Listerioza
| Listeriosis | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Listerioza, dawniej też listereloza[1] (łac. listeriosis) – bakteryjna choroba zakaźna, diagnozowana u ludzi i zwierząt. Wywołują ją bakterie Listeria monocytogenes (Gram-dodatnie pałeczki), które charakteryzują się szerokim rozpowszechnieniem w środowisku naturalnym, szybkim wzrostem i znaczną liczbą gatunków.
Oprócz ludzi chorują: owce, świnie, bydło, konie, zające, króliki, kury, świnki morskie, szynszyle.
Znanych jest obecnie 13 odmian serologicznych gatunku Listeria monocytogenes patogennego dla człowieka. Inne gatunki bakterii rodzaju Listeria nie mają istotnego znaczenia w wywoływaniu choroby u ludzi.
Epidemiologia
Rezerwuarem bakterii są zwierzęta, dlatego chorobę określa się mianem zoonozy. Zakażenia u ludzi wywoływane są najczęściej przez żywność zawierającą bakterie L. monocytogenes (nabiał, surowe owoce i warzywa oraz mięso). W 2005 roku w Polsce zanotowano 22 zachorowania na listeriozę[2]. Najczęściej chorują osoby z grupy ryzyka: kobiety w ciąży, noworodki, ludzie starsi i osoby z upośledzeniem odporności. Zakażenie L. monocytogenes należy do grupy zakażeń oportunistycznych.
Przebieg choroby
Okres wylęgania choroby wynosi od kilku dni do trzech miesięcy. Jej przebieg może być ciężki i prowadzić do śmierci.
Objawy w okresie noworodkowym:
- zakażenie wczesne (objawy w pierwszym tygodniu życia):
- posocznica
- ropna ziarnica noworodków
- ostra niewydolność oddechowa
- zakażenie późne (objawy po ukończeniu drugiego tygodnia życia):
Objawy w późniejszym okresie życia:
- objawy grypopodobne
- wymioty
- biegunka
- posocznica
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Zakażenie może być bezpośrednią przyczyną poronień u kobiet. Powoduje niepłodność, nieprawidłowy przebieg ciąży, powstawanie u noworodków wad rozwojowych.
Diagnostyka
Chorobę u ludzi rozpoznaje się na podstawie objawów klinicznych oraz badań diagnostycznych (np. posiew, PCR), które wykażą obecność Listeria monocytogenes we krwi, płynie mózgowo-rdzeniowym, wydzielinie z pochwy, stolcu, smółce u noworodków lub innym materiale.
Leczenie
Jedyną metodą leczenia jest antybiotykoterapia. Stosuje się amoksycylinę z aminoglikozydem, kotrimoksazol, makrolidy.
Zapobieganie
Podstawą profilaktyki jest przestrzeganie zasad higieny. Osoby z obniżoną odpornością nie powinny spożywać produktów wytworzonych z surowego mleka.
Przypisy
- ↑ Egon Müller, Poradnik weterynaryjny dla rolników, Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1974
- ↑ Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce – Państwowy Zakład Higieny. [dostęp 2007-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)].
Bibliografia
- Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. wydanie III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 107–109. ISBN 83-200-2748-9.
- Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. Gerd Herold (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006. ISBN 83-200-3380-2.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Listeria monocytogenes grown on Bio-Rad RAPID'L.Mono® Agar
Electron micrograph of a flagellated Listeria monocytogenes bacterium, Magnified 41,250X. Listeria monocytogenes is the infectious agent responsible for the food borne illness Listeriosis. In the United States, an estimated 2,500 persons become seriously ill with listeriosis each year. Of these, 500 die. Typical size of Listeria: rods 0.4 by 1 to 1.5 µm