Lista pierwszych wydań dzieł Stanisława Lema drukiem zwartym

Kolekcja pierwszych książkowych wydań tekstów Stanisława Lema

Stanisław Lem jest najczęściej tłumaczonym polskim autorem pod względem liczby przekładów całych książek i jednym z najczęściej tłumaczonych pod względem liczby języków[1]. Jego książki zostały przetłumaczone na 41-42 języki, w łącznym nakładzie ponad 30 milionów egzemplarzy[1][2]. Sam autor wspominał o 44 językach (niektóre tłumaczenia są pirackie) i liczbie wydań pojedynczych między 1350 a 1400[3]. Ponad 7,5 milionów egzemplarzy jego dzieł sprzedano w Niemczech, 6 mln w Rosji, a ponad 5 mln w Polsce[4].

Dorobek literacki Stanisława Lema obejmuje m.in. powieści i opowiadania fantastyczno-naukowe, detektywistyczne i powieść autobiograficzną, eseje futurologiczno-filozoficzne, publicystykę literacką, felietony, wiersze, listy, scenariusze słuchowisk radiowych, widowisk telewizyjnych, filmowe, dramaty, a także posłowia i przedmowy do prac innych autorów (m.in. braci Strugackich czy Philipa K. Dicka) oraz recenzje. Wiele z nich nigdy nie ukazało się drukiem zwartym, niektóre pierwotnie drukowane były w czasopismach, by później zostać wydanymi w formie książkowej[5].

Różne wydawnictwa podjęły kilka prób wydania serii obejmującej dzieła zebrane Stanisława Lema. Pierwszą z nich w latach 1965–1976 podjęło Wydawnictwo Literackie, które w 27 tomach wydało 23 różne tytuły w serii „Dzieła wybrane”[6][7]. Z kolei w latach 1982–1989 to samo wydawnictwo rozpoczęło wydawanie nowej serii „Dzieł”, jednak edycję zakończono po wydaniu 14 tytułów[8][9], mimo że niektóre z nich osiągały kilkusettysięczne nakłady[4]. W latach 1994–1996 kolejną próbę wydania dzieł zebranych podjęło wydawnictwo Interart, ale po opublikowaniu 17 tytułów[10] z 30 planowanych[11] wydawnictwo zbankrutowało. W latach 1998–2005 po raz trzeci dzieła zebrane wydało Wydawnictwo Literackie, tym razem publikując całą zaplanowaną, składającą się z 33 tomów, serię pod redakcją i z posłowiem do każdego tomu Jerzego Jarzębskiego[4]. Z kolei w ramach kolekcji „Biblioteki Gazety Wyborczej” w latach 2008–2010 ukazały się 33 tomy zbierające większość dzieł Lema, w tym kilka wcześniej niepublikowanych, z posłowiem Jerzego Jarzębskiego i różnymi dodatkami[12][13]. Żadna z powyższych edycji dzieł zebranych nie była wydaniem krytycznym.

Pierwsze wydania dzieł Lema w Polsce

Tabela zawiera listę pozycji wydanych w Polsce drukiem zwartym, zawierających pierwsze wydania tekstów Stanisława Lema.

Spis dzieł (druków zwartych) zawierających pierwsze wydania tekstów Lema w Polsce[5][14][15][16]
RokTytułZawartośćWydawnictwo[a]Uwagi[b]Nakład[c]Link[d]
1951AstronauciPowieść fantastyczno-naukowaSpółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa „Czytelnik”Pierwsza powieść pod względem daty wydania drukiem zwartym
Okładka: Jan Miklaszewski; ilustracje: Bolesław Penciak		10 370[1]
Jacht „Paradise”. Sztuka w czterech aktachSztuka scenicznaSpółdzielnia Oświatowo-Wydawnicza „Czytelnik”Współautor: Roman Hussarski
Okładka: Jan Miklaszewski		4 370
1954 Sezam i inne opowiadaniaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Okładka: Jan Młodożeniec20 000+176
1955Czas nieutraconyPowieść realistyczna (trylogia)Wydawnictwo LiterackiePierwsza część trylogii (zamierzona na samodzielną powieść) ukończona we wrześniu 1948 r., co czyni ją pierwszą napisaną powieścią autora, ale wydana (z dopisanymi później pozostałymi częściami i z ingerencjami cenzorskimi) w 1955 r.10 000+175
Obłok MagellanaPowieść fantastyczno-naukowaPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Okładka: Jan Młodożeniec20 000+205[2]
1957DialogiEseje futurologiczno-filozoficzneWydawnictwo LiterackieOkładka: Kazimierz Mikulski
Wydanie rozszerzone: 1972 r.		3 000+205[3]
Dzienniki gwiazdoweZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Okładka: Marian Stachurski
Wydania zmienione i rozszerzone: Wydawnictwo Literackie 1966 r., „Czytelnik” 1971 r.		20 000+205[4]
1959EdenPowieść fantastyczno-naukowaPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Okładka: Maciej Hibner20 000+250[5]
Inwazja z AldebaranaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo LiterackieObwoluta: Daniel Mróz10 000+205
ŚledztwoPowieść detektywistycznaWydawnictwo Ministerstwa Obrony NarodowejOkładka: Antoni Boratyński50 000[6]
1961Księga robotówZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Ilustracje i okładka: Daniel Mróz10 000+250
Pamiętnik znaleziony w wanniePowieść fantastyczno-naukowaWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Daniel Mróz10 000+253[7]
Powrót z gwiazdPowieść fantastyczno-naukowa„Czytelnik”Okładka: Marian Stachurski20 250[8]
SolarisPowieść fantastyczno-naukowaWydawnictwo Ministerstwa Obrony NarodowejOkładka i obwoluta: Konstanty Maria Sopoćko10 000[9]
1962Wejście na orbitęEseje i publicystyka literackaWydawnictwo LiterackieOkładka: Zofia Darowska2 500+253[10]
1963Noc księżycowaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowych i scenariuszy widowisk telewizyjnychWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Daniel Mróz10 000+251
1964Bajki robotówZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo LiterackieOkładka i ilustracje: Szymon Kobyliński7 000+290
Niezwyciężony i inne opowiadaniaMinipowieść Niezwyciężony i zbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej10 000+290[11]
Summa technologiaeEseje futurologiczno-filozoficzneWydawnictwo LiterackieOkładka: Daniel Mróz
Wydania rozszerzone: Wydawnictwo Literackie 1967 r., Wydawnictwo Lubelskie 1984 r.		3 000+251[12]
1965CyberiadaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo LiterackieOkładka i ilustracje: Daniel Mróz10 000+290[13]
PolowanieZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo LiterackieOkładka: Daniel Mróz7 000+290
1966Wysoki ZamekPowieść autobiograficznaWydawnictwo Ministerstwa Obrony NarodowejOkładka: Piotr Borowy20 000+300[14]
1968Filozofia przypadkuEseje filozoficzne, publicystyka literackaWydawnictwo LiterackieObwoluta według pomysłu Stanisława Lema: Barbara Konarzewska
Wydania zmienione: 1975 r. oraz 1988 r.		3 000+283[15]
Głos PanaPowieść fantastyczno-naukowa„Czytelnik”Okładka i obwoluta: Andrzej Heidrich10 280[16]
Opowieści o pilocie PirxieZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Andrzej Heidrich20 000+283[17]
1970Fantastyka i futurologiaEseje futurologiczno-filozoficzne, publicystyka literackaWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Barbara Konarzewska
Wydanie zmienione: 1972 r.		5 000+283[18]
1971BezsennośćKongres futurologiczny i cztery opowiadania fantastyczno-naukoweWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Daniel Mróz30 283
Doskonała próżniaRecenzje nieistniejących książek„Czytelnik”Okładka i obwoluta: Andrzej Heidrich20 290
1973Wielkość urojonaZbiór wstępów do nieistniejących książek„Czytelnik”Okładka według projektu Stanisława Lema30 290
1975Rozprawy i szkiceEseje i publicystyka literackaWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Barbara Konarzewska
Seria „Dzieła wybrane”		10 000+283
Szpital PrzemienieniaPowieść realistyczna„Czytelnik”Pierwsza część trylogii Czas nieutracony zamierzona początkowo na samodzielną powieść. W 1975 r. wydana po raz pierwszy osobno i bez ingerencji cenzorskich obecnych we wcześniejszych wydaniach.
Oprawa graficzna: Jan Miklaszewski		20 290[19]
Wysoki Zamek. Wiersze młodzieńczePowieść autobiograficzna Wysoki zamek i wiersze z okresu młodzieńczegoWydawnictwo LiterackieWiersze ukazały się wcześniej w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1947-48.
Okładka i obwoluta: Barbara Konarzewska.
Seria „Dzieła wybrane”		40 000+283
1976KatarPowieść detektywistycznaWydawnictwo Literackie100 000+283[20]
MaskaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowych i scenariuszy widowisk telewizyjnychWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Barbara Paleta40 000+283
1979PowtórkaOpowiadanie fantastyczno-naukowe i scenariusze słuchowisk radiowychPaństwowe Wydawnictwo „Iskry”Oprawa graficzna: Andrzej Hałajkiewicz
Seria „Fantastyka-Przygoda”		50 000+300
1981Golem XIVZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo Literackie80 000+350[21]
1982Wizja lokalnaPowieść fantastyczno-naukowaWydawnictwo LiterackieOkładka i obwoluta: Włodzimierz Targosz50 000+350[22]
1984ProwokacjaRecenzje nieistniejących książekWydawnictwo Literackie50 000+350
1986Biblioteka XXI wiekuRecenzje nieistniejących książekWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski100 000+350[23]
1987FiaskoPowieść fantastyczno-naukowaWydawnictwo LiterackieOstatnia powieść autora100 000+283[24]
Pokój na ZiemiPowieść fantastyczno-naukowaWydawnictwo Literackie100 000+283[25]
1993Pożytek ze smokaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek i Wydawnictwo VERBAOkładka: Michał Urbański
1994Człowiek z MarsaPowieść fantastyczno-naukowaNiezależna Oficyna Wydawnicza „Nowa”Pierwsze oficjalne wydanie drukiem zwartym. Po raz pierwszy ukazała się w 1946 r. w odcinkach w czasopiśmie „Nowy Świat Przygód”, w latach 80. dwukrotnie wydana fanzinowo. Posłowie: Jerzy Jarzębski[26]
1995Lube czasyZbiór felietonów publikowanych w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1994-95 w ramach serii „Świat według Lema”Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”Wybór: Tomasz Fiałkowski; oprawa graficzna: Wojciech Kołyszko
1996Sex WarsZbiór felietonów i esejówNiezależna Oficyna Wydawnicza „Nowa”Oprawa graficzna: Małgorzata Śliwińska
Wydanie zmienione i rozszerzone: Wydawnictwo Literackie 2004 r.		[27]
Tajemnica chińskiego pokojuZbiór esejów publikowanych w polskiej edycji czasopisma „PC Magazine”Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”Okładka: Jacek Szczerbiński
Zagadka. OpowiadaniaZbiór opowiadań fantastyczno-naukowychWydawnictwo InterartPosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Roman Kirylenko;
Seria „Dzieła”		[28]
1997Dziury w całymZbiór felietonów publikowanych w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1995-97 w ramach serii „Świat według Lema”Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”Wybór: Tomasz Fiałkowski; oprawa graficzna: Wojciech Kołyszko
1999Bomba megabitowaZbiór esejów publikowanych w polskiej edycji czasopisma „PC Magazine”Wydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
2000OkamgnienieZbiór esejówWydawnictwo LiterackieOkładka: Marek Pawłowski[29]
PrzekładaniecZbiór scenariuszy filmowych, widowisk telewizyjnych i słuchowisk radiowychWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
Seria „Dzieła zebrane”		[30]
2001Dyktanda czyli…Wzory dyktand dla siostrzeńca żonyPrzedsięwzięcie Galicja[31]
2002Listy albo opór materiiWybór listów autora do różnych osób i instytucjiWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec[32]
2003DylematyZbiór felietonówWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
Mój pogląd na literaturęEseje i publicystyka literackaWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
Seria „Dzieła zebrane”		[33]
2004Krótkie zwarciaWybór felietonów publikowanych w „Tygodniku Powszechnym” w latach 1994–2004Wydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
Seria „Dzieła zebrane”		[34]
2005Lata czterdzieste. DyktandaDebiutanckie opowiadania i wiersze z lat 40. oraz DyktandaWydawnictwo LiterackiePosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Tomasz Lec
Seria „Dzieła zebrane”
2006Rasa drapieżców. Teksty ostatnieZbiór felietonów publikowanych w „Tygodniku Powszechnym” w latach 2005–2006Wydawnictwo LiterackieWybór i posłowie: Tomasz Fiałkowski; okładka: Przemysław Dębowski[35]
2009Człowiek z Marsa. Opowiadania młodzieńcze. WierszePowieść Człowiek z Marsa, opowiadania i wiersze ze zbioru Lata czterdzieste. Dyktanda oraz opowiadanie Siostra BarbaraAgora SAPosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Krystian Rosiński;
Kolekcja „Biblioteka Gazety Wyborczej”
Sknocony kryminałNiedokończona powieść kryminalna Sknocony kryminał, dramat Korzenie. Drrama wieloaktowe oraz DyktandaAgora SAPosłowie: Jerzy Jarzębski; okładka: Krystian Rosiński;
Kolekcja „Biblioteka Gazety Wyborczej”		[36]
2011ListyKorespondencja Lema ze Sławomirem Mrożkiem z lat 1956–1978Wydawnictwo LiterackieWspółautor: Sławomir Mrożek; przedmowa: Jerzy Jarzębski[37]
2013Sława i FortunaKorespondencja Lema z Michaelem Kandlem z lat 1972–1987Wydawnictwo LiterackieKsiążka zawiera listy jedynie Lema; przedmowa: Jerzy Jarzębski[38]
2016Planeta LEMa. Felietony ponadczasoweWybór felietonówWydawnictwo LiterackieWybór: Wojciech Zemek; posłowie: Jerzy Jarzębski[39]
2017Ogród ciemności i inne opowiadaniaZbiór opowiadańWydawnictwo LiterackieWybór: Tomasz Lem; posłowie: Jerzy Jarzębski[40]
2018Boli tylko, gdy się śmieję…Korespondencja z Ewą LipskąWydawnictwo LiterackieWspółautorzy: Ewa Lipska i Tomasz Lem[41]
2018Diabeł i arcydziełoWybór esejówWydawnictwo LiterackieWybór: Wojciech Zemek; posłowie: Jerzy Jarzębski[42]
2021Lem w PRL-uWybór listów z okresu PRLWydawnictwo LiterackieWybór i komentarz: Wojciech Orliński[43]

Wywiady ze Stanisławem Lemem

Oprócz książek własnego autorstwa, Stanisław Lem miał też wkład w pozycje będące zapisem przeprowadzonych z nim wywiadów i rozmów.

Wywiady i rozmowy ze Stanisławem Lemem opublikowane drukiem zwartym w Polsce[5][16]
RokTytułAutorWydawnictwo[a]Uwagi[b]Nakład[c]Link[d]
1987Rozmowy ze Stanisławem LememStanisław BereśWydawnictwo LiterackieWcześniejsze wydanie niemieckie: Lem über Lem. Gespräche (Insel Verlag 1986 r.)10 000+350[44] [45]
2000Świat na krawędziTomasz FiałkowskiWydawnictwo Literackie[46]
2002Tako rzecze… LemStanisław BereśWydawnictwo LiterackieZawiera także poprzedni wywiad oraz jest uzupełnione o teksty usunięte przez cenzurę we wcześniejszym wydaniu[47] [48]
2016Świat według LemaPeter SwirskiStowarzyszenie Inicjatyw WydawniczychTłumaczenie z języka angielskiego: Paweł Powolny i Malgorzata Wojtunik-Ricketts

Uwagi

  1. ↑ a b Nazwa według zapisu w stopce redakcyjnej
  2. ↑ a b Kolumna zawiera dodatkowe informacje na temat poszczególnych wydań. Autorzy okładek i obwolut są podani według stopek redakcyjnych dla wydań, których oprawa graficzna wykraczała poza zwykły tekst.
  3. ↑ a b Nakład według informacji ze stopki redakcyjnej danego wydania. W późniejszych latach informacja ta nie była podawana.
  4. ↑ a b Linki zewnętrzne do oficjalnych stron autora lub wydawnictwa dotyczących danego tytułu

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Anna Nasiłowska, Między kolekcją a kanonem, „Niezbędnik Inteligenta Plus [04]”, 1 (1), Polityka, 18 stycznia 2011, s. 32-36, ISSN 1730-0525 [dostęp 2013-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-17].
  2. ↑ FAQ. Tłumaczenia i nakłady. Lem.pl. [dostęp 2009-01-28].
  3. ↑ Stanisław Lem. Opowieści Hoffmanna. „Tygodnik Powszechny”. 45 (2939), 2005-11-06. [dostęp 2009-01-28]. 
  4. ↑ a b c Ryszard Kozik: Kto wyda dzieła Lema?. Gazeta Wyborcza.pl, 2008-03-04. [dostęp 2010-06-15].
  5. ↑ a b c Lech Keller: Visions of the Future in the Writings of Stanisław Lem. T. 2: Annotated and cross-referenced primary and secondary bibliography of Stanisław Lem. Lap Lambert Academic Publishing, 2010. ISBN 978-3-8383-6942-6.
  6. ↑ Stanisław Lem: Czas nieutracony. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1965, seria: Dzieła wybrane.
  7. ↑ Stanisław Lem: Katar. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976, seria: Dzieła wybrane.
  8. ↑ Stanisław Lem: Szpital Przemienienia. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982, seria: Dzieła.
  9. ↑ Stanisław Lem: Fantastyka i futurologia. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989, seria: Dzieła. ISBN 83-08-01908-0.
  10. ↑ Wojciech Orliński: Co to są sepulki?. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2007, s. 71. ISBN 978-83-240-0798-1.
  11. ↑ Stanisław Lem: Człowiek z Marsa. Warszawa: Interart, 1996, seria: Dzieła zebrane. ISBN 83-7060-280-0.
  12. ↑ Dzieła Stanisława Lema w Bibliotece Gazety Wyborczej. Agora S.A., 08-10-2008. [dostęp 2010-06-15].
  13. ↑ Kolekcja Gazety Wyborczej. solaris.lem.pl. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-17)].
  14. ↑ Informacje bibliograficzne. W: Antoni Smuszkiewicz: Stanisław Lem. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 1995, s. 160-161, seria: Czytani dzisiaj. ISBN 83-7120-184-2.
  15. ↑ oprac. Alina Doboszewska: Kalendarium życia i twórczości Stanisława Lema. W: Jerzy Jarzębski: Wszechświat Lema. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003, s. 316-333. ISBN 83-08-03343-1.
  16. ↑ a b Katalog Biblioteki Narodowej. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2010-06-14].

Linki zewnętrzne

Twórczość Stanisława Lema
Dzieła fantastyczne
i beletrystyka
Zbiory felietonów
i publicystyka
Eseje
Listy
Dramaty i scenariusze
Różne
Wywiady

Stanisław Lem

Media użyte na tej stronie

Lem-first polish editions collection.jpg
Kolekcja wszystkich pierwszych wydań książkowych tekstów Stanisława Lema
St Lem resize.jpg
Autor: Courtesy of Lem's secretary, Wojciech Zemek. Resize and digital processing by Masur., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stanisław Lem in 1966
Propozycja LnM-2.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Propozycja 1 dla Listy na Medal na PL.WIKI