Litworowy Szczyt

Litworowy Szczyt
Litvorový štít
Ilustracja
Litworowa Przełęcz i Litworowy Szczyt
Państwo Słowacja
Położeniepowiat Poprad
PasmoTatry, Karpaty
Wysokość2421 m n.p.m.
Wybitność43 m
Pierwsze wejście1897
August Otto, Pavel Čižák
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Litworowy Szczyt”
Ziemia49°10′16,0″N 20°07′47,2″E/49,171111 20,129778

Litworowy Szczyt (słow. Litvorový štít, niem. Litvorovyspitze, dawniej Wagnerspitze, węg. Litvorovy-csúcs, dawniej Wagner-csúcs[1]) – zwornikowy szczyt o wysokości 2421 m n.p.m.[2] położony na terenie Słowacji w głównej grani Tatr.

Od Litworowego Szczytu główna grań Tatr prowadzi początkowo w kierunku południowym, później w południowo-wschodnim przez Litworową Przełęcz do Zadniego Gerlacha (Zadný Gerlach), zaś w kierunku wschodnim przez Wielicką Przełęcz na Wielicki Szczyt (Velický štít) i dalej przez Polski Grzebień (Poľský hrebeň) do Małej Wysokiej (Východná Vysoká)[3].

W kierunku północno-zachodnim i zachodnim od szczytu odchodzą dwa duże filary, oddzielające górne piętra Doliny Litworowej (Litvorová kotlina) i Doliny Kaczej (Kačacia dolina). Filar zachodni odchodzi bezpośrednio od głównego wierzchołka. Na północny wschód on najwyższego punktu masywu Litworowego Szczytu położony jest Litworowy Zwornik, od którego odchodzi filar północno-zachodni z sześcioma Litworowymi Mnichami, oznaczonymi rzymskimi cyframi od I do VI[4]. Pomiędzy tymi dwoma filarami opada w stronę Zielonego Stawu olbrzymia żlebowa depresja[4] – Litworowe Koryto[3].

Grań główna na odcinku zawierającym Litworowy Szczyt graniczy z systemem Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina) (do niego należą doliny Kacza i Litworowa) oraz z Doliną Wielicką (Velická dolina)[3].

Nazewnictwo Litworowego Szczytu pochodzi od położonej poniżej jego Doliny Litworowej. Dawniej wraz z Wielickim Szczytem określany był zbiorczym określeniem Wysokie Gerlachowskie – z uwagi na ich położenie w pobliżu Gerlacha[4]. Niemiecka i węgierska nazwa szczytu upamiętniały Wilhelma Wagnera, działacza sekcji śląskiej MKE, nie zyskały jednak popularności[1]. Wcześniejsze pomiary określały wysokość szczytu na 2431 m[1], 2423 m[1] lub 2413 m[3].

Historia

Pierwsze znane wejścia:

Litworowy Szczyt i Litworowa Przełęcz – widok z południowego zachodu

Przypisy

  1. ↑ a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  3. ↑ a b c d Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005. ISBN 83-909352-2-8.
  4. ↑ a b c d Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XIII. Litworowy Szczyt – Staroleśna Szczerbina. Warszawa: Sport i Turystyka, 1967, s. 24–25.
Główna grań Tatr Wysokich

Media użyte na tej stronie

U+25B2.svg
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Litvorový štít z juhozápadu.jpg
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Litworowy Szczyt i położona na prawo od niego Litworowa Przełęcz – widok od strony południowo-zachodniej
Litworowy Szczyt A1.jpg
Autor: Adam Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Litworowy Szczyt, widok z podejścia na Staroleśny Szczyt