Vel | Gamma² Velorum | 840 | 8h 09m 32,0s | −47° 20′ 12,0″ | |
35 | 1,79 | ε Sgr | Kaus Australis | 145 | 18h 24m 10,3s | −34° 23′ 03,5″ | |
36 | 1,79 | α Per | Mirfak | 590 | 3h 24m 19,4s | 49° 51′ 40″ | |
37 | 1,83 | δ CMa | Wezen | 1790 | 7h 08m 23,5s | −26° 23′ 36″ | |
38 | 1,85 | η UMa | Alkaid | 101 | 13h 47m 32,4s | 49° 18′ 48″ | |
39 | 1,86 | θ Sco | Sargas | 270 | 17h 37m 19,1s | −42° 59′ 52″ | |
40 | 1,87 | α1 UMa | Dubhe | 124 | 11h 03m 43,7s | 61° 45′ 03″ | |
41 | 1,90 | β Aur | Menkalinan | 82,1 | 5h 59m 31,7s | 44° 56′ 51″ | |
42 | 1,91 | α TrA | Atria | 415 | 16h 48m 39,9s | −69° 01′ 40″ | |
43 | 1,93 | γ Gem | Alhena | 105 | 6h 37m 42,7s | 16° 23′ 57″ | |
44 | 1,94 | α Pav | Peacock | 183 | 20h 25m 38,9s | −56° 44′ 06″ | |
45 | 1,96 | α1 Gem | Kastor | 52 | 7h 34m 36s | 31° 53′ 18″ | |
46 | 1,97 | α UMi | Polaris | 430 | 2h 31m 48,7s | 89° 15′ 51″ | Gwiazda zmienna – cefeida |
47 | 1,98 | β CMa | Mirzam | 500 | 6h 22m 42s | −17° 57′ 21,3″ | |
48 | 1,99 | α Hya | Alphard | 177 | 9h 27m 35,2s | −8° 39′ 31″ | |
49 | 2,01 | α Ari | Hamal | 66 | 2h 07m 10,41s | 23° 27′ 44,72″ | 1 planeta: Alfa Arietis b; zmiany jasności od 2,04m do 1,98m |
50 | 2,28 | γ Leo | Algieba | 126 | 10h 19m 58,3s | 19° 50′ 30″ | 1 planeta: Gamma1 Leonis b |
51 | 2,03 | δ1 Vel | Alsephina | 80 | 8h 44m 42,2s | −54° 42′ 30″ | |
52 | 2,04 | β Cet | Diphda | 96 | 0h 43m 35,2s | −17° 59′ 12″ | |
53 | 2,05 | σ Sgr | Nunki | 225 | 18h 55m 15,9s | −26° 17′ 48″ | |
54 | 2,06 | κ Ori | Saif | 720 | 5h 47m 45,4s | −9° 40′ 11″ | |
55 | 2,06 | θ Cen | Menkent | 61 | 14h 06m 41,3s | 36° 22′ 07,3″ | |
56 | 2,07 | β And | Mirach | 200 | 1h 09m 43,92s | 35° 37′ 14,01″ | zmiany jasności od 2,10m do 2,01m |
57 | 2,07 | β UMi | Kochab | 127 | 14h 50m 42,3s | 74° 09′ 20″ | 1 planeta: Beta Ursae Minoris b |
58 | 2,07 | β Gru | Tiaki | 170 | 22h 42m 40,1s | −43° 53′ 05″ | zmiany jasności od 2,3m do 2,0m |
59 | 2,08 | α Oph | Rasalhague | 46,7 | 17h 34m 56,1s | 12° 33′ 36″ | |
60 | 2,09 | α2 Cru | Alfa Crucis B | 320 | 12h 26m 35,90s | −63° 05′ 56,73″ | |
61 | 2,12 | β1 Per | Algol | 93 | 3h 08m 10,13s | 40° 57′ 20,33″ | okresowe spadki jasności do 3,4m |
62 | 2,14 | β Leo | Denebola | 36,2 | 11h 49m 03,58s | 14° 34′ 19,42″ | |
63 | 2,15 | γ Cas | Gamma Cassiopeiae | 610 | 0h 56m 42,5s | 60° 43′ 00″ | |
64 | 2,21 | ζ Pup | Naos | 1400 | 8h 03m 35,1s | −40° 00′ 11,6″ | |
65 | 2,21 | ι Car | Aspidiske | 690 | 9h 17m 05,4s | −59° 16′ 31″ | |
66 | 2,22 | α1 And | Alpheratz | 97 | 0h 08m 23,26s | 29° 05′ 25,56″ | |
67 | 2,23 | λ Vel | Suhail | 575 | 9h 07m 59,8s | −43° 25′ 57″ | zmiany jasności od 2,30m do 2,14m |
68 | 2,23 | γ Cyg | Sadr | 1520 | 20h 22m 13,7s | 40° 15′ 24″ | |
69 | 2,24 | α1 CrB | Alphecca | 75 | 15h 34m 41,3s | 26° 42′ 53″ | |
70 | 2,24 | α Cas | Szedar | 228 | 0h 40m 30,5s | 56° 32′ 14,5″ | |
71 | 2,24 | γ Dra | Eltanin | 148 | 17h 56m 36,4s | 51° 29′ 20,3″ | |
72 | 2,26 | γ1 And | Almach | 355 | 2h 03m 53,95s | 42° 19′ 47,01″ | |
73 | 2,28 | β Cas | Caph | 54 | 0h 09m 10,7s | 59° 08′ 59″ | zmiany jasności od 2,31m do 2,25m |
74 | 2,28 | γ1 Leo | Algieba | 126 | 10h 19m 58,3s | 19° 50′ 30″ | |
75 | 2,29 | ε Cen | Epsilon Centauri | 375 | 13h 39m 53,2s | −53° 27′ 59″ | |
76 | 2,29 | δ Sco | Dschubba | 400 | 16h 00m 20,0s | −22° 37′ 18″ | |
77 | 2,29 | ε Sco | Larawag | 65 | 16h 50m 09,8s | −34° 17′ 36″ | |
78 | 2,30 | α Lup | Alfa Lupi | 550 | 14h 41m 55,8s | −47° 23′ 18″ | |
79 | 2,3 | ζ1 UMa | Mizar | 78 | 13h 23m 55,5s | 54° 55′ 31″ | |
80 | 2,33 | η Cen | Eta Centauri | 310 | 14h 35m 30,4s | −42° 09′ 28″ | |
81 | 2,34 | β UMa | Merak | 79 | 11h 01m 50,5s | 56° 22′ 57″ | |
82 | 2,38 | ε Peg | Enif | 670 | 21h 44m 11,2s | 9° 52′ 30,0″ | |
83 | 2,39 | κ Sco | Kappa Scorpii | 465 | 17h 42m 29,3s | −39° 01′ 48″ | |
84 | 2,40 | α Phe | Ankaa | 77 | 0h 26m 17,1s | −42° 18′ 21,5″ | |
85 | 2,4 | ε1 Car | Avior | 630 | 8h 22m 30,8s | −59° 30′ 35″ | |
86 | 2,41 | γ UMa | Phecda | 84 | 11h 53m 49,8s | 53° 41′ 41″ | |
87 | 2,44 | β Peg | Scheat | 199 | 23h 03m 46,5s | 28° 04′ 58,0″ | |
88 | 2,45 | α Cep | Alderamin | 49 | 21h 18m 34,8s | 62° 35′ 08,0″ | |
89 | 2,45 | η CMa | Aludra | 3200 | 7h 24m 11,1s | −29° 18′ 11″ | |
90 | 2,47 | κ Vel | Markeb | 540 | 9h 22m 06,8s | −55° 00′ 39″ | |
91 | 2,50 | ε1 Cyg | Aljanah | 165 | 20h 46m 12,5s | 33° 58′ 12,9″ | |
92 | 2,49 | α Peg | Markab | 140 | 23h 04m 45,7s | 15° 12′ 18,9″ | |
93 | 2,54 | α Cet | Menkar | 220 | 3h 02m 16,8s | 4° 05′ 23,0″ | |
94 | 2,54 | ζ Oph | Zeta Ophiuchi | 460 | 16h 37m 09,5s | −10° 34′ 01,4″ | |
95 | 2,55 | ζ Cen | Zeta Centauri | 385 | 13h 55m 32,4s | 47° 17′ 18″ | |
96 | 2,56 | δ Leo | Zosma | 58 | 11h 14m 06,5s | 20° 31′ 25,4″ | |
97 | 2,56 | β1 Sco | Acrab | 530 | 16h 05m 26,7s | −19° 48′ 20″ | |
98 | 2,58 | α Lep | Arneb | 1280 | 5h 32m 43,8s | −17° 49′ 20,3″ | |
99 | 2,58 | δ Cen | Delta Centauri | 395 | 12h 08m 21,5s | −50° 43′ 21″ |
Gwiazdy wielokrotne
Gwiazdy tworzące układy podwójne i wielokrotne nie są zwykle rozróżnialne gołym okiem. Do najjaśniejszych układów gwiazd należą:
Jasność wizualna w magnitudo | Oznaczenie gwiazdy w gwiazdozbiorze | Nazwa gwiazdy | Odległość w (latach świetlnych) | Rektascensja | Deklinacja | Liczba składników | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | −0,27 | α Cen | Alfa Centauri | 4,36 | 14h 39m 36,50s | −60° 50′ 02,31″ | 3 |
2 | 0,08 | α Aur | Alfa Aurigae | 42,2 | 5h 16m 41,36s | 45° 59′ 52,77″ | 4 |
3 | 1,58 | α Gem | Alfa Geminorum | 52 | 7h 34m 36s | 31° 53′ 18″ | 6 |
4 | 0,77 | α Cru | Alfa Crucis | 320 | 12h 26m 35,90s | −63° 05′ 56,73″ | 3 |
5 | 1,70 | ζ Ori | Zeta Orionis | 820 | 5h 40m 45,5s | −1° 56′ 34″ | 3 |
6 | 1,7 | γ Vel | Gamma Velorum | 840 | 8h 09m 32,0s | −47° 20′ 12,0″ | 6 |
7 | 1,79 | α UMa | Alfa Ursae Majoris | 124 | 11h 03m 43,7s | 61° 45′ 03″ | 4 |
8 | 1,95 | ε Car | Epsilon Carinae | 630 | 8h 22m 30,8s | −59° 30′ 35″ | 2 |
9 | 1,95 | δ Vel | Delta Velorum | 80 | 8h 44m 42,2s | −54° 42′ 30″ | 4 |
10 | 1,98 | γ Leo | Gamma Leonis | 126 | 10h 19m 58,3s | 19° 50′ 30″ | 2 |
11 | 2,06 | α And | Alfa Andromedae | 97 | 0h 08m 23,26s | 29° 05′ 25,56″ | 2 |
12 | 2,10 | γ And | Gamma Andromedae | 355 | 2h 03m 54s | 42° 19′ 47″ | 4 |
13 | 2,12 | β Per | Beta Persei | 93 | 3h 08m 10,13s | 40° 57′ 20,33″ | 3 |
14 | 2,20 | γ Cen | Gamma Centauri | 130 | 12h 41m 31,0s | −48° 57′ 35″ | 2 |
15 | 2,21 | α CrB | Alfa Coronae Borealis | 75 | 15h 34m 41,3s | 26° 42′ 53″ | 2 |
16 | 2,23 | ζ UMa | Zeta Ursae Majoris | 78 | 13h 23m 55,5s | 54° 55′ 31″ | 4 |
17 | 2,23 | δ Ori | Delta Orionis | 920 | 5h 32m 00,4s | 0° 17′ 57″ | 4 |
18 | 2,35 | ε Boo | Epsilon Bootis | 210 | 14h 44m 59,2s | 27° 04′ 27,2″ | 2 |
19 | 2,43 | η Oph | Eta Ophiuchi | 84 | 17h 10m 22,7s | −15° 43′ 29,7″ | 2 |
20 | 2,48 | ε Cyg | Epsilon Cygni | 165 | 20h 46m 12,5s | 33° 58′ 12,9″ | 2 |
Najjaśniejsze gwiazdy w przeszłości i przyszłości
Jako że ruch obiegowy gwiazd wokół centrum Galaktyki odbywa się w różnym tempie, gwiazdy widoczne na ziemskim niebie poruszają się względem Słońca. Poniższa tabela wymienia gwiazdy, które na podstawie pierwszej redukcji danych z sondy Hipparcos (stan wiedzy z 1998 roku) były najjaśniejszymi gwiazdami nocnego nieba w okresie od 5 milionów lat temu do 5 milionów lat w przyszłości[2]:
Gwiazda | Od roku | Do roku | Rok najwyższej jasności | Najwyższa jasność | Odległość w maksimum jasności (ly) | Obecna odległość (ly) | Obecna jasność |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Adara | ... | −4 460 000 | −4 700 000 | −3,99 | 34 | 431 | 1,50 |
Mirzam | −4 460 000 | −3 700 000 | −4 420 000 | −3,65 | 37 | 500 | 1,98 |
Kanopus (po raz pierwszy) | −3 700 000 | −1 370 000 | −3 110 000 | −1,86 | 177 | 313 | −0,62 |
Zeta Sagittarii | −1 370 000 | −1 080 000 | −1 200 000 | −2,74 | 8 | 89 | 2,60 |
Zeta Leporis | −1 080 000 | −950 000 | −1 050 000 | −2,05 | 5,3 | 70,2 | 3,55 |
Kanopus (po raz drugi) | −950 000 | −420 000 | −950 000 | −1,09[a] | 252 | 313 | −0,62 |
Aldebaran | −420 000 | −210 000 | −320 000 | −1,54 | 21,5 | 65,1 | 0,85 |
Kapella | −210 000 | −160 000 | −240 000 | −0,82[b] | 27,9 | 42,2 | 0,08 |
Kanopus (po raz trzeci) | −160 000 | −90 000 | −160 000 | −0,70[a] | 302 | 313 | −0,62 |
Syriusz | −90 000 | +210 000 | +60 000 | −1,64 | 7,8 | 8,6 | −1,44 |
Wega | +210 000 | +480 000 | +290 000 | −0,81 | 17,2 | 25,3 | 0,03 |
Kanopus (po raz czwarty) | +480 000 | +990 000 | +480 000 | −0,40[a] | 346 | 313 | −0,62 |
Menkalinan | +990 000 | +1 150 000 | +1 190 000 | −0,40[b] | 28,5 | 82,1 | 1,90 |
Delta Scuti | +1 150 000 | +1 330 000 | +1 250 000 | −1,84 | 9,2 | 187 | 4,70 |
Eltanin | +1 330 000 | +2 030 000 | +1 550 000 | −1,39 | 27,7 | 148 | 2,24 |
Ypsilon Librae | +2 030 000 | +2 670 000 | +2 290 000 | −0,46 | 30 | 195 | 3,60 |
NR Canis Majoris | +2 670 000 | +3 050 000 | +2 870 000 | −0,88 | 14 | 280 | 5,60 |
Omikron Herculis | +3 050 000 | +3 870 000 | +3 470 000 | −0,63 | 44 | 347 | 3,84 |
Albireo | +3 870 000 | ... | +4 610 000 | −0,52 | 80 | 385 | 2,90 |
Zobacz też
- lista najbliższych jasnych gwiazd
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
- lista najjaśniejszych gwiazd według jasności absolutnej
Uwagi
Przypisy
- ↑ W przypadku układów gwiazd, podana jest tutaj „indywidualna” jasność pojedynczego składnika.
- ↑ Jocelyn Tomkin. Once and Future Celestial Kings. „Sky and Telescope”. 95 (4), s. 59–63, kwiecień 1998. Bibcode: 1998S&T....95d..59T.
Bibliografia
- The 150 Stars in the Hipparcos Catalogue with Highest Apparent Magnitude (ang.). ESA, 2003. [dostęp 2018-05-10].
- The Brightest Stars (ang.). W: Atlas of the Universe [on-line]. [dostęp 2018-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-24)].
Media użyte na tej stronie
Vela, SNR 263.4-03.0, Betelgeuse, IRAS 05524+0723, Rigel, IRAS 05121-0815, Procyon, IRAS 07366+0520, Orion, M 42, NGC 1976, Messier 42, Sirius, IRAS 06429-1639, Canopus, IRAS 06228-5240, LMC, Large Magellanic Cloud, IRAS 05240-6948, Crux, IRAS 13085-6443, SCP, South Celestial Pole
Autor: CWitte, modified by Szczureq,, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zmiany obserwowanej jasności najjaśniejszych gwiazd nieba od 100 tys. lat p.n.e do 100 000 r. n.e.