Lista najwyższych budynków w Nowym Jorku

Panorama Nowego Jorku w 2004 roku

Widok z tarasu GE Building (30 Rockefeller Plaza) nocą

Lista najwyższych budynków w Nowym Jorku – lista budynków w Nowym Jorku, uporządkowana pod względem wysokości.

Panoramę Nowego Jorku, największego miasta w Stanach Zjednoczonych, zdobi 5 818 wieżowców, na czele z 92 budynkami o wysokościach co najmniej 183 metrów. Najwyższym budynkiem w Nowym Jorku otwarty w 2015r. Freedom Tower, znajdujący się w centrum Manhattanu. Drugi, co do wysokości, Empire State Building, jest jednocześnie 4. najwyższym budynkiem w Stanach Zjednoczonych, a także 17. najwyższym budynkiem na świecie^[1]. Od czasu oddania do użytku, aż do 1972 roku, Empire State Building dzierżył ponadto miano najwyższego budynku na świecie. Trzecim pod względem wielkości budynkiem w Nowym Jorku jest Bank of America Tower, który łącznie z iglicą ma wysokość 366 metrów^[2]. Trzecie miejsca na liście najwyższych budynków w Nowym Jorku zajmują jednocześnie Chrysler Building (najwyższy budynek na świecie w latach 1930–1931), a także New York Times Building – oba mają wysokość 319 metrów^[3].

Od 2003 roku w Nowym Jorku zakończono konstrukcję 12 budynków o wysokościach co najmniej 183 metrów. Kolejnych 15 obiektów pozostaje obecnie w stadium budowy, łącznie z 541–metrowym 1 World Trade Center (wcześniej znanym jako Freedom Tower)^[4]. Jest on częścią kompleksu, który zastąpi zniszczone wieże World Trade Center; w skład tegoż kompleksu wchodzić będą również: wybudowany już 226–metrowy 7 World Trade Center, konstruowany obecnie 297–metrowy 150 Greenwich Street, a także proponowane 411–metrowy 200 Greenwich Street, 378–metrowy 175 Greenwich Street oraz 226–metrowy 130 Liberty Street^{[5][6][7][8][9]}. W czerwcu 2008 roku, w Nowym Jorku było 338 konstruowanych, zatwierdzonych do konstrukcji lub proponowanych do konstrukcji wieżowców^[10].

Historia

Historia drapaczy chmur w Nowym Jorku rozpoczęła się wraz z oddaniem do użytku World Building w 1890 roku; konstrukcja miała wysokość 106 metrów^[11]. Mimo że nie był to pierwszy wieżowiec w mieście, World Building stanowił pierwszy budynek, który przewyższył 87–metrowy Trinity Church^[12]. World Building, najwyższy budynek w Nowym Jorku do roku 1899, został wyburzony w 1955 roku, by zrobić miejsce dla powiększenia wjazdu na Brooklyn Bridge^[12].

Nowy Jork odegrał znaczącą rolę w rozwoju wieżowców; od 1890 roku, jedenaście struktur w mieście dzierżyło tytuły najwyższych budynków świata^[13]. Nowy Jork został bardzo wcześnie opanowany przez boom na drapacze chmur, który narodził się na początku lat 10. XX wieku i trwał do lat 30. XX wieku. W tym okresie powstało 16 z 82 najwyższych budynków w mieście, a w tym Bank of Manhattan Trust Building, Chrysler Building i Empire State Building^[13]. Każdy z nich w momencie ukończenia był najwyższą strukturą na świecie^[13].

Drugi boom na wieżowce w Nowym Jorku rozpoczął się około 1960 roku. Od tamtego czasu w mieście powstało niemalże 70 obiektów o wysokościach co najmniej 183 metrów, włączając w to bliźniacze wieże World Trade Center. Wieża północna, One World Trade Center, była najwyższym budynkiem na świecie w latach 1972–1973, a także najwyższym budynkiem w Nowym Jorku aż do 2001 roku^[14]. Wieża północna, podobnie jak sześć innych budynków w kompleksie World Trade Center, została zniszczona w wyniku ataków terrorystycznych z 11 września 2001 roku^[15].

Położenie

Nowojorskie drapacze chmur koncentrują się przede wszystkim na dwóch obszarach: Midtown i Lower Manhattan, mimo że inne dzielnice Manhattanu oraz Brooklyn, Queens i Bronx także posiadają znaczne ilości wieżowców. W sierpniu 2010 roku, w mieście istniało 5 912 drapaczy chmur^[16]. W styczniu 2011 roku, w całym Nowym Jorku znajdowało się 216 budynków, które osiągały wysokości co najmniej 150 metrów (łącznie z tymi w fazie budowy) – więcej, niż w każdym innym mieście w Stanach Zjednoczonych^[17][18].

Część panoramy Manhattanu

Najwyższe budynki

W Nowym Jorku istnieje w sumie ponad 975 tysięcy budynków. Lista ta przedstawia nowojorskie wieżowce, które mają wysokość co najmniej 183 metrów, w oparciu o standardowy pomiar wysokości. Obejmuje on iglice oraz detale architektoniczne, ale nie uwzględnia masztów antenowych. Z kolei kolumna "Rok" odnosi się do roku, w którym dany budynek został ukończony. Budynki zaznaczone tym znakiem (*) są w budowie, ale zostały zwieńczone w roku napisanym w kolumnie "Rok".

     Gdy został ukończony, był najwyższym budynkiem na świecie.

Nazwa	Grafika	Wysokość (m.)	Piętra	Rok	Notki
1 World Trade Center		541,3	105	2014	Wieżowiec będący częścią nowego kompleksu, który powstał w miejscu zniszczonych biurowców WTC w wyniku zamachu z 11 września 2001.
Central Park Tower		472	98	2020	Otwarcie nastąpiło we wrześniu 2019 roku. Posiada 98 pięter. Jego wysokość do dachu wynosi 464 m a wraz z iglicą osiąga 472 metry. Jest to obiekt wielofunkcyjny posiadający powierzchnię komercyjną oraz apartamenty mieszkalne.
111 West 57th Street		435	84	2022
One Vanderbilt	(c) Percival Kestreltail, CC BY-SA 4.0	427	93	2020	W Sierpniu 2016 trwały prace wykopaliskowe. Po ukończeniu stał się jednym z najwyższych budynków w mieście. Część zmiany lokalnego zagospodarowania okolic ulicy Vanderblit Avenue.
432 Park Avenue		426	88	2015	Ukończony 10 października 2015. Od tego czasu jest najwyższym budynkiem mieszkalnym na świecie.
30 Hudson Yards		387	103	2019	Najwyższy Budynek Projektu Hudson Yards
Empire State Building		381	102	1931	Pierwszy obiekt na świecie, zawierający ponad 100 pięter. Wybudowany w ciągu zaledwie 14 miesięcy, w okresie wielkiego kryzysu. Od momentu oddania do użytku w 1931 roku, do roku 1972 i konstrukcji World Trade Center, pełnił rolę najwyższego budynku w Nowym Jorku. Tytuł ten przejął ponownie w 2001 roku, wraz ze zniszczeniem World Trade Center w wyniku ataków terrorystycznych z 11 września[1][19] aż do odbudowania WTC w 2014 roku.
Bank of America Tower		366	54	2008	Pierwszy drapacz chmur, który otrzymał certyfikat platynowy Leadership in Energy and Environmental Design (LEED)
Three World Trade Center		329	80	2016	Zwieńczony w Czerwcu 2016
Chrysler Building	(c) I, DavidShankbone, CC-BY-SA-3.0	329	77	1930	Pierwszy budynek na świecie o wysokości powyżej 305 metrów. W latach 1930–1931 najwyższy budynek na świecie. Największy ceglany budynek na świecie[3][20].
53W53		320	77	2019	Poprzednio znany jako wieża ekspansyjna Muzeum sztuki Nowoczesnej (MoMA Expansion Tower), Tower Verre oraz jako 53 West 53rd Stree
New York Times Building		319	52	2007
35 Hudson Yards	-	307	79	2019
One57		306	75	2014	Najwyższy budynek z hotelem i terenami mieszkalnymi aż do 2015 kiedy ukończono dach budynku 432 Park Avenue.
4 World Trade Center		297	72	2013	Wieżowiec będący częścią nowego kompleksu, który powstał w miejscu zniszczonych biurowców WTC w wyniku zamachu z 11 września 2001 roku.
American International Building		290	66	1932	Najwyższy budynek w Lower Manhattan[21][22].
220 Central Park South		290	65	2018
30 Park Place		286	82	2016	Zwieńczona w Marcu 2015. Jest obecnie najwyższym budynkiem w dzielnicy TriBeCa.
40 Wall Street		283	70	1930	Znany również jako Trump Building, a w przeszłości Bank of Manhattan Trust Building[23][24].
Citigroup Center		279	59	1977	Wcześniej znany jako Citicorp Center[25][26].
15 Hudson Yards		278	70	2019
10 Hudson Yards*		273	52	2016	Zwieńczony w Październiku 2015. Jest to pierwszy zbudowany budynek należący do projektu Hudson Yards Redevelopment.
8 Spruce Street (Beekman)		267	76	2010	Konstrukcja ukończona w lutym 2011 roku[27][28].
Trump World Tower		262	72	2001	Najwyższy w pełni mieszkalny budynek w Nowym Jorku i w Stanach Zjednoczonych[29][30].
425 Park Avenue	-	262	44	2021
30 Rockefeller Center	(c) Postdlf, CC-BY-SA-3.0	259	70	1933	Wciąż popularnie jest znany jako GE Building. Wcześniej znany jako RCA Building, kolokwialne określany mianem 30 Rock[31][32].
56 Leonard Street*		250	57	2016	Zwieńczony w Lipcu 2015. Obecnie jest najwyższym budynkiem mieszkalnym w dzielnicy TriBeCa.
CitySpire Center		248	75	1987	[33].
One Chase Manhattan Plaza		248	60	1961	[34][35].
Condé Nast Building		247	48	1999	Znany również jako Four Times Square[36][37].
MetLife Building	(c) Postdlf, CC-BY-SA-3.0	246	59	1963	W przeszłości znany jako Pan Am Building[38][39].
Bloomberg Tower		246	54	2005	[40][41].
Woolworth Building		241	57	1913	[42][43]. Najwyższy budynek na świecie w latach 1913–1930.
50 West Street*		239	63	2016	Zwieńczony w Październiku 2015
One Worldwide Plaza	(c) Jim.henderson at the English Wikipedia, CC-BY-SA-3.0	237	50	1989	[44][45].
Madison Square Park Tower*		237	64	2017	Zwieńczony w Maju 2016
Carnegie Hall Tower		231	60	1991	[46].
383 Madison Avenue		230	47	2001	[47].
Courtyard & Residence Inn Manhattan/Central Park		229	68	2013	Najwyższy hotel w Nowym Jorku
AXA Center		229	54	1986	W przeszłości znany jako Equitable Building i Equitable Center West[48].
One Penn Plaza	(c) I, DavidShankbone, CC-BY-SA-3.0	229	57	1972	[49][50].
1251 Avenue of the Americas		229	54	1971	Znany również jako Exxon Building[51][52].
Time Warner Center – wieża południowa		229	55	2004	[53][54].
Time Warner Center – wieża północna		229	55	2004	[54][55].
Goldman Sachs Headquarters		228	44	2010	[56]
60 Wall Street		227	55	1989	[57].
One Astor Plaza		227	54	1972	[58].
One Liberty Plaza		226	54	1973	W przeszłości znany jako U.S. Steel Building[59].
20 Exchange Place		226	57	1931	W przeszłości znany jako City Bank-Farmers Trust Building[60].
7 World Trade Center		226	49	2006	[9].
Three World Financial Center		225	51	1986	Znany również jako American Express Tower[61].
Bertelsmann Building	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	223	42	1990	[62].
Times Square Tower		221	47	2004	[63].
Metropolitan Tower		218	68	1987	[64].
252 East 57th Street		218	65	2016	Zwieńczony w Październiku 2015
610 Lexington Avenue		217	63	2017	Znany też jako 100 East 53rd Street. Zwieńczony w Styczniu 2016
500 Fifth Avenue		216	60	1931	[65].
JP Morgan Chase World Headquarters		215	52	1960	[66].
General Motors Building		215	50	1968	[67].
Metropolitan Life Insurance Company Tower		213	50	1909	[68].
Americas Tower	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	211	50	1992	[69][70]
Solow Building		210	50	1974	[71][72]
HSBC Bank Building		210	52	1967	Znany również jako Marine Midland Building[73].
55 Water Street		209	53	1972	[74][75].
277 Park Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	209	50	1962	[76][77]
5 Beekman		209	47	2015	Znany też jako 115 Nassau Street.
1585 Broadway	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	209	42	1989	[78][79]
Random House Tower		208	52	2003	[80][81]
Four Seasons Hotel New York		208	52	1993	Najwyższy hotel w Nowym Jorku do 2013 roku.
McGraw-Hill Building		205	51	1969	Znany również jako 1221 Avenue of the Americas[82].
Lincoln Building		205	55	1930	[83]
Barclay Tower		205	56	2007	[84]
Paramount Plaza	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	204	48	1971	[85]
Trump Tower		202	58	1983	[86]
One Court Square		201	50	1990	Najwyższy budynek w Nowym Jorku poza Manhattanem; najwyższy budynek na Long Island i w Queens. W przeszłości znany jako Citigroup Building[87].
Sky		200	61	2015
1 Wall Street		199	50	1931	[88]
599 Lexington Avenue		199	50	1986	[89]
Silver Towers		199	57	2009	[90]
712 5th Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	198	52	1990	[91]
Chanin Building		198	56	1930	[92]
245 Park Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	198	44	1966	[93]
Sony Tower		197	37	1984	W przeszłości znany jako AT&T Building[94].
Tower 28*		197	58	2016	Zwieńczony w Kwietniu 2016
Two World Financial Center		197	44	1987	[95]
One New York Plaza		195	50	1969	[96]
570 Lexington Avenue		195	50	1931	Znany również jako General Electric Building[97].
MiMA		195	55	2011
345 Park Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	193	44	1969	[98]
400 Fifth Avenue	-	192.3	57	2010	[99]
W. R. Grace Building		192	50	1971	[100]
Home Insurance Plaza		192	45	1966	[101]
1095 Avenue of the Americas	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	192	40	1974	Znany również jako Verizon World Headquarters[102].
W New York Downtown, Hotel and Residences		192	57	2010	Wcześniej znany jako 123 Washington Street[103]
101 Park Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	192	49	1982	[104]
One Dag Hammarskjold Plaza		191	49	1972	[105]
Central Park Place	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	191	56	1988	[106]
888 7th Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	191	46	1971	[107]
Waldorf-Astoria Hotel		191	47	1931	[108]
Burlington House	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	191	50	1969	[109]
Trump Palace Condominiums	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	190	54	1991	[110]
One Madison Park		189	60	2010	[111]
Olympic Tower		189	51	1976	[112]
Mercantile Building		189	48	1929	Znany również jako 10 East 40th Street[113].
425 5th Avenue		188	55	2003	[114]
The Epic	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	187	58	2007	[115]
919 Third Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	187	47	1971	[116]
New York Life Building	(c) ButtonwoodTree z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0	187	40	1928	[117]
750 7th Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	187	40	1989	[118]
Eventi		187.1	46	2010	[119]
Tower 49	(c) Franny Wentzel z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0	187	45	1985	[120]
The Hub*		190	53	2016	Znany też jako 333 Schermerhorn Street. Najwyższy budynek na Brooklynie. Zwieńczony 16 Grudnia 2015.
555 10th Avenue*	-	186	53	2016
Calyon Building	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	186	45	1964	[121]
Baccarat Hotel and Residences	-	185	48	2014
250 West 55th Street	-	184	39	2013
The Orion		184	58	2006	[122]
590 Madison Avenue	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	184	41	1983	Znany również jako IBM Building[123].
Marsh & McLennan Headquarters	(c) Americasroof z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0	183	44	1974	[124]
11 Times Square		183	40	2010	Znany również jako Times Square Plaza[125].

Panorama Nowego Jorku widziana z Hoboken w New Jersey

Najwyższe budynki według pomiaru do szczytu

Lista zawiera najwyższe budynki w Nowym Jorku według pomiaru wysokości aż do szczytu, uwzględniając maszty antenowe. Standardowe reguły architektonicznego mierzenia wysokości, które nie uwzględniają masztów antenowych, zostały przedstawione poniżej wyłączne w celach porównania. Znak równości (=) oznacza, że co najmniej dwa budynki posiadają tę samą wysokość. Z kolei kolumna "Rok" odnosi się do roku, w którym dany budynek został ukończony.

Condé Nast Building, 3. najwyższy budynek w Nowym Jorku, przy uwzględnieniu miary do szczytu

Najwyższe budynki według dzielnic

Lista przedstawia najwyższe budynki w każdej z dzielnic Nowego Jorku, w oparciu o standardowe metody pomiaru wysokości. Kolumna "Rok" odnosi się do roku, w którym dany budynek został ukończony.

Najwyższe budynki w fazach budowy, planowania lub zatwierdzenia do budowy

W budowie

Lista prezentuje budynki, pozostające obecnie w fazie konstrukcji, których wysokość ma wynosić co najmniej 200 metrów. Kolumna "Rok" odnosi się do szacowanej daty oddania obiektów do użytku.

Nazwa	Grafika	Wysokość (m.)	Piętra	Rok	Notki
2 World Trade Center		411	82	2021	Znany również jako 200 Greenwich Street
3 Hudson Boulevard	-	315	66	2019	Wcześniej znany jako GiraSole
125 Greenwich Street		310	77	2019	Wcześniej znany jako 22 Thames Street
45 Broad Street		340	64	2021
520 Park Avenue		238	51	2017
45 East 22nd Street		237	64	2017
One Manhattan Square		210	56	2019	Znany też jako 252 South Street
111 Murray Street	-	241	58	2018

Lower Manhattan widziany z Jersey City

Najwyższe nieistniejące już budynki

Lista przedstawia budynki, które obecnie już nie istnieją, a w przeszłości miały co najmniej 183 metry wysokości.

Nazwa	Grafika	Wysokość (m.)	Piętra	Ukończony	Zniszczony	Notki
One World Trade Center		417	110	1972	2001	Zniszczony w wyniku ataków terrorystycznych z 11 września 2001 roku. W latach 1972–1974 najwyższy budynek na świecie; do 2001 roku najwyższy budynek w Nowym Jorku[14][131].
Two World Trade Center		415	110	1973	2001	Zniszczony w wyniku ataków terrorystycznych z 11 września 2001 roku[132].
Singer Building		187	47	1908	1968	Wyburzony, by zrobić miejsce dla One Liberty Plaza. W latach 1908–1909 najwyższy budynek na świecie[133][134].
7 World Trade Center		174	47	1987	2001	Zniszczony w wyniku ataków terrorystycznych z 11 września 2001 roku[135].
Deutsche Bank Building		172	40	1974	2011	Dekonstrukcja zakończyła się 20 stycznia 2011 roku i była spowodowana uszkodzeniami, wywołanymi atakami terrorystycznymi z 11 września 2001 roku[136].

Linia czasu najwyższych budynków w Nowym Jorku

Lista przedstawia obiekty, które na przestrzeni lat dzierżyły tytuł najwyższego budynku w Nowym Jorku. Każdy z nich, z wyjątkiem Trinity Church, był w momencie ukończenia najwyższym budynkiem na świecie^[13].

     Był najwyższym budynkiem na świecie, równocześnie będąc najwyższym budynkiem w Nowym Jorku

Nazwa	Grafika	Adres	Okres dzierżenia tytułu	Wysokość (m.)	Piętra	Notki
Collegiate Reformed Protestant Dutch Church		Fort Amsterdam	1646-1846	Nieznana	1	Wyburzony.
Trinity Church		06.079 Broadway	1846–1890	85	1	[137]
Latting Observatory		06.042nd Street i Piąta Aleja	1853–1856	96	3	Wysokość zredukowana o 23 metry w 1854. Latting Observatory spłoneło w 1856.[138]
World Building		12.0Frankfort Street	1890–1894	106	20	[139]
Manhattan Life Insurance Building		05.064–70 Broadway	1894–1899	106	18	Wyburzony w 1963-64[139]
Park Row Building	(c) Nyjockboy2 at the English Wikipedia, CC-BY-SA-3.0	03.013–21 Park Row	1899–1908	119	30	[140]
Singer Building		07.0149 Broadway	1908–1909	187	47	Wyburzony w 1968, by zrobić miejsce na budynek One Liberty Plaza.[134]
Metropolitan Life Insurance Company Tower		01.01 Madison Avenue	1909–1913	213	50	[134]
Woolworth Building		08.0233 Broadway	1913–1930	241	57	[43]
Bank of Manhattan Trust Building		04.040 Wall Street	1930	283	70	[24]
Chrysler Building		11.0405 Lexington Avenue	1930–1931	319	77	[20]
Empire State Building		09.0350 Fifth Avenue	1931–1972	381	102	[19]
One World Trade Center		01.01 World Trade Center	1972–2001	417	110	Zniszczony w wyniku zamachu terrorystycznego z 11 września 2001 roku[131].
Empire State Building		09.0350 Fifth Avenue	2001–2014	381	102	[19]
One World Trade Center		1 World Trade Center	2014-	541	104

Zobacz też

• Lista najwyższych budynków w Stanach Zjednoczonych

Przypisy

Bibliografia

• High-rise Buildings of New York City (ang.)