Lubań Śląski
![]() Budynek dworca kolejowego Lubań, widok z biurowca ZNTK | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Data otwarcia | 1865 |
Poprzednie nazwy | Lauban |
Dane techniczne | |
Liczba peronów | 5 |
Liczba krawędzi peronowych | 6 |
Kasy | |
Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Portal ![]() |
Lubań Śląski – stacja kolejowa w Lubaniu, w województwie dolnośląskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[1]. W roku 2017 stacja obsługiwała 700–999 pasażerów na dobę[2].
Historia
W latach 60. XIX wieku wzrastało zapotrzebowanie na wydobywany na Śląsku węgiel kamienny. W 1862 Sejm Prus podjął uchwałę o przyznaniu środków na rzecz budowy Śląskiej Kolei Górskiej (Schlesische Gebirgsbahn). Rozpoczęcie budowy miało miejsce 13 sierpnia 1863, kiedy dokonano pierwszego wkopu łopaty na trasie Węgliniec – Lubań (w okolicach dzisiejszego przejazdu kolejowo-drogowego w ciągu ul. Tkackiej). Po trwającej dwa lata budowie w dniu 18 września 1865 dokonano odbioru trasy kolejowej z Węglińca do Rybnicy k. Jeleniej Góry wraz z odgałęzieniem Zgorzelec – Lubań. Odbioru inwestycji dokonał minister handlu – hrabia von Itzenplitz. Dwa dni później dokonano poświęcenia i oficjalnego otwarcia trasy[3].
Gmach dworca zaprojektował architekt Hermann Cuno[4]. Cegła do jego budowy pochodziła z lokalnych zakładów ceramicznych Alberta Augustina, który kierował budową dworca. Dworzec składał się z dwóch skrzydeł – północnego i południowego – połączonych łącznikiem. W północnym skrzydle znajdowało się główne wejście. Wyjście na dwa perony ulokowano w łączniku po obu stronach. Budynek mieścił restaurację, bufet, hol i kasy biletowe. Była tam też kasa bagażowa, pomieszczenie telegrafu, poczekalnia dla kobiet, dla podróżnych klasy I i II oraz dla podróżnych klasy III i IV[4]. W pewnym oddaleniu od dworca ulokowano toalety[4].
W latach 20. XX wieku linie wychodzące z Lubania zostały zelektryfikowane (w 1922 w kierunku Jeleniej Góry, w 1923 w kierunku Zgorzelca i w 1928 w kierunku Węglińca i Leśnej)[4]. W Lubaniu już od 1917 roku istniała podstacja trakcyjna[4]. Wraz z zasilaniem linii do Leśnej zaraz po zakończeniu działań II wojny światowej uruchomili ją pozostali na miejscu kolejarze niemieccy[5]. Departament Elektryczny Ministerstwa Komunikacji w Warszawie przygotowywał wznowienie ruchu pociągów elektrycznych, delegując w lipcu 1945 roku na teren tworzonej Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych we Wrocławiu 22 specjalistów trakcji elektrycznej (dla obsadzenia stanowisk kierowniczych) oraz 15 maszynistów[5]. Pod nadzorem delegatów PKP uruchomiono również sieć elektryczną na odcinku Jelenia Góra – Lubań oraz liniach wychodzących z Jeleniej Góry do Karpacza i Szklarskiej Poręby[5]. Naprawę sieci między Lubaniem a Zgorzelcem przerwano na kilka tygodni przed potencjalnym zakończeniem[5]. W Moskwie doszło do podpisania datowanego na 8 lipca 1945 roku porozumienia między rządami Polski i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, na mocy którego system kolei elektrycznych w Sudetach został uznany za radziecką zdobycz wojenną i przeznaczony do demontażu i wywiezienia do ZSRR[5]. Urządzenia, których Sowieci przez 3 tygodnie planowego demontażu nie byli w stanie zabrać, decyzją Ministerstwa Komunikacji zdemontowano i przekazano do użycia wtórnego na liniach kolejowych i tramwajowych (resztki drutu trakcyjnego oraz liczne słupy szlakowe)[5]. Departament Elektrotechniczny Ministerstwa Komunikacji, mając na względzie górski charakter linii, apelował o natychmiastowe, ponowne zelektryfikowanie szlaków polskim systemem prądu stałego o napięciu 3000 V[5]. Trudna sytuacja gospodarcza Polski sprawiła, że reelektryfikację głównych szlaków (odcinki Wrocław – Jelenia Góra, następnie Jelenia Góra – Węgliniec i Jelenia Góra – Szklarska Poręba) przeprowadzono odpowiednio u schyłku lat sześćdziesiątych i w połowie lat 80. XX wieku[5].
Połączenia z Lubania Śląskiego
Połączenia pasażerskie w latach 1950-2000
Okres | Stacja docelowa | Liczba połączeń | Źródło |
---|---|---|---|
1950/51 | Węgliniec Gryfów Śląski Jelenia Góra Zach. Zgorzelec Ujazd Legnica Lubsko Żagań Ostrów Wielkopolski Warszawa | 9 6 4 4 3 2 1 1 1 | [6][7][8] |
1956/57 | Gryfów Śląski Węgliniec Mikułowa Jelenia Góra Zgorzelec Ujazd Leśna Turoszów Mirsk Lubsko Warszawa Gł. | 9 8 8 5 5 4 3 1 1 1 | [9][10][11][12] |
1966/67 | Węgliniec Gryfów Śląski Mikułowa Jelenia Góra Zgorzelec Turoszów Leśna Lubsko Żagań Mirsk | 9 7 7 5 4 3 3 1 1 1 | [13][14][15][16] |
1975/76 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Węgliniec Zgorzelec Leśna Turoszów Katowice Lipsk Kraków Gł. Drezno Warszawa Berlin Paryż Frankfurt nad Menem Lubsko Żary Kłodzko Karpacz Mirsk Eisenach Reichenbach | 11 9 8 7 6 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | [17][18][19][20] |
1980/81 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Węgliniec Zgorzelec Görlitz Leśna Turoszów Katowice Drezno Kraków Warszawa Lipsk Żary Lubsko Berlin Paryż Frankfurt nad Menem Mirsk Karpacz | 11 10 8 8 4 4 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 | [21][22][23][24] |
1985/86 | Gryfów Śląski Jelenia Góra Zgorzelec Turoszów Leśna Katowice Görlitz Warszawa Kraków Lubsko Berlin Frankfurt nad Menem | 10 8 7 3 3 2 2 1 1 1 1 1 | [25][26][27][28] |
1990/91 | Węgliniec Gryfów Śląski Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Leśna Katowice Warszawa Szczecin Lipsk Świeradów Zdrój | 14 11 11 7 4 2 1 1 1 1 1 | [29][30][31][32] |
1996/97 | Węgliniec Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Zielona Góra Szczecin | 11 10 2 2 2 1 | [33][34][35] |
1999/2000 | Węgliniec Jelenia Góra Zgorzelec Bogatynia Szczecin Główny Zielona Góra | 12 10 2 2 1 1 | [36][37][38] |
Połączenia ze stacji w kwietniu 2019[39]:
Infrastruktura
Linie kolejowe
- 274 Jelenia Góra – Zgorzelec
- 279 Węgliniec – Lubań
- 337 Lubań – Leśna (linia towarowa)
Perony
Na stacji znajduje się 5 peronów.
Lp. | 1 peron | 2 peron | 3 peron | 4 peron | 5 peron |
---|---|---|---|---|---|
Kierunek | Zgorzelec Jelenia góra | Zgorzelec Jelenia góra | Leśna | Węgliniec Jelenia Góra | Węgliniec Jelenia Góra |
Stan | Używany | Używany | Nieużywany | Używany | Używany |
Inne obiekty
- wieża wodna
- plac załadunkowy
- 3 nastawnie: Lb, Lb1, Lb2
- waga wagonowa
- skrajnik
- garaże drezyn
Przypisy
- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 224.
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Naszeluzyce.pl, 150 lat kolei w Lubaniu, naszeluzyce.pl [dostęp 2017-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-24] (pol.).
- ↑ a b c d e Michał Sibilski. Historia kolei żelaznej w Lubaniu. „Świat Kolei”. Nr 12/2014. s. 16-20.
- ↑ a b c d e f g h Andrzej Etmanowicz. Koleje elektryczne Dolnego Śląska po przejęciu przez PKP w 1945 roku. „Parowozik”. 4/1990, s. 6-7 oraz 15, 1990. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych. [dostęp 2017-10-24]. [zarchiwizowane z adresu 2013-07-08]. (pol.).
- ↑ 237c Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 237 Jelenia Góra Zach. - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 237 Turoszów/Zgorzelec Ujazd - Mikułowa - Jelenia Góra Zach.. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 257 Lubań Śl. - Leśna. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 256 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 256 Zgorzelec Ujazd/Turoszów - Mikułowa - Jelenia Góra. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 257 Lubań Śl. - Leśna. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „dolnośląskie 1966/1967”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 255 Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.).
- ↑ 255 Görlitz - Zgorzelec - Mikułowa - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 256 Lubań Śl. - Leśna. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.).
- ↑ 255 Węgliniec - Lubań Śl. - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.).
- ↑ 252 Lubań Śląski - Zgorzelec - Görlitz. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ 255 Węgliniec - Lubań Śląski - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ 255 Jelenia Góra - Lubań Śląski - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.).
- ↑ Twój Plan Podróży - Odjazdy/przyjazdy, rozklad.sitkol.pl [dostęp 2019-04-08] .
Linki zewnętrzne
- Lubań Śląski w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Lubań Śląski w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
Lubań Śląski | ||
Linia 274 Wrocław Świebodzki – Zgorzelec (177,79 km) | ||
![]() ![]() ![]() odległość: 169,72 km | ![]() | ![]() ![]() ![]() odległość: 8,070 km |
Linia 279 Lubań Śląski – Węgliniec (0,000 km) | ||
![]() | ![]() ![]() ![]() odległość: 9,08 km | |
Linia 337 Lubań Śląski – Leśna (0,000 km) | ||
![]() | ![]() ![]() ![]() odległość: 1,305 km |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
station at track aqross
head station, track to the left
head station, track to the left
Autor:
![]() |
Przemysław Woźnica nickt.pl |
Stacja kolejowa Lubań, widok z biurowca ZNTK
head stop, track to the left
head stop, track to the right