Literatura kornijska

Strona z rękopisu Origo Mundi, jednej z części cyklu Ordinalia

Literatura kornijska (także: literatura kornicka, literatura kornwalijska) – termin odnosi się do tekstów pisanych i mówionych tworzonych w języku kornijskim, należącym do celtyckiej grupy językowej.

Rozwój, kierunki i pola zainteresowań w literaturze kornijskiej mogą być spowodowane tym, że Kornwalia, jako pierwszy region celtycki znalazła się pod zwierzchnictwem Anglii.

Najdłuższym i najstarszym tekstem w języku kornijskim jest anonimowy glosariusz napisany w XII-XIII w. przedstawiający listę łacińskich słów wraz z ich kornijskim odpowiednikiem^[1]. Kolejnym przykładem tekstu w języku kornijskim jest utwór znany jako Charter Endorsement składający się z 41 wersów z XV w. spisany na drugiej stronie dokumentu z St Stephen-in-Brannel.

W późniejszych latach autorzy kornijscy zainteresowali się pisaniem dramatów o charakterze społeczno-liturgiczno-biblijnym. Jednym z przykładów tego trendu w literaturze kornijskiej jest trzyczęściowy cykl misteriów, noszący umowny tytuł Ordinalia. Na cykl ten składają się części Stworzenie świata (łac. Origo Mundi), Męka Pańska (łac. Passio Domini) i Zmartwychwstanie Pańskie (łac. Ressurectio Domini)^[1].

Średniowieczna literatura kornijska wskazuje na popularność i rozwój teatru. Do ważniejszych tekstów trzeba zaliczyć misteria Beunans Ke (Żywot świętego Ke, około 1500 roku), Beunans Mariasek (Żywot świętego Meriadoka, 1504), i Gwreans an Bys (Stworzenie świata, zapisane w 1611). Inne teksty kornijskie opisują przedstawienia teatralne z różnych zakątków Kornwalii.

Najdłuższym tekstem prozatorskim z wczesnego etapu rozwoju literatury kornijskiej jest szesnastowieczny rękopis zatytułowany Trzynaście kazań w języku kornijskim (korn. Homelyes XIII in Cornyshe)^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Celtic Culture: A Historical Encyclopedia, John TJ.T. Koch, Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO, 2006, ISBN 1-85109-440-7, OCLC 62381207 .
• Alfred F. Majewicz, Elżbieta Majewiczowa: Literatura kornicka. W: Dzieje literatur europejskich. T. 3, cz. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 750-757.
• Ludwig Christian Stern: Die kornische und die Bretonische Literatur. W: Die romanischen Literaturen und Sprachen mit Einschluss des keltischen. Lipsk: B. G. Teubner, 1909, s. 131-132.