Luboszyce (województwo opolskie)

Artykuł

50°43′44″N 17°57′25″E

- błąd

39 m

WD

50°43'46.72"N, 17°57'29.75"E, 50°43'44.83"N, 17°57'30.38"E

- błąd

0 m

Odległość

132 m

Luboszyce
wieś
Ilustracja
Centrum Luboszyc
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Łubniany

Sołectwo

Luboszyce

Liczba ludności 

ok. 1000

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-022[1]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0499146

Położenie na mapie gminy Łubniany
Mapa konturowa gminy Łubniany, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Luboszyce”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Luboszyce”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Luboszyce”
Ziemia50°43′44″N 17°57′25″E/50,728889 17,956944
Strona internetowa

Luboszyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Luboschütz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Łubniany.

Wieś leży nad rzekami Małą Panwią i Jemielnicą, na północ od Opola. Miejscowość liczy ok. 1000 mieszkańców.

W latach 1954-195x wieś należała i była siedzibą władz gromady Luboszyce.

Nazwa

Według Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiego słowa lubić – określenia pozytywnej ludzkiej emocji lubienia czegoś[2]. W swoim opracowaniu na temat nazw miejscowych na Śląsku, wydanym w 1888 r. we Wrocławiu jako starszą od niemieckiej wymienia on nazwę w XIX-wiecznej polskiej formie Luboscice, tłumacząc ją jako Liebenthal (pol. miejsce miłości)[2]. Niemcy zgermanizowali nazwę na Luboschütz w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie[2].

W świetle najnowszych badań, faktycznie nazwa Luboszyce ma charakter patronomiczny (z łac. odojcowski) to jest pochodzi od imienia tu zamieszkałego Lubosza, względnie Lubomira lub Lubogosta[3].

Historia

Kościół św. Antoniego w Luboszycach

Pierwsze wzmianki w źródłach historycznych o istnieniu Luboszyc pochodzą z 1295 r. Nazwa miejscowości w języku polskim w XIX w. brzmiała Lubościce[4].

Do II wojny światowej miejscowość zamieszkiwała żydowska rodzina Schiftan, która przybyła tu ze wsi Miejsce, w której znajdowała się liczna wspólnota żydowska. Schiftanowie posiadali w Luboszycach karczmę i liczący 600 drzew sad owocowy. Większość przedstawicieli tego rodu zostało wymordowanych w okresie Holokaustu, uratowała się jedynie Gertruda Schiftan -babka wybitnej dokumentalistki i pisarki Joanny Helander[5]. Przed II wojną światową do miejscowości jeździł z Opola autobus miejski linii nr 4. 8 czerwca 1936 r. w miejsce nazwy Luboschütz wprowadzono niemiecką nazwę Liebtal[6]. W 1944 r. z polecenia władz niemieckich wybudowano zewnętrzna linię obrony Festung Oppeln, która przebiegała wzdłuż biegu Małej Panwi, dzielącej m.in. Luboszyce od sąsiedniego Biadacza, w samych Luboszycach zlokalizowano 11 schronów bojowych. 22 stycznia 1945 do wsi wtargnęły oddziały 52 Brygady Pancernej Gwardii ppłk. Ludwiga Kurista zmuszając do ucieczki żołnierzy niemieckich z 561 Dywizji Piechoty. Obrona Luboszyc trwała krótki czas, mimo to żołnierze sowieccy z zemsty zamordowali gospodarzy Stotkę i Jana Świerca oraz podpalili domy i zabudowania nad Małą Panwią[7]. 13 lutego 1945 r. władze sowieckie rozpoczęły deportację męskiej ludności wsi do obozów pracy w zagłębiu donieckim. Wielu mężczyzn nigdy nie wróciło z ZSRR do Polski[8]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości nazwę Luboszyce[9]. W latach 1954–1972 Luboszyce były siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. W skład gromady wchodziły oprócz Luboszyc pobliskie miejscowości: Zawada, Gosławice i Biadacz. W tym czasie w Luboszycach funkcjonowała dwuletnia Szkoła Przysposobienia Rolniczego.

Tradycje teatralne wsi

Wieś Luboszyce słynie z tradycji teatrów amatorskich. Animatorzy kultury teatralnej rozpoczęli działalność po II wojnie światowej już w końcu lat 40. XX w. Zespół z Luboszyc święcił triumfy na przeglądach wojewódzkich ze sztuka Aleksandra Fredry pt. "Śluby panieńskie"[10]. Wśród ówczesnych działaczy kulturalnych wyróżniali się Jan Bastek i Alfred Koelert[11]. Od lat 70. XX w przy Szkole Podstawowej w Luboszycach działa natomiast zespół teatralny "Gałganek" laureat wielu nagród wojewódzkich i ogólnokrajowych na czele, którego stoi reżyser Ewa Sitarz[12]

Ludzie związani z Luboszycami

  • Tomasz Boczar – polski elektrotechnik, prorektor Politechniki Opolskiej ds. studenckich (2011-2012).
  • Konrad Kornek – polski piłkarz, zawodnik Odry Opole i Legii, uczestnik 15 meczów reprezentacji Polski.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 691 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 70, OCLC 456751858 (niem.).
  3. ↑ Henryk Borek, Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Opole 1988, s.176, 313
  4. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. V, s. 447|http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_V/447.
  5. ↑ Joanna Helander, Powroty, Poznań 1994, s. 25
  6. ↑ Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2012-04-02]. (niem.).
  7. ↑ Damian Tomczyk, Śląsk Opolski 1945, Opole 1989, s. 166; Henryk Kałuża, Dzieje Parafii św. Antoniego w Luboszycach, Luboszyce 2001, s. 99
  8. ↑ Czerwony świt 1945 r. Walki sowiecko-niemieckie na Śląsku Opolskim* i ich ofiary [nasz temat] – Niezależna Gazeta Obywatelska nie tylko w Opolu, www.ngopole.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  9. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).
  10. ↑ Zofia Senftowa, Głosy znad Odry 2 IV 1955.
  11. ↑ Stefania Mazurek W, Pierwsze lata władzy ludowej we wspomnieniach opolan, Katowice 1971, s. 219.
  12. ↑ Radosław Dimitrow, Ogólnopolski przegląd teatrów w Strzelcach Opolskich, „nto.pl” [dostęp 2017-09-09] (pol.).

Bibliografia

  • Kałuża Henryk, Dzieje Parafii Św. Antoniego w Luboszycach; Luboszyce 2000 (w serii Nasza mała ojczyzna). ISBN 83-87844-08-X
  • luboszyce.opole.pl. luboszyce.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-01)].
Gmina Łubniany
Wsie
Osada leśna
Integralne
części wsi

POL gmina Łubniany COA.svg

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Luboszyce - Luboschütz, ulica Opolska 01.jpg
Autor: Kamil Czaiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Opolska Street in Luboszyce/Luboschütz, Upper Silesia, Poland
Opole County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.00 N
  • S: 50.49 N
  • W: 17.42 E
  • E: 18.37 E