Luboń Wielki
Luboń Wielki – widok z Mszany Dolnej | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | 1022 m n.p.m. |
Wybitność | 512 m |
49°39′12,8″N 19°59′30,4″E/49,653556 19,991778 |
Luboń Wielki (1022 m n.p.m.) – najwybitniejszy szczyt górski w Beskidzie Wyspowym, nazywany przez miejscowych Biernatką[1].
Luboń Wielki jest popularnym celem turystów. U jego podnóża znajdują się miejscowości: Glisne, Krzeczów, Mszana Dolna, Raba Niżna, Rabka-Zaryte, Skomielna Biała i Tenczyn. Od pobliskiego Szczebla oddziela go przełęcz Glisne. W kierunku zachodnim od szczytu odchodzi długi grzbiet, w którym znajduje się Luboń Mały, dochodzi on aż do Naprawy. Ze znajdującej się na tym ramieniu Polany Surówki, przy niebieskim szlaku widoczna jest rozległa panorama Tatr, Gorców i Babiej Góry. Wszystkie potoki spływające z masywu Lubonia Wielkiego zasilają Rabę lub jej dopływ – Smugawkę. Masyw Lubonia Wielkiego wznosi się prawie 500 m ponad dolinami tych rzek[2].
Opis
Na szczycie znajduje się nieduże schronisko wybudowane w 1931 roku, radiowo-telewizyjna stacja nadawcza, punkt meteorologiczny, ławki i stoły dla turystów. Widoczna z daleka sylwetka przekaźnika pozwala na bezbłędne rozpoznanie góry. Przekaźnik został wybudowany w 1961 r. w celu umożliwienia transmisji mistrzostw świata FIS w Zakopanem. Ze szczytu rozlega się panorama na północ i zachód. Na południowo-wschodnim stoku utworzono rezerwat przyrody dla ochrony największego w Beskidzie Wyspowym gołoborza oraz skałek zwanych Dziurawymi Turniami i jaskini. Ze szczytem Lubonia związane jest wiele legend i opowieści ludowych[3].
Góra porośnięta jest w dolnej części lasami świerkowo-jodłowymi, górą buczyną karpacką. Ostały się dwie polany: Polana Surówki i Polana Lugusowa[4]. Rozległy i silnie zalesiony Luboń Wielki stanowił w czasie II wojny światowej dobre schronienie dla partyzantów. W połowie długości Czarnego Potoku, w tzw. Jamach posiadali oni dobrze zamaskowany schron ziemny, a obok niego drewniany barak, kwaterowali także w schronisku na szczycie. Wybudowane w 1931 r. schronisko przetrwało wojnę[3].
Luboń Wielki i Babia Góra, widok z Ćwilina
Szlaki turystyczne
Szlaki turystyki pieszej[2]:
- Perć Borkowskiego – z Rabki-Zaryte przez rezerwat przyrody. Jest to najtrudniejszy szlak – w obrębie rezerwatu wspinaczka po skałach. Czas przejścia: 2 h (↓ 1:30 h), suma podejść 560 m, odległość 5,1 km.
- – z Rabki-Zaryte. Czas przejścia: 1:50 h (↓ 1:05 h), suma podejść 530 m, odległość 4,4 km.
- Mały Szlak Beskidzki – z Mszany Dolnej przez przełęcz Glisne. Czas przejścia: 2:15 h (↓ 1:50 h), suma podejść 560 m, odległość 8,3 km. Szlak kończy się na szczycie.
- – z Rabki Zaryte wzdłuż Rolskiego Potoku. Czas przejścia: 1:20 h (↓ 0:50 h), suma podejść 550 m, odległość 3,3 km.
- – z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki. Czas przejścia: 2:15 h (↓ 1:40 h), suma podejść 460 m, odległość 7,6 km.
- – z Rabki-Zaryte. Czas przejścia: 1:50 h (↓ 1:05 h), suma podejść 530 m, odległość 4,4 km.
Przypisy
- ↑ Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Ziemia ciągle obiecana, Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, ISBN 83-85557-86-5 .
- ↑ a b Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4 .
- ↑ a b Gacek Dariusz , Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0 .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [dostęp 2014-04-01] .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Żółty szlak turystyczny.
Zielony szlak turystyczny.
Czerwony szlak turystyczny.
Niebieski szlak turystyczny.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Schronisko PTTK Luboń Wielki (Beskid Wyspowy)
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Luboń Wielki- widok z polany Cyrla na Mogielicy
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Babia Góra (z ośnieżonym szczytem), pod nią Luboń Wielki. Widok z Ćwilina
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Luboń Wielki, widok z Mszany Dolnej
Autor: Paweł Duch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Panorma w kierunku północnym spod schroniska na Luboniu Wielkim
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nature reserve Luboń Wielki (Beskid Wyspowy)
Mapa lokalizacyjna (topograficzna) Beskidu Wyspowego