Litopon

Litopon – biały pigment nieorganiczny z niebieskawym odcieniem, o dobrym kryciu. Mieszanina siarczku cynku i siarczanu baru[1]. Wprowadzony do handlu ok. roku 1880[2].

Stosowany w szpachlówkach i farbach olejnych, pokostowych, graficznych, jako wypełniacz oraz bezpośrednia substancja barwiąca, w papiernictwie, przemyśle gumowym, do wyrobu cerat, linoleum, bakelitu, celuloidu. Farby litoponowe są przeciętnej jakości.

Produkcja w Polsce

Jeszcze w XIX w. wytwarzany był przez Zrzeszenie Fabryk Chemicznych „Silesia” w Żarowie[3]. W latach PRL-u produkowany był także przez Zakłady Chemiczne „Tarnowskie Góry”[4]. Produkowany był w dwóch gatunkach: Litopon 30 zawierający co najmniej 29% siarczku cynku oraz Litopon 60 zawierający co najmniej 59% siarczku cynku. Litopon jest pigmentem o stosunkowo słabej odporności na światło, wykazuje tendencję do kredowania i brak odporności na działanie kwasów. Siła krycia litoponu zależy od zawartości siarczku cynku. W wyrobach malarskich znajdował zastosowanie tylko Litopon 30. Obecnie nie stosowany w produkcji farb[5].

Przypisy

  1. S.J.. Litopon I jego analiza. „Chemik Polski”. 2 (17), s. 389, 1902. 
  2. Paul Drawe. Lithopon-Untersuchung. „Zeitschrift für angewandte Chemie”. 15 (8), s. 174-175, 1902-02-25. DOI: 10.1002/ange.19020150805. ISSN 0044-8249 (niem.). 
  3. 150 lat temu powstała Silesia. Urząd Miejski w Żarowie, 2008. [dostęp 2013-02-25].
  4. Edyta Majer. Rekultywacja terenów zdegradowanych przez przemysł chemiczny na przykładzie Tarnowskich Gór. „Materiały Seminarium EU GeoEnvNet Geoinżynieria środowiska - transfer doświadczeń i dyrektyw UE do nowo przyjętych państw”, s. 169-179, 2004. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. 
  5. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Farb, Klejów i Polimerów "Spektrochem"