Luboń Wielki

Luboń Wielki
Ilustracja
Luboń Wielki – widok z Mszany Dolnej
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Wyspowy, Karpaty

Wysokość

1022 m n.p.m.

Wybitność

512 m

Położenie na mapie Beskidu Wyspowego
Mapa konturowa Beskidu Wyspowego, po lewej nieco na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Luboń Wielki”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Luboń Wielki”
Ziemia49°39′12,8″N 19°59′30,4″E/49,653556 19,991778

Luboń Wielki (1022 m n.p.m.) – najwybitniejszy szczyt górski w Beskidzie Wyspowym, nazywany przez miejscowych Biernatką[1].

Luboń Wielki jest popularnym celem turystów. U jego podnóża znajdują się miejscowości: Glisne, Krzeczów, Mszana Dolna, Raba Niżna, Rabka-Zaryte, Skomielna Biała i Tenczyn. Od pobliskiego Szczebla oddziela go przełęcz Glisne. W kierunku zachodnim od szczytu odchodzi długi grzbiet, w którym znajduje się Luboń Mały, dochodzi on aż do Naprawy. Ze znajdującej się na tym ramieniu Polany Surówki, przy niebieskim szlaku widoczna jest rozległa panorama Tatr, Gorców i Babiej Góry. Wszystkie potoki spływające z masywu Lubonia Wielkiego zasilają Rabę lub jej dopływ – Smugawkę. Masyw Lubonia Wielkiego wznosi się prawie 500 m ponad dolinami tych rzek[2].

Opis

Na szczycie znajduje się nieduże schronisko wybudowane w 1931 roku, radiowo-telewizyjna stacja nadawcza, punkt meteorologiczny, ławki i stoły dla turystów. Widoczna z daleka sylwetka przekaźnika pozwala na bezbłędne rozpoznanie góry. Przekaźnik został wybudowany w 1961 r. w celu umożliwienia transmisji mistrzostw świata FIS w Zakopanem. Ze szczytu rozlega się panorama na północ i zachód. Na południowo-wschodnim stoku utworzono rezerwat przyrody dla ochrony największego w Beskidzie Wyspowym gołoborza oraz skałek zwanych Dziurawymi Turniami i jaskini. Ze szczytem Lubonia związane jest wiele legend i opowieści ludowych[3].

Góra porośnięta jest w dolnej części lasami świerkowo-jodłowymi, górą buczyną karpacką. Ostały się dwie polany: Polana Surówki i Polana Lugusowa[4]. Rozległy i silnie zalesiony Luboń Wielki stanowił w czasie II wojny światowej dobre schronienie dla partyzantów. W połowie długości Czarnego Potoku, w tzw. Jamach posiadali oni dobrze zamaskowany schron ziemny, a obok niego drewniany barak, kwaterowali także w schronisku na szczycie. Wybudowane w 1931 r. schronisko przetrwało wojnę[3].

Szlaki turystyczne

Szlaki turystyki pieszej[2]:

szlak turystyczny żółty Perć Borkowskiego – z Rabki-Zaryte przez rezerwat przyrody. Jest to najtrudniejszy szlak – w obrębie rezerwatu wspinaczka po skałach. Czas przejścia: 2 h (↓ 1:30 h), suma podejść 560 m, odległość 5,1 km.
szlak turystyczny zielony – z Rabki-Zaryte. Czas przejścia: 1:50 h (↓ 1:05 h), suma podejść 530 m, odległość 4,4 km.
szlak turystyczny czerwony Mały Szlak Beskidzki – z Mszany Dolnej przez przełęcz Glisne. Czas przejścia: 2:15 h (↓ 1:50 h), suma podejść 560 m, odległość 8,3 km. Szlak kończy się na szczycie.
szlak turystyczny niebieski – z Rabki Zaryte wzdłuż Rolskiego Potoku. Czas przejścia: 1:20 h (↓ 0:50 h), suma podejść 550 m, odległość 3,3 km.
szlak turystyczny niebieski – z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki. Czas przejścia: 2:15 h (↓ 1:40 h), suma podejść 460 m, odległość 7,6 km.
Panorama spod schroniska na Luboniu Wielkim
Panorama spod schroniska na Luboniu Wielkim

Przypisy

  1. Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Ziemia ciągle obiecana, Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, ISBN 83-85557-86-5.
  2. a b Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.
  3. a b Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
  4. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [dostęp 2014-04-01].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
Luboń Wielki a2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Schronisko PTTK Luboń Wielki (Beskid Wyspowy)
Luboń Wielki a12.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Luboń Wielki- widok z polany Cyrla na Mogielicy
Babia Góra BW28-2.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Babia Góra (z ośnieżonym szczytem), pod nią Luboń Wielki. Widok z Ćwilina
Luboń Wielki a13.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Luboń Wielki, widok z Mszany Dolnej
Lubon wielki panorama N.JPG
Autor: Paweł Duch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Panorma w kierunku północnym spod schroniska na Luboniu Wielkim
Luboń Wielki a5.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nature reserve Luboń Wielki (Beskid Wyspowy)
Mapa Beskidu Wyspowego.png
Mapa lokalizacyjna (topograficzna) Beskidu Wyspowego
Grzebień, Królewska Góra G28.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panorama z Olszówki