Lucjan Motyka
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 4 maja 1915 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister kultury i sztuki | |
Okres | od 12 grudnia 1964 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | Czesław Wiśniewski (p.o.) |
Ambasador PRL w Czechosłowacji | |
Okres | od 25 listopada 1971 |
Poprzednik | |
Następca | |
Ambasador PRL w Bułgarii | |
Okres | od 1978 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Lucjan Motyka (ur. 4 maja 1915 w Krakowie, zm. 22 listopada 2006 w Warszawie) – polski działacz młodzieżowy i związkowy, polityk socjalistyczny, minister kultury i sztuki (1964–1971), ambasador PRL w Czechosłowacji (1971–1975), Bułgarii (1978–1980) i Szwajcarii (1980–1983), poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III, IV, V i VII kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys
Posiadał wykształcenie średnie. Od 1931 robotnik budowlany, działacz młodzieżowy i związkowy, m.in. Związku Zawodowego Transportowców i Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, od tego samego roku także działacz Polskiej Partii Socjalistycznej, w 1937 osadzony przez sześć miesięcy w obozie w Berezie Kartuskiej. Podczas okupacji niemieckiej pracował w Wieliczce, jednocześnie działał w konspiracji. W latach 1943–1944 przebywał w obozie koncentracyjnym w Auschwitz.
Od kwietnia do listopada 1945 I sekretarz Wojewódzkiego Komitetu „lubelskiej” PPS w Krakowie, w latach 1945–1947 sekretarz Komitetu Centralnego Związków Zawodowych. Od 1947 do 1948 był przewodniczącym Centralnego Komitetu Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. W latach 1948–1949 był sekretarzem generalnym Związku Młodzieży Polskiej. W latach 1949–1950 był dyrektorem Głównego Urzędu Kultury Fizycznej, a w latach 1950–1951 był przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. Od 1951 pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki, początkowo jako dyrektor departamentu, a następnie dyrektor Centralnego Zarządu Sztuk Plastycznych i Wystaw. W latach 1955–1957 podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki.
W 1948 wraz z PPS przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1948–1980 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR. Zaliczany do byłych członków PPS zbliżonych do „puławian” podczas walki o władzę w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych[1]. Od lutego 1957 do grudnia 1964 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie.
Od 12 grudnia 1964 do 26 października 1971 był ministrem kultury i sztuki w trzecim i czwartym rządzie Józefa Cyrankiewicza oraz w rządzie Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza. Członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1968[2]. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika[3]. W latach 1945–1972 i 1976–1980 był posłem do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III, IV, V i VII kadencji, w latach 1946–1947 przewodniczący Komisji Administracji i Bezpieczeństwa KRN.
Od 1971 do 1975 był ambasadorem PRL w Pradze. Następnie w latach 1975–1977 był kierownikiem Wydziału Kultury KC PZPR. W latach 1978–1980 był ambasadorem w Sofii, a od 1980 do 1983 w Bernie.
W latach 1986–1989 członek Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Był długoletnim członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki” oraz członkiem Rady Naczelnej i Zarządu Głównego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. W latach 1985–1990 wiceprezes Zarządu Głównego ZBoWiD. Członek Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa (w latach 1988–1990 Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa)[4]. Wieloletni przewodniczący Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS – powstania PZPR[5].
W 1946 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[6], a w 1980 Orderem Budowniczych Polski Ludowej[7]. Otrzymał także między innymi Krzyż Komandorski, Oficerski (1946)[8] i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1946)[9], Order Sztandaru Pracy I klasy[10], Medal im. Ludwika Waryńskiego w 1986[11] oraz Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[12], a w 1965 otrzymał krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi Republiki Włoskiej[13][14].
Był żonaty z Anielą Zdzisławą z domu Kieres (1921–2003). Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera H-16-4)[15].
Przypisy
- ↑ Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989. Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 62. ISBN 83-7066-208-0.
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 133 (7571) 5 czerwca 1968, s. 2.
- ↑ „Urania”, miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, s. 84.
- ↑ Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)]., radaopwim.gov.pl
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 277, 29 listopada 1988, s. 5.
- ↑ M.P. z 1947 r. Nr 27
- ↑ Lista osób odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 159 z 23 lipca 1980.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 194
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 237
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- ↑ „Życie Partii”, styczeń–marzec 1987, s. 55.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400
- ↑ Order Odrodzenia dla G. Saragata. Odznaczenia włoskie dla przywódców polskich. „Dziennik Polski”. 246, s. 1, 16 października 1965.
- ↑ Dettaglio decorato. (wł.)
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie
Bibliografia
- Leksykon historii Polski, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1995
- Mała Encyklopedia Sportu (tom 2) z 1986
- T. Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991, s. 400
- Pamięć wiecznie żywa. 40 lat działalności Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Warszawa 1988
- J. Stroynowski (red.), Who is who in the Socialist countries of Europe : a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia 1989, tom 3, K.G. Saur Pub., 1989
- „Za Wolność i Lud”, 4 maja 1985, nr 18 (1115), s. 9
- „Za Wolność i Lud”, 4 lutego 1984, nr 5 (1050), s. 4
Media użyte na tej stronie
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
Józef Cyrankiewicz, Prime Minister of Poland (People's Republic of Poland) 1947-1970
The ribbon of the Grand Officer medal of the Order of Merit, the Italian Republic
Baretka Odznaki im. Ludwika Waryńskiego
Baretka Orderu Budowniczych Polski Ludowej (wzór z rozetką).
Autor: Bert Verhoeff for Anefo, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
Bezoek van de Poolse premier Jaroszewicz aan het Pools oorlogskerkhof in Breda. Jaroszewicz in gesprek met o.m. kolonel Stasiak
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu III klasy