Lista najwyższych budynków w Łodzi
Ten artykuł należy dopracować |
Pierwsze wieżowce i obecne
Pierwszym łódzkim „wysokościowcem” był, oddany do użytku w 1912 r., Hotel Savoy, przyozdobiony elementami secesyjnymi w elewacji na I piętrze. Liczący ok. 35 m wysokości budynek przez pewien czas był jednym z najwyższych budynków wielkomiejskich w Polsce. Zbudowano go w konstrukcji szkieletowej co podówczas było rozwiązaniem nowatorskim. Budynek został uwieczniony w powieści austriackiego pisarza Josefa Rotha „Hotel Savoy” (1924).
Pierwszy łódzki wieżowiec z prawdziwego zdarzenia powstał w latach 1951–1955 u zbiegu ulic H. Sienkiewicza i prez. G. Narutowicza, w miejscu wyburzonych kilku budynków, ale przede wszystkim zabudowań fabrycznych. Składał się z dwóch brył: podstawowej 16-piętrowej oraz przylegającej do niej od północy poziomej 4-piętrowej bryły (ul. H. Sienkiewicza 3). W 1956 r.[1], w południowej części działki powstała kolejna 4-piętrowa bryła, stylistycznie nawiązująca do północnej, która architektonicznie dopełniła to założenie. Jest to jeden z przykładów architektury socrealistycznej w Polsce. Początkowo znany pod nazwą „Centrali Tekstylnej” za sprawą pomieszczonych w nim dwóch centrali handlu zagranicznego: Centrali Importowej Przemysłu Włókienniczego „Textilimport” oraz Centrali Eksportowo-Importowej Przemysłu Włókienniczego „CETEBE” Ministerstwa Handlu Zagranicznego (z czasem połączono je w jedno przedsiębiorstwo pod nazwą „Textiimpex”). Po uruchomieniu, w dniu 22 lutego 1956 r., pierwszego w Polsce ośrodka regionalnego Telewizji Polskiej budynek szybko zyskał nazwę „wieżowca telewizji”, chociaż w rzeczywistości został on pomieszczony w jego północnej przybudówce. Potwierdzały ten fakt anteny zamontowane na dachu budynku głównego.
Kolejnym łódzkim wieżowcem był budynek przy ul. H. Sienkiewicza 85/87 dla miejscowych przedsiębiorstw budowlanych, zwany „Unibudem”, powstały na przełomie lat 60. i 70. Obecnie jest to budynek znany pod nazwą „Orion”, który w I dekadzie XXI w. został gruntownie przebudowany (z pierwotnego budynku pozostała tylko podstawowa konstrukcja szkieletowa), i który był w tym czasie pierwszym „inteligentnym” budynkiem biurowym w Łodzi.
W połowie lat 70. XX w. w jego pobliżu, wzdłuż obecnej al. J. Piłsudskiego, powstał zespół dwóch budynków wysokościowych przeznaczonych na cele biurowe, otoczonych u nasady zespołem 2-piętrowych budynków przeznaczonych na cele handlowe (w skrajnym, bliżej ul. Piotrkowskiej, w końcu lat 70. XX w. otwarto Dom Handlowy „Central II”), połączonych od tyłu ciągiem pieszym. W jednym z nich (bliższym ul. Piotrkowskiej) mieści łódzki Urząd Marszałkowski. Zespół ten był elementem powstającego w tym samym czasie po przeciwnej stronie Alei zespołu nowego centrum Łodzi, podówczas najwyższych łódzkich budynków, dla „Śródmiejskiej Dzielnicy Mieszkaniowej”, nazwanego „łódzkim Manhattanem”. Oba budynki były jednolicie architektoniczne co uległo zmianie po gruntownym remoncie wykonanym na przełomie I i II dekady XXI w. budynku Urzędu Marszałkowskiego. Innowacją, na miarę ówczesnych czasów, było zastosowanie na elewacji budynków handlowych barwionych (w kolorystyce beżowej) betonowo-azbestowych płyt elewacyjnych zaproponowanych i opracowanych technologicznie przez inż. Brzozowskiego, pracującego przy realizacji tej inwestycji.
Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa jest jednym z największych w Polsce zespołów budynków mieszkalnych wykonanych w konstrukcji szkieletowej słupowo-płytowej, a dwa najwyższe budynki przy al. Piłsudskiego 7 i ul. Piotrkowskiej 182 ciągle pozostają najwyższymi budynkami niesakralnymi w mieście.
Od lat 90. coraz częstsze stały się w Łodzi przebudowy istniejących wieżowców. Pierwszy gruntownej przebudowy doczekał się biurowiec Orion, którego remont trwał od jesieni 1997 roku do sierpnia 2002 roku. Później przyszła kolej na wieżowiec Gazowni Łódzkiej przebudowany w latach 1998–1999, następnie Urząd Marszałkowski odnowiony w 2003 roku oraz biurowiec Cotton House przy ul. Sterlinga, który przeszedł renowacje w latach 2007–2008. Jako ostatni nową elewacje otrzymał najwyższy łódzki biurowiec – Red Tower (dawniej BRE Tower), przeszedł gruntowną modernizację z zewnątrz i wewnątrz budynku, rozpoczętą w maju 2006 roku, a ukończoną w czerwcu 2008 roku.
Lista łódzkich budynków według wysokości (powyżej 40 m)
Lp. | Zdjęcie | Nazwa budynku | Lokalizacja | Wysokość (do dachu / całkowita) | Rodzaj | Liczba kondygnacji |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | Bazylika archikatedralna św. Stanisława Kostki | ul. Piotrkowska 265 | 104,5 m | sakralny | – | |
2. | Hi Piotrkowska | ul. Piotrkowska 155 | 80 m/84 m[2] | biurowy | 21 | |
3. | Kościół św. Mateusza | ul. Piotrkowska 279 | 80 m | sakralny | – | |
4. | ŚDM | ul. Piotrkowska 182 | 78 m | mieszkalny | 24+2 | |
4. | ŚDM | al. Piłsudskiego 7 | 78 m | mieszkalny | 23+2 | |
6. | BRE Tower / Red Tower | ul. Piotrkowska 148/150 | 76 m/80 m | biurowy | 22 | |
7. | Kościół luterański św. Jana w Łodzi | ul. Sienkiewicza 60 | 75 m[3] | sakralny | – | |
8. | Centrum Kliniczno-Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego | ul. Czechosłowacka 8/10 | 72,5 m | szpital | 18 | |
9. | Centrala Handlu Zagranicznego 1 / Textilimpex | ul. Traugutta 25 | 68 m/90 m | biurowy | 18+1 | |
9. | Centrala Handlu Zagranicznego 2 / Miastoprojekt | ul. Traugutta 21/23 | 68 m/90 m | biurowy | 18+1 | |
11. | ZUS | ul. Zamenhofa 2 | 65 m | biurowy | 18 | |
11. | Biurowiec Rossmann | ul. Świętej Teresy 109 | 65 m | biurowy | 14 | |
13. | Kościół św. Teresy i św. Jana Bosko | ul. Kopcińskiego 1/3 | 62 m | sakralny | – | |
13. | Orion | ul. Sienkiewicza 85/87 | 62 m | biurowy | 17 | |
13. | Urząd Marszałkowski | al. Piłsudskiego 8 | 62 m | biurowy | 16+1 | |
13. | Centralny Dom Maklerski Pekao S.A. | al. Piłsudskiego 12 | 62 m/78 m | biurowy | 16+1 | |
13. | Tricotextil | ul. Piotrkowska 270 | 62 m | biurowy | 17 | |
13. | PKP S.A. | ul. Tuwima 28 | 62 m | biurowy | 17 | |
13. | Brama Miasta - północna wieża | ul. Kilińskiego 66 | 61 m / 64 m[4] | biurowy | 16 | |
13. | Brama Miasta - południowa wieża | ul. Kilińskiego 66 | 61 m / 64 m[4] | biurowy | 16 | |
21. | ŚDM | ul. Piotrkowska 204/210 | 58 m | mieszkalny | 18+2 | |
22. | Urząd Pocztowy / TP S.A. | al. Kościuszki 5/7 | 56 m/72 m | biurowy | 17+1 | |
23. | Akademik (VII Dom Studenta) Politechniki Łódzkiej | ul. Politechniki 9 | 55 m | mieszkalny | 18+1 | |
23. | Apartamenty Ilumino II | ul. Kilińskiego 121/123 | 55 m | mieszkalny | 17 | |
25. | Wieżowiec Centrali Tekstylnej (popularnie znany jako wieżowiec TVP3 Łódź) | ul. Sienkiewicza 3/5 | 54 m/72 m | biurowy | 16 | |
26. | Fonica / OLE | ul. Wróblewskiego 18 | 52 m | biurowy | 14 | |
26. | Gazownia Łódzka | ul. Uniwersytecka 2/4 | 52 m | biurowy | 14 | |
28. | Wieżowiec Sun Tower | ul. Organizacji „Wolność i Niezawisłość” 83 | 51 m | mieszkalny | 14 | |
29. | Bank Pekao S.A. | ul. Piotrkowska 288 | 50 m | biurowy | 12 | |
30. | Biurowiec Monopolis obiekt w budowie | ul. Kopcińskiego 58/60 | 49 m | biurowy | 12 | |
31. | BPBK | ul. Tuwima 22/26 | 48 m | biurowy | 13+1 | |
– | Hotel Centrum obiekt zburzony | ul. Kilińskiego 59/63 | 46 m/49 m | hotel | 15 | |
32. | Teatr Wielki | ul. Jaracza 49 | 46 m | teatr | ? | |
32. | Hotel Światowit | al. Kościuszki 68 | 46 m | hotel | 14+1 | |
32. | Akademik (X Dom Studenta) Uniwersytetu Łódzkiego „Olimp” | ul. Lumumby 12 | 46 m | mieszkalny | 15 | |
32. | ŚDM | ul. Wigury 15 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | ŚDM | ul. Piotrkowska 235/241 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | ŚDM | ul. Piotrkowska 247 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | ŚDM | ul. Piotrkowska 257a | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | Blok mieszkalny | ul. Nowa 16/18 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | Blok mieszkalny | ul. Nowa 20 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | Blok mieszkalny | ul. Nowa 25 | 46 m | mieszkalny | 14+2 | |
32. | Blok mieszkalny na Nowym Rokiciu | ul. Brzozowskiego 4 | 46 m | mieszkalny | 14+1 | |
32. | Blok mieszkalny na Nowym Rokiciu | ul. Przyszkole 11 | 46 m | mieszkalny | 14+1 | |
32. | Blok mieszkalny na Nowym Rokiciu | ul. Przyszkole 13 | 46 m | mieszkalny | 14+1 | |
32. | Blok mieszkalny na Nowym Rokiciu | ul. Przyszkole 15 | 46 m | mieszkalny | 14+1 | |
47. | Biurowiec Central | ul. Piotrkowska 165/169 | 45 m/48 m | biurowy | 13 | |
48. | Carcade | al. Kościuszki 80/82 | 44 m | biurowy | 12 | |
48. | Biurowiec na Placu Hallera | ul. Żeligowskiego 32/34 | 44 m | biurowy | 12 | |
50. | Hotel DoubleTree by Hilton | ul. Łąkowa 29 | 44 m[5] | hotel | 10[5] | |
51. | Blok mieszkalny | ul. Tramwajowa 19 | 41 m | mieszkalny | 13+1 | |
51. | Blok mieszkalny | ul. Tramwajowa 21 | 41 m | mieszkalny | 13+1 |
- W miejscach gdzie kondygnacje są wyszczególnione osobno oznacza to, że znajdują się one
powyżej poziomu właściwego dachu (wszelkiego rodzaju nadbudówki, „kurniki” itp.) - Do wysokości całkowitej zaliczane są wszystkie elementy budynku
poza zwykłymi antenami (m.in. nadbudówki, loga, maszty itp.).
Rozmieszczenie wieżowców
Łódź raczej nie może się poszczycić wyjątkowo wysokimi budynkami, ale mimo to skyline ma nie najgorszy, a to za sprawą wyjątkowo zwartego skupiska wieżowców na terenie centrum. Charakteryzuje się ono w miarę jednorodną wysokością budynków zawierającą się głównie między 60 a 80 m. W ścisłym centrum Łodzi znajduje się aż 7 z 10 najwyższych łódzkich wieżowców co tworzy drugie tuż po Warszawie takie duże skupisko wieżowców na terenie Polski. Poza ścisłym centrum jest jeszcze drugi „cluster” wieżowców znajdujący się w okolicach dworca Łódź-Fabryczna, jednak jest on już o wiele skromniejszy i niestety budynki (głównie z lat 70.) też już nie są w najlepszym stanie. Reszta to głównie budynki poniżej 60 m stojące w różnych miejscach miasta.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Monik@, baedeker łódzki: CENTRALA TEKSTYLNA (i jej koniec…) – TELEWIZJA ŁÓDŹ (i jej początek…), baedeker łódzki, 21 lutego 2014 [dostęp 2021-03-30] .
- ↑ Hotel Hi Piotrkowska 155 Łódź Piotrkowska 155 – inwestycja Bacoli Properties, urbanity.pl [dostęp 2019-12-20] .
- ↑ Elżbieta Szkurłat , Najstarsze obiekty sakralne Łodzi jako symbole wielokulturowych tradycji miasta, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, 2004, nr 8, s. 51 .
- ↑ a b Biurowiec Brama Miasta Łódź – inwestycja Skanska Property Poland, urbanity.pl [dostęp 2019-12-20] .
- ↑ a b Hotel DoubleTree by Hilton już z szyldem, expressilustrowany.pl [dostęp 2017-11-20] (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Аимаина хикари, Licencja: CC0
Saint John the Evangelist church in Łódź
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centralny Dom Maklerski Pekao S.A. w Łodzi
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek mieszkalny przy ul. Piotrkowskiej 182 w Łodzi.
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Skyline Łodzi wraz z opisem budynków.
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Biurowiec Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Łodzi
Autor: HuBar, Licencja: CC BY 3.0
Kościół św. Mateusza w Łodzi, przy ulicy Piotrkowskiej
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek mieszkalny przy ul. Piotrkowskiej 204/210 w Łodzi.
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
X Dom Studenta Uniwersytetu Łódzkiego
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Biurowiec Red Tower w Łodzi po zakończeniu renowacji.
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek mieszkalny przy al. Piłsudskiego 7 w Łodzi.
Autor: Rellik~plwiki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Kliniczno-Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
VII Dom Studenta Politechniki Łódzkiej
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Biurowiec na Placu Hallera w Łodzi
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Biurowiec będący siedzibą m.in. urzędu pocztowego i TP S.A.
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Sun Tower, Łódź ul. WiN
Autor: Andrzej Kosiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zdjęcie z wycieczki tramwajowej w czasie konferencji Wikimedia Polska 2012
Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kościół Św. Teresy i Jana Bosko w Łodzi
Autor: Oooo93, Licencja: CC BY-SA 4.0
wieżowiec Hi Piotrkowska, łódzka siedziba banku PKO BP
Autor: Cereal Killer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Biurowce dawnej Centrali Handlu Zagranicznego w Łodzi. Obecnie budynki należą do różnych właścicieli: Textilimpexu oraz Gminy Łódź.