Litworowy Staw Gąsienicowy
 Litworowy Staw w Dolinie Gąsienicowej. W tle grzbiet Małego Kościelca z przełęczą Karb po prawej stronie, za nim Żółta Turnia, Wierch pod Fajki i Granaty. Jeszcze dalej – Mała Koszysta | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość lustra | 1618 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia | 0,407 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • maksymalna |
|
| Objętość | 2720 m³ |
| Hydrologia | |
| Rzeki wypływające | Sucha Woda |
| Rodzaj jeziora | oligotroficzne |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°14′02″N 19°59′51″E/49,233889 19,997500 | |
Litworowy Staw Gąsienicowy lub po prostu Litworowy Staw[1], dawniej nazywany także Sobkowym Stawem – jeziorko tatrzańskie z grupy Gąsienicowych Stawów. Położone jest w zachodniej części Doliny Gąsienicowej na wysokości 1618 m[2].
Według pomiarów WIG z 1935 r. powierzchnia jeziora wynosi 0,48 ha (długość 116 m, szerokość 66 m), głębokość 1,1 m[2]. Na zdjęciu satelitarnym z 2004 r. powierzchnia jest nieco mniejsza i wynosi 0,407 ha[3]. Związane jest to z tym, że staw o bagnistym dnie coraz bardziej zarasta turzycą dzióbkowatą Carex rostrata. W stawie odbywa gody żaba trawna i nielicznie występuje traszka górska[4]. Nazwa stawu związana jest z rosnącym w jego pobliżu arcydzięglem litworem. Wypływa z niego jeden z dopływów potoku Sucha Woda. W pobliżu stawu znajdują się dwa ponory, do których wpływają wody potoku (jeden z nich ma połączenie z oddalonym o 2,5 km Goryczkowym Wywierzyskiem w Dolinie Bystrej)[5].
Staw został sztucznie zarybiony pstrągami[4]. Nad jego brzegami rośnie rzadki gatunek rośliny – turzyca Lachenala, w Polsce występująca tylko w Tatrach i to w nielicznych miejscach, a także bardzo rzadka w polskich Karpatach wełnianeczka alpejska[6].
Szlaki turystyczne
– obok stawu przebiega czarny szlak z Roztoki Stawiańskiej na Świnicką Przełęcz (od rozwidlenia ze szlakami żółtym i zielonym 1:25 h, ↓ 1:05 h)[7].
Przypisy
- ↑ Wykaz wód płynących Polski [dostęp 2020-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03].
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Magdalena i Tomasz Zwijacz Kozica, Tatrzańskie pojezierze, „Tatry” (2 (24)), Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, wiosna 2008, s. 70–71, ISSN 0867-4531.
- ↑ a b Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
- ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg,
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug Mareklug
Mapa Tatr
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Czarny szlak turystyczny.
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Litworowy Staw Gąsienicowy, w tle Mała Koszysta, Żółta Turnia i Granaty. Widok ze szlaku na Liliowe.
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Litworowy Staw Gąsienicowy ze szlaku na Świnicką Przełęcz