Lobelia rozdęta

Lobelia rozdęta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządastrowce
Rodzinadzwonkowate
Rodzajlobelia
Gatuneklobelia rozdęta
Nazwa systematyczna
Lobelia inflata L.
Sp. pl. 2:931. 1753
Kwitnacy pęd lobeli rozdętej

Lobelia rozdęta (Lobelia inflata L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Lobeliaceae). Inna nazwa zwyczajowa: stroiczka rozdęta. Pochodzi z Ameryki Północnej[3].

Morfologia

Pokrój
Roślina roczna.
Łodyga
Łodygi o długości 30–60 cm, bruzdowane, kanciaste, puste w środku, szorstko owłosione, barwy jasnozielonej, na dole czerwonofioletowa.
Liście
Liście drobne, jajowatolancetowate, ogonkowe do siedzących na szczycie,na szczycie zaostrzone nieznacznie lub tępe; nasada zaostrzona, wyrastają pojedynczo, usytuowanie na łodydze skrętoległe, brzeg liści oprócz wierzchołkowych jest nierównomiernie karbowany, a na szczytach ząbków występują drobne, białawe, brodawkowate wypotniki; nieliczne krótkie włoski po obu stronach liści, najwięcej na nerwach.
Kwiaty
Kwiaty małe o barwie niebieskiej lub białawej, nieliczne, zebrane w groniaste kwiatostany na szczycie pędu, kielich zrośnięty z 5 działek; korona dwuwargowa (górna warga głęboko rozcięta; warga dolna jest trzyklapowa), pręcików 5 zrośnięte szaroniebieskimi pylnikami, słupek dolny o dwudzielnym znamieniu.
Owoc
Torebka, kulista, zwisająca w czasie dojrzewania.

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza
    • Surowiec zielarski: ziele stroiczki rozdętej zawiera liczne alkaloidy pirydynowe i alkaloidy piperydynowe: lobinę, lobelinę, lobelaninę, lobelanidynę, izolobelanidynę i inne np. sedanina.
    • Działanie: wyciągi z surowca działają podobnie do lobeliny, jednak znacznie słabiej. Lobelina ma zastosowanie jako analeptyk. Początkowo obniża, a następnie podwyższa ciśnienie krwi, zwalnia czynność serca i rozszerza oskrzela. Działa silnie pobudzająco na ośrodek oddechowy (przyspiesza i pogłębia oddech). Działanie lobeliny jest krótkotrwałe gdyż w organizmie jest ona szybko rozkładana. Inną wadą tego alkaloidu jest bliskość dawki terapeutycznej i toksycznej, co stwarza możliwość przedawkowania. Surowiec ma także działanie przeciwastmatyczne.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].

Media użyte na tej stronie

Lobelia inflata - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-218.jpg
Indianertabak. A oberer Theil der blühenden Pflanze, natürl. Grösse; 1 Blüthe, vergrössert; 2 dieselbe im Längsschnitt desgl.; 3 die vom Kelche und der Krone befreite Blüthe, desgl.; 4 Staubgefässröhre, desgl.; 5 Pollen, desgl.; 6 Stempel, desgl.; 7 Kapselfrucht, desgl.; 8 dieselbe im Querschnitt, desgl.; 9 Same, desgl.; 10 derselbe im Längsschnitt, desgl.
Lobelia inflata 003.JPG
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Lobelia inflata, Campanulaceae, Indian Tobacco, flower. The whole, fresh, blooming plant is used in homeopathy as remedy: Lobelia inflata (Lob.)