Lojaliści (rewolucja amerykańska)

Lojalista powieszony przez rozwścieczony tłum
Toryscy uchodźcy w drodze do Kanady
Korona lojalistów wojskowych
Korona lojalistów cywilnych

Lojaliści, zwani także torysami, rojalistami oraz przyjaciółmi króla[1] – obok patriotów jedna z dwóch dominujących opcji politycznych w okresie narastającego napięcia pomiędzy koloniami brytyjskimi w Ameryce Północnej a Wielką Brytanią w okresie poprzedzającym rewolucję amerykańską jak i w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Lojaliści stali na pozycjach utrzymania brytyjskiej kontroli nad koloniami. Jednym z najbardziej aktywnych lojalistów był William Franklin, były królewski gubernator New Jersey, syn Benjamina. Do lojalistów zaliczał się naukowiec Benjamin Thompson, znany z późniejszych badań nad przepływem ciepła.

Wielu z lojalistów wzięło udział w walkach w czasie wojny po stronie brytyjskiej. Lojaliści najczęściej wywodzili się z bogatej, anglikańskiej, konserwatywnej warstwy społeczeństwa amerykańskiego, choć poważną grupę wśród nich stanowił pospolity element. Wielu z lojalistów było brytyjskimi urzędnikami kolonialnymi. Oddzielną grupę lojalistów stanowili tak zwani czarni lojaliści – niewolnicy murzyńscy z południa, którym przyrzekano nadanie wolności za udział w walkach po stronie brytyjskiej. Lojalistami w większości byli Indianie, choć zasadniczo nie zalicza się ich do tej grupy. Po wygranej wojnie i uzyskaniu niepodległości przez Stany Zjednoczone, większość lojalistów opuściło trzynaście stanów reemigrując do Wielkiej Brytanii bądź przenosząc się do nieobjętych przez rewolucję kolonii na północy. Ta ostatnia grupa licząca około 30 tysięcy osób osiedliła się w Górnej Kanadzie lub Nowym Brunszwiku tworząc podstawy anglosaskiej ludności Kanady. Sami siebie nazywali United Empire Loyalists.

Używa się także terminu "późni lojaliści" w stosunku do tych Amerykanów, którzy skuszeni hojnymi nadaniami ziemskimi w Górnej Kanadzie emigrowali tam ze Stanów Zjednoczonych.

Dane liczbowe są niepewne[2]. W pewnych okresach wojny pod sztandarami brytyjskimi służyło do 40 tysięcy Amerykanów, z tym, że oddziałów regularnych było niewiele. Niektóre, jak Royal American Dragoons, wytrwały przy Anglikach do końca wojny. 60 Pułk Pieszy zwany „Królewskimi Amerykanami” (ang. Royal American) rekrutował się prawie wyłącznie z kolonistów. Całkowita liczba zwolenników korony określana jest obecnie na 16% populacji całkowitej i prawie 20% populacji białej[2] to jest od 441 do 556 tysięcy[2]. W ciągu ponad dwóch stuleci jakie upłynęły od konfliktu historycy cytowali opinię Johna Adamsa wedle której ludność kolonii dzieliła się z grubsza na trzy grupy – ⅓ torysów, ⅓ patriotów i ⅓ obojętnych[2]. Opinia ta wszakże nie odnosiła się do podziałów związanych z amerykańską wojną o niepodległość, a wyrażała przemyślenia Amerykanów na temat rewolucji francuskiej[2].

W 1989 Robertt Watt, naczelny herold Kanady, przy okazji zjazdu United Empire Loyalists, organizacji zrzeszającej potomków lojalistów, przyznał im specjalne udostojnienie herbów. Potomkowie żołnierzy lojalistycznych jednostek mają prawo ubiegać się o umieszczenie nad hełmem i zawojem (czyli w zasadzie w klejnocie) korony wojskowej (ang. Loyalist military coronet), w postaci złotej obręczy ozdobionej takimi samymi 2 liśćmi klonu i 2 liśćmi dębu, przedzielonymi skrzyżowanymi mieczami (widoczne są jeden liść klonu, w środku, otoczony dwiema parami mieczy i dwoma liśćmi dębu na skrajach). Potomkom cywilnych lojalistów przysługuje korona cywilna (ang. Loyalist civil coronet) – ozdobiona przemiennie takimi samymi liśćmi (widoczne 3 liście klonu, jeden w centrum dwa na skrajach, pomiędzy nimi liście dębu). Takie oznaki herbowe stosowane są nie tylko w herbach rodowych, ale także terytorialnych, dla miast (między innymi Picton) czy hrabstw (Prince Edward County w Ontario), w których osiadło wielu lojalistycznych emigrantów. Korony lojalistów, nie będące w zasadzie heraldycznymi koronami rangowymi, a raczej honorowym udostojnieniem herbu, niezwiązanym z żadnym tytułem czy godnością bywają także umieszczane w samej tarczy herbowej[3].

Niektórzy członkowie stronnictwa

Przypisy

Bibliografia

  • Paweł Zaremba: Historia Stanów Zjednoczonych, Londyn 1968.
  • Thomas B. Allen: Tories. Fighting for the King in America's First Civil War. HarperCollins, 2010. ISBN 978-0-062-01080-3. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Mobbing the Tories - Project Gutenberg eText 16960.jpg

Mobbing the Tories - Project Gutenberg eText 16960

"The work of the official agencies for suppression of opposition was sometimes supplemented by mob violence. A few Tories were hanged without trial, and others were tarred and feathered. One was placed upon a cake of ice and held there "until his loyalty to King George might cool." Whole families were driven out of their homes to find their way as best they could within the British lines or into Canada, where the British government gave them lands. Such excesses were deplored by Washington, but they were defended on the ground that in effect a civil war, as well as a war for independence, was being waged.

"The Patriots and Tories.—Thus, by one process or another, those who were to be citizens of the new republic were separated from those who preferred to be subjects of King George. Just what proportion of the Americans favored independence and what share remained loyal to the British monarchy there is no way of knowing. The question of revolution was not submitted to popular vote, and on the point of numbers we have conflicting evidence. On the patriot side, there is the testimony of a careful and informed observer, John Adams, who asserted that two-thirds of the people were for the American cause and not more than one-third opposed the Revolution at all stages.

"On behalf of the loyalists, or Tories as they were popularly known, extravagant claims were made. Joseph Galloway, who had been a member of the first Continental Congress and had fled to England when he saw its temper, testified before a committee of Parliament in 1779 that not one-fifth of the American people supported the insurrection and that "many more than four-fifths of the people prefer a union with Great Britain upon constitutional principles to independence." At the same time General Robertson, who had lived in America twenty-four years, declared that "more than two-thirds of the people would prefer the king's government to the Congress' tyranny." In an address to the king in that year a committee of American loyalists asserted that "the number of Americans in his Majesty's army exceeded the number of troops enlisted by Congress to oppose them." "

The term Tory was used in the American Revolution to describe those who remained loyal to the British Crown and government, or Loyalists. Since early in the eighteenth century, Tory had described those upholding the right of the Kings over parliament. During the revolution, particularly after the Declaration of Independence in 1776 this use was extended to cover anyone who remained loyal to the British Crown and government. Those Loyalists who settled in Canada, Nova Scotia, or the Bahamas are known as United Empire Loyalists.
Loyalists civil coronet.svg
Autor: Steifer, Licencja: CC BY-SA 4.0
kanadyjska korona lojalistow (Cywilna)
Loyalists military coronet.svg
Autor: Steifer, Licencja: CC BY-SA 4.0
kanadyjska korona lojalistow (wojskowa)
Tory Refugees by Howard Pyle.jpg
"Tory Refugees on the Way to Canada" by Howard Pyle. The work appeared in Harper's Monthly in December 1901.