Londyńska Parada Zwycięstwa (1946)

Program

Londyńska Parada Zwycięstwa (ang. London Victory Celebrations of 1946) – brytyjska parada zwycięstwa, która odbyła się 8 czerwca 1946 dla uczczenia zwycięstwa nad Niemcami oraz Japonią w II wojnie światowej. Parada przeszła ulicami stolicy Wielkiej Brytanii, Londynu gromadząc tysiące widzów oraz obserwatorów.

Kontrowersje

Stacja radiowa BBC skrytykowała wybór dnia parady jako nieodzwierciedlający prawdziwego dnia zwycięstwa. Stacja uważała, że parada powinna się odbyć w innym terminie, który bardziej przypominałby o dokonanym zwycięstwie.

Bardzo duże kontrowersje podczas parady wywołało wykluczenie z nich polskich żołnierzy, którzy walcząc w Polskich Siłach na Zachodzie byli jedną z liczniejszych walczących nacji po stronie sił alianckich. Jedyną polską organizacją bojową zaproszoną do udziału w paradzie byli piloci Dywizjonu 303, którzy mieli maszerować w szeregach RAF, ale odmówili po tym, jak inne polskie oddziały nie zostały zaproszone na paradę. Lider opozycji Winston Churchill przemawiając w Izbie Gmin powiedział[1]:

Wyrażam głęboki żal, że żaden z oddziałów polskich, które walczyły u naszego boku w tylu bitwach i które przelały swoją krew dla wspólnej sprawy, nie zostały dopuszczone do udziału w Paradzie Zwycięstwa. Będziemy w tym dniu myśleli o tym wojsku. Nigdy nie zapomnimy o ich dzielności, ani o ich bojowych wyczynach, które związane są z naszą własną sławą pod Tobrukiem, Cassino i Arnhem.

Jednym z głównych powodów, który doprowadził do wykluczenia Polaków z parady był fakt, że Brytyjczycy nie chcieli drażnić stosunków ze Związkiem Radzieckim, który uważał Polskę za własną strefę wpływów. Rząd Clementa Attleego wystosował zaproszenie do polskiego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej (TRJN) do wzięcia udziału w paradzie – wiceminister spraw zagranicznych Hector McNeil na posiedzeniu Izby Gmin wyjaśniał:

Zwróciliśmy się do obu stron chcąc mieć oddziały reprezentacyjne obu rządów. [...] Nasz kompromis może być krytykowany z obu stron, ale sądzę, że oba rządy i żołnierze z obu stron zechcą uznać kompromis ten za najlepszy, jaki mogliśmy osiągnąć w danych warunkach.

Zdominowany przez komunistów TRJN odmówił wysłania żołnierzy ludowego Wojska Polskiego na paradę uzasadniając to umożliwieniem przez władze brytyjskie podróży generałowi Borowi-Komorowskiemu do USA. W rzeczywistości wasalne wobec ZSRR władze polskie nie chciały narażać się Stalinowi, który nie wysłał żołnierzy Armii Czerwonej na paradę do Londynu[1].

W efekcie Polacy nie wzięli udziału w paradzie, co odbiło się szerokim echem na stosunkach pomiędzy rządem brytyjskim a polskimi organizacjami weteranów wojny oraz w polskich środowiskach emigracyjnych.

Galeria

Przypisy

  1. a b Janusz Wróbel: Parada zwycięstwa bez Polaków

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

1946 Victory Parade Programme.jpg
The Official Programme of the Victory Celebrations 8th June 1946
Victory Parade in London, England, UK, 8 June 1946 D27869.jpg
Victory Parade in London, England, UK, 8 June 1946
Men and women of the National Fire Service (NFS) follow behind women of the Women's Royal Naval Service (WRNS) as they march past the Saluting Base in the Mall. HM King George VI and HM Queen Elizabeth stand on the dais, the King taking the Salute. Princesses Elizabeth and Margaret can be also be seen, seated further back on the dais.
Allied Victory Parade in London, 1946 H42783.jpg
Allied Victory Parade in London, 1946
The Canadian contingent (navy, army and air force) followed by the personnel representing the three armed services of Australia on the march during in the Victory Parade in London on 8 June 1946.
Victory Parade in London, England, UK, 8 June 1946 D27870.jpg
Victory Parade in London, England, UK, 8 June 1946
A contingent of Australian troops march past the Saluting Base in the Mall. HM King George VI and HM Queen Elizabeth stand on the dais, the King taking the Salute. Princesses Elizabeth and Margaret can also be seen, seated further back on the dais.
Allied Victory Parade in London, 1946 H42790.jpg
Allied Victory Parade in London, 1946
Four DUKW amphibious vehicles taking part in the Victory Parade in London on 8 June 1946.
Allied Victory Parade in London, 1946 H42782.jpg
Allied Victory Parade in London, 1946
The large contingent formed of men from British infantry regiments on the march during in the Victory Parade in London on 8 June 1946.