Lubicz (województwo kujawsko-pomorskie)

Lubicz – wieś w Polsce położona około 10 km na wschód od Torunia, na obu brzegach Drwęcy, na terenie obecnego powiatu toruńskiego w województwie kujawsko-pomorskim. Najprawdopodobniej w czasach rozbiorów Polski Lubicz podzielono na Lubicz Górny oraz Lubicz Dolny, kiedy to prawobrzeżna część Lubicza znalazła się w zaborze pruskim, natomiast lewobrzeżna w zaborze rosyjskim^[1]. Liczba mieszkańców ok. 5,6 tys., w tym Lubicz Dolny 2,2 tys., Lubicz Górny 3,4 tys. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 10 Szczecin – Płońsk (odcinek drogi ekspresowej S10 – część autostrady A1) i droga krajowa nr 80 a także linia kolejowa Toruń – Sierpc.

Historia

Okolice wsi były zamieszkane w starożytności (odnaleziono cmentarzysko z grobami skrzynkowymi).

W 1. połowie XIII w. Lubicz stanowił gród warowny książąt mazowieckich, później należał do krzyżackiego komturstwa toruńskiego; znajdował się tu warowny młyn (ok. 1292 r.) i folwark. Po wojnie trzynastoletniej przeszedł pod własność miasta Torunia, wchodząc w skład jego patrymonium jako duży miejski ośrodek przemysłowy, który największą rolę odgrywał w XVIII w. W Lubiczu działały wtedy: młyn zbożowy, tartak, kuźnia miedzi, folusz oraz papiernia.

W okresie zaborów wieś została podzielona – część prawobrzeżna znalazła się w zaborze pruskim, a część lewobrzeżna w zaborze rosyjskim. Stan taki utrzymywał się do 1919, gdy obie części wsi znalazły się w Polsce, z tym że aż do 1938 roku leżały one w różnych województwach. Do dzisiaj wieś dzieli się na Lubicz Dolny (prawobrzeżny, siedziba władz gminy) i Lubicz Górny. Ze względu na odrębną historię, istnienie odrębnych sołectw, uznaje się, iż są dwie wsie.

Zabytki

• cmentarz ewangelicki z nagrobkami z końca XIX – pocz. XX w. (w dużej części zniszczony)
• kaplica neogotycka z XIX w.
• kościół gotycki z pierwszej połowy XIV w. (nie istnieje, zburzony w latach 70. lub 80. XX w.)
• domy drewniane i murowane z końca XIX i pocz. XX w.; w Lubiczu Górnym częściowo zabudowa o charakterze małomiasteczkowym

Zobacz też

• gmina Lubicz.

Przypisy