Loyset Compère

Loyset Compère
Data i miejsce urodzeniaok. 1450
hrabstwo Hainaut
Data i miejsce śmierci16 sierpnia 1518
Saint-Quentin
Gatunkimuzyka poważna, muzyka renesansu
Zawódkompozytor

Loyset Compère (ur. ok. 1450 w hrabstwie Hainaut, zm. 16 sierpnia 1518 w Saint-Quentin[1]) – franko-flamandzki kompozytor.

Życiorys

Dane biograficzne na jego temat są skąpe[2]. Urodził się na terenie hrabstwa Hainaut[1][3], jego rodzina według informacji zapisanej w kronice Jeana Molineta wywodziła się z Saint-Omer[2]. Przypuszczalnie pobierał nauki w Saint-Quentin, gdzie był członkiem chóru chłopięcego[2]. Od 1474 do 1475 roku był śpiewakiem na dworze księcia Galeazzo Marii Sforzy w Mediolanie[2][4], gdzie zapisano go w księgach rachunkowych pod imieniem Aluyseto[2]. Kolejna informacja na jego temat pochodzi z 1486 roku, kiedy to poświadczony jest jako śpiewak w kapeli króla Francji Karola VIII[1][2][4]. Wiadomo, że towarzyszył monarsze podczas inwazji na Italię w 1494 roku[3]. Pod koniec życia zajmował stanowiska kościelne[1][4]. W latach 1498–1500 przebywał w Cambrai, a od 1500 roku w Douai[2]. Przed śmiercią piastował stanowisko kanonika przy kościele kolegiackim w Saint-Quentin, gdzie został pochowany[2].

Twórczość

Rękopis motetu Omnium bonorum plena

Za życia cieszył się wielkim uznaniem, o czym świadczy treść epitafium na płycie nagrobnej oraz liczne wzmianki w dziełach współczesnych. Wspomina go Franchinus Gaffurius w traktacie Practica musicae (1496), Guillaume Crétin w lamencie na śmierć Ockeghema, Eloy d’Amerval w Le livre de la deablerie (1508), a także François Rabelais w prologu do IV księgi Gargantui i Pantagruela[2]. Compère utrzymywał znajomość ze słynnymi poetami i pisarzami epoki, m.in.: Jeanem Molinetem, Jeanem Lemaire de Belges i księciem Jeanem II de Bourbon, których teksty wykorzystywał później w swojej twórczości pieśniarskiej[2]. Jego utwory cieszyły się dużą popularnością i zachowały się w licznych odpisach i drukach[2].

Napisał dwie msze 4-głosowe (L’homme armé i Allez regretz), 4-głosowe części mszalne (Kyrie, Gloria, Credo, Credo „Mon père”, Sanctus), trzy cykle motetów mszalnych (Missa Ave Domine Jesu Christe na 4 lub 5 głosów, Missa Hodie nobis de Virgine na 4 głosy i Missa Galeazesca na 5 głosów), 25 motetów na 3–5 głosów, 5 chansons motetowych 3-głosowych, 52 chansons 3–4-głosowych, dwie frottole 4-głosowe[2].

Najważniejszą część twórczości Compère’a stanowią chansons, w swojej epoce cieszące się wielką popularnością[2]. Kilkanaście z nich wydał drukiem w 1501 roku w zbiorze Harmonice Musices Odhecaton Ottaviano Petrucci[2]. Na przykładzie chansons widoczna jest stopniowa ewolucja stylistyczna Compère’a. Starsze, 3-głosowe chansons kontynuują tradycje szkoły burgundzkiej, z wykorzystaniem techniki cantus firmus; w nowszych 4-głosowych zaznacza się silny wpływ włoskiej frottoli, cechujący się prostym tekstem i homofoniczną fakturą[2][3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 171. ISBN 0-674-37299-9.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 233–234. ISBN 83-224-0223-6.
  3. ↑ a b c Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Scarecrow Press, 2010, s. 85–86. ISBN 978-0-8108-5751-3.
  4. ↑ a b c Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 163. ISBN 978-83-01-13410-5.

Media użyte na tej stronie

Manuscript of Omnium bonorum plena.jpg
Manuscript with the Omnium bonorum plena, a motet by Loyset Compère, possibly his earliest, stored work, the date is uncertain, perhaps it is composed on the occasion of the consecration of the Cathedral of Cambrai on July 2, 1472