Littorina

Pobrzeżka
Littorina[1]
(Férussac, 1822)
Ilustracja
Muszle pobrzeżki Littorina littorea
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typmięczaki
Gromadaślimaki
PodgromadaCaenogastropoda
RządLittorinimorpha
NadrodzinaLittorinoidea
RodzinaLittorinidae
PodrodzinaLittorininae
RodzajPobrzeżka
Synonimy
  • Algaroda Dall, 1918[1][2]
  • Bacalia H. Adams & A. Adams, 1854[2]
  • Brevilittorina Golikov, Dolgolenko, Maximovich & Scarlato, 1990 (nomen nudum)[2]
  • Cricostoma Mørch, 1857[2]
  • Ezolittorina Habe, 1958[1]
  • Isonema Hall, 1891[1]
  • Litonia Weinkauff, 1878[1]
  • Litorina Menke, 1828[1]
  • Litormia Moerch, 1849[1]
  • Littorelaea Leach, 1847[2]
  • Littorivage Dall, 1918[1]
  • Melarhaphe Menke, 1828[1]
  • Neritrema Recluz, 1869[1]
  • Neritoides T. Brown, 1827[1]
  • Neritotrema Wenz, 1939[1]
  • Turbinarius Duméril, 1805[2]

Littorina (w języku polskim pobrzeżka, brzegówka lub litoryna) – rodzaj niedużych ślimaków morskich o typowym wyglądzie. Bardziej odporne na wysłodzenie gatunki pobrzeżek zamieszkują również Bałtyk. Nie sięgają jednak na teren Polski, docierając jedynie do wybrzeży wyspy Rugii[3]. Dalej na północ pobrzeżka osiąga wschodni brzeg Bornholmu[4].

Muszle pobrzeżek są stożkowato-kulistawe, przypominające muszle słodkowodnych żyworódek, lecz grubościenne. Wyposażone są w wieczko. Długość ich rzadko przewyższa 2 cm. Pobrzeżki zasiedlają strefy pływów i oprysku u brzegów prawie wszystkich mórz (niektóre gatunki spotyka się również w sublitoralu[4]). Bytują na twardym podłożu, zarówno skalistym lub kamienistym, jak i na pniach oraz korzeniach w lasach namorzynowych[3]. Roślinożerne. Rozdzielnopłciowe; w rozwoju spotykana zarówno żyworodność, jak wylęganie się z jaj już ukształtowanych ślimaków oraz wylęganie się larw typu weliger[4].

Pobrzeżki jadane są od niepamiętnych czasów przez człowieka[3]. Ślimaki z rodziny Littorinidae wykorzystuje się też do zwalczania glonów, porastających skrzynie, w których hodowane są ostrygi[4]. Od ślimaków z rodzaju litoryna pochodzi nazwa jednej z faz rozwoju Bałtyku - Morza Litorynowego.

Gatunki

W skład rodzaju Littorina wchodzą następujące gatunki:

  • Littorina albicarinata Mclean, 1970[1]
  • Littorina aleutica Dall, 1872[1]
  • Littorina angulifera (Lamarck, 1822)[1]
  • Littorina angustior (Morch, 1876)[1]
  • Littorina arcana Ellis, 1978[1]
  • Littorina aspera Philippi, 1846[1]
  • Littorina atkana[1]
  • Littorina brevicula
  • Littorina compressa
  • Littorina fabalis
  • Littorina fasciata Gray, 1839[1]
  • Littorina flava King and Broderip, 1832[1]
  • Littorina horikawai
  • Littorina islandica
  • Littorina irrorata (Say, 1822)[1]
  • Littorina kasatka
  • Littorina keenae Rosewater, 1978[1]
  • Littorina lineolata D'Orbigny, 1840[1]
  • Littorina littorea (Linnaeus, 1758)[1]
  • Littorina mandshurica
  • Littorina mariae Sacchi and Rastelli, 1966[1]
  • Littorina meleagris (Potiez and Michaud, 1838)[1]
  • Littorina mespillum (Muhlfeld, 1824)[1]
  • Littorina modesta Philippi, 1846[1]
  • Littorina natica
  • Littorina nebulosa (Lamarck, 1822)[1]
  • Littorina neglecta Bean, 1844[1]
  • Littorina neritoides[1]
  • Littorina nigrolineata J. E. Gray, 1839[1]
  • Littorina obtusata (Linnaeus, 1758)[1]
  • Littorina petricola
  • Littorina pintado[1]
  • Littorina planaxis Philippi, 1847[1]
  • Littorina plena Gould, 1849[1]
  • Littorina pullata Carpenter, 1864[1]
  • Littorina remondii
  • Littorina saxatilis (Olivi, 1792)[1]
  • Littorina scabra (Linnaeus, 1758)[1]
  • Littorina scutulata Gould, 1849[1]
  • Littorina sitkana Philippi, 1846[1]
  • Littorina sookensis
  • Littorina squalida Broderip and G. B. Sowerby I, 1829[1]
  • Littorina subrotundata (Carpenter, 1864)[2][1]
  • Littorina zebra[1]
  • Littorina ziczac (Gmelin, 1791)[1]

Taksonomia wewnątrzrodzajowa Littorina budzi kontrowersje[5], według bazy WoRMS gatunek Littorina saxatilis został opisany w ponad stu synonimicznych wersjach[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at Littorina, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g Littorina (ang.). World Register of Marine Species.
  3. ↑ a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 242.
  4. ↑ a b c d Жизнь животных. T. II. Moskwa: "Просвещение", 1988, s. 26-27. ISBN 5-09-000445-5. (ros.)
  5. ↑ Littorina saxatilis (Olivi, 1792) (ang.). W: WoRMS taxon details [on-line]. WoRMS. [dostęp 2015-03-16].
  6. ↑ Daniel Cressey: Dolphins, diatoms and sea dragons join census of all known marine life (ang.). W: Nature: News [on-line]. 2015-03-12. [dostęp 2015-03-16].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Littorina littorina.jpg
Common periwinkle