London River Services

Łódź turystyczna na Tamizie

London River Services – oddział Transport for London (TfL) zarządzający transportem pasażerskim na rzece Tamizie w Londynie (Wielka Brytania). Jednostka udziela licencji prywatnym operatorom i właścicielom łodzi, oferującym usługi turystyczne i komunikacyjne, a także integruje system rzeczny z transportem publicznym w mieście^[1].

Rzeka Tamiza płynie przez centrum Londynu, z zachodu na wschód, jej szerokość nie przekracza 300 metrów. Usługi transportu rzecznego wykonywane są wzdłuż rzeki, a nie w poprzek. Promy kursujące w poprzek nurtu rzeki można znaleźć w kierunku ujścia rzeki do Morza Północnego, gdzie koryto jest szersze.

London River Services obsługuje 25 pirsów, a ośmioma z nich zarządza. Są to: Millbank Millennium, Westminster Millennium, Embankment, Festival, Blackfriars Millennium, Bankside, Tower Millennium i Greenwich.

Rocznie z transportu rzecznego korzysta około 3 milionów pasażerów (2011)^[2].

Historia

Przed wybudowaniem londyńskiego metra i mostów na Tamizie, na przestrzeni wieków rzeka służyła jako główna arteria w Londynie. Pierwsze próby regulowania ruchu pasażerskiego i towarowego na Tamizie, sięgają 1197 roku, kiedy City of London Corporation nabyło od króla Ryszarda I prawa do Tamizy. Wtedy też podjęto pierwsze próby licencjonowania łodzi pływających po rzece. W 1510 roku król Henryk VIII rozpoczął przyznawanie przewoźnikom wyłącznego prawa wykonywania usług transportowych^[3], a w 1555 roku ustawą parlamentu powołano do życia Company of Watermen and Lightermen, mające kontrolować ruch na Tamizie^[4].

XIX wiek

Parowce na Tamizie, 1841

Parowce pasażerskie zostały wprowadzone w 1815 roku, co przyczyniło się do wzrostu popularności transportu rzecznego. Uruchomiono połączenia z Gravesend, Margate i Ramsgate przez Greenwich i Woolwich do centrum Londynu. W połowie XIX wieku parowce na Tamizie transportowały około 15 000 pasażerów dziennie (dwa razy więcej niż nowo powstałe koleje)^[5]. Zwiększający się ruch rzeczny sprawiał, iż kolizje i inne wypadki zdarzały się odpowiednio częściej. Najtragiczniejszym była katastrofa statku SS Princess Alice, która wydarzyła się 3 września 1865 roku. W wyniku kolizji parowca z węglowcem, życie straciło 640 osób^[6].

Mimo wprowadzania dużych statków parowych i odpowiedniej konstrukcji mostów, liczba pasażerów korzystających z transportu rzecznego systematycznie spadała. Spowodowane to było wzrostem znaczenia kolei, która równocześnie rozwijała się na terenie Londynu. Firmy przewozowe napotkały problemy finansowe, co doprowadziło do połączenia pięciu największych przewoźników rzecznych w 1876 roku. Nowe przedsiębiorstwo, London Steamboat Company, oferowało usługi przewozowe z Chelsea do Greenwich przez osiem lat, po czym w 1884 roku zbankrutowało^[7].

XX wiek

W 1905 roku London County Council uruchomił własne usługi transportowe na Tamizie, będące uzupełnieniem nowej sieci tramwajów. Po zakupie pirsów i 30 statków parowych, oferował transport pomiędzy Hammersmith a Greenwich. Po dwóch latach strat finansowych, w 1907 roku postanowiono zaprzestania działalności^[8]. W XX wieku wielokrotnie próbowano przywrócić regularny transport rzeczny, jednak uruchamiane połączenia były odwoływane po krótkim czasie eksploatacji^[9]. W 1940 roku po bombardowaniu Blitz, łodzie zastąpiły pociągi i tramwaje, których działanie zostało zakłócone atakami^[10].

W 1997 roku John Prescott, ówczesny Sekretarz Stanu ds. Transportu, uruchomił projekt regeneracji koryta Tamizy w związku ze zbliżającymi się obchodami milenijnymi. Koszt projektu wynosił 21 milionów funtów i miał na celu również zwiększenie transportu pasażerskiego na rzece^[11].

Cross-River Partnership, konsorcjum składające się z lokalnych władz, organizacji sektora prywatnego oraz organizacji skupiających wolontariuszy, zaleciło utworzenie instytucji publicznej do koordynowania i wspierania usług rzecznych. Agencja ta miała integrować usługi rzeczne z pozostałymi środkami transportu publicznego oraz przejąć kontrolę nad pirsami od Port of London Authority. W efekcie, w 1999 roku powstało London River Services, spółka zależna od Transport for London^[1].

Połączenia

Połączenia London River Services zależą od sezonu i podzielone są na trzy główne typy^[12]:

Łódź podmiejska obsługiwana przez Thames Clipper

Usługi podmiejskie

Transport podmiejski odbywa się według harmonogramu, większość usług świadczonych jest siedem dni w tygodniu, a niektóre nie działają w weekendy. Wielu operatorów oferuje zniżki biletowe dla posiadaczy Travelcard. Główne połączenia to:

• Embankment – Woolwich
• Putney – Chelsea Harbour – Cadogan – Embankment – Blackfriars.

Promy

W centrum Londynu Tamiza jest wystarczająco wąska, by przekraczać ją za pomocą mostów. Jednak w dół rzeki koryto jest szersze i mosty nie są już ustawione w tak niewielkich odległościach. W związku z tym operują dwa połączenia promowe:

• Canary Wharf – Rotherhithe Ferry, działające pomiędzy Canary Wharf Pier oraz Hilton Docklands Nelson Dock Pier, z częstotliwością około co 10 minut.
• Woolwich Ferry – darmowe połączenie dla pojazdów i pieszych.

Ponadto, działają dwa połączenia niezależne od London River Services: Hammerton's Ferry i Hampton Ferry.

Łódź turystyczna należąca do Bateaux London Catamaran Cruisers

Usługi turystyczne

Usługi te skierowane są głównie do turystów i zwykle nie działają w godzinach szczytu, w związku z czym nie nadają się do transportu podmiejskiego, dla osób dojeżdżających do pracy. Łodzie, poza planowymi połączeniami, mogą być również wynajmowane. Połączenia odbywają się zwykle pomiędzy atrakcjami turystycznymi miasta.

• Bankside – Waterloo – Millbank
• London Eye River Cruise
• Multilingual Circular Cruise
• Greenwich Sunday Evening Sightseeing Cruise
• MV Balmoral and Paddle Steamer Waverley Cruises z Tower Pier
• Richmond – Kingston – Hampton Court
• Tilbury/Gravesend – Greenwich
• Westminster – Kew – Richmond – Hampton Court
• Westminster – St Katharine's Hop-on, Hop-off
• Westminster – Waterloo – Tower – Greenwich
• Westminster – Greenwich – Barrier Gardens

Pirsy

Planowe usługi turystyczne i podmiejskie obsługują następujące pirsy:

Mapa pirsów

Opłaty

Kioski różnych operatorów przy Greenwich Pirs

W przeciwieństwie do metra i sieci autobusów, operatorzy łodzi mają odrębne systemy pobierania opłat i taryfy, które są na ogół wyższe niż odpowiadające im przejazdy metrem lub autobusem. Jedynym wyjątkiem jest Woolwich Ferry, który jest bezpłatny.

Posiadacze karty Oyster otrzymują 10% zniżkę na większości usług Thames Clipper. Większość operatorów udziela zniżek posiadaczom Travelcard, Freedom pass oraz dla studentów^[13].

Bilety sprzedawane są niezależnie przez operatorów w kioskach, przy obsługiwanych pirsach. Często bilety można zakupić na łodziach. Niektórzy przewoźnicy oferują również bilety sezonowe i karnety.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa London River Services