Lucjusz Kalpurniusz Pizon Frugi Licynianus
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | 15 stycznia 69 |
członek kolegium kapłańskiego |
Lucius Calpurnius Piso Frugi Licinianus (ur. 38, zm. 69) – przez ostatnie pięć dni życia współcesarz razem z Galbą.
Życiorys
Pochodził z najwyższych kręgów rodzin senatorskich Rzymu. Poprzez matkę Skrybonię był praprawnukiem wielkich polityków republikańskiego Rzymu Pompejusza Wielkiego i Cynny. Ze strony ojca pochodził z rodu Licyniuszy, był czwartym synem Marka Licyniusza Krassusa Frugi konsula w 27[1]. Rodzice Pizona i jego brat Gnejusz Pompejusz Magnus zostali straceni za cesarza Klaudiusza w 47 n.e., a Pizon musiał iść na wygnanie[2][3][4][5]. Adoptowany przez Lucjusza Kalpurniusza Pizona, konsula w 57 n.e, wnuka Gnejusza Pizona. Będąc na wygnaniu nie pełnił żadnych urzędów. Za panowania cesarza Nerona wrócił z wygnania i przebywał w Rzymie. Zachowała się inskrypcja, mówiąca, że Wespazjan będąc osobą prywatną, rozstrzygał spór graniczny między Pizonem i jego bratem Skrybonianem[6]. Wchodził w skład kolegium kapłańskiego quindecimviri sacri faciundis[7]. Żonaty z Weranią Geminą[7][8]. Zapewne jego córką była Kalpurnia Lepida, zamężna z Serwiuszem Korneliuszem Scypionem Salwidienusem Orfitusem[9]. Utrzymywał przyjacielskie stosunki z Rubeliuszem Plautem[10]. Cesarz Galba, dowiedziawszy się o buncie Witeliusza, namiestnika Germanii, wybrał Pizona na swojego następcę i współwładcę. Wybór ten, dokonany pod wpływem nalegań prefekta pretorianów Korneliusza Lakona, motywowano tym, że Pizon był zdolnym i obiecującym młodym człowiekiem i pochodził ze znakomitych rodów. 10 stycznia 69 został adoptowany przez Galbę i ogłoszony Cezarem. Ceremonia odbyła się w obozie pretorianów. Senat zamierzał wysłać Pizona w poselstwie do zbuntowanych legionów germańskich. Nie zdążono zrealizować tych planów. Na takie wyniesienie, jak Pizona, liczył Othon i zawiedziony w swoich nadziejach zawiązał spisek i obalił cesarza. 15 stycznia 69 n.e. Galba został zabity. Także Pizon, który ukrył się w świątyni Westy, został znaleziony i zabity[11][12][13]. W 70 n.e. senat uchwalił na wniosek Kurcjusza Montanusa uczczenie pamięci Pizona, lecz uchwała ta pozostała bez skutku[14].
Rodzina
Marek Licyniusz Krassus Frugi | |||||||||||||||||||||||
Marek Licyniusz Krassus Frugi | Licynia Wielka | Lucjusz Kalpurniusz Pizon Frugi Licynianus | |||||||||||||||||||||
(Marek Licyniusz)? Skrybonianus Kamerinus | Licynia Pretekstata | Gajusz Kalpurniusz Krassus Frugi Licynianus | Lucjusz Skryboniusz Libon Rupilius Frugi | Licynia Kornelia Woluzja Torkwata | |||||||||||||||||||
Gajusz Kalpurniusz Pizon Krassus Frugi Licynian | Kalpurnia Pretekstata | Rupilia Faustina | Matidia Młodsza | ||||||||||||||||||||
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Dzieje, Księga pierwsza, rozdziały 14,15,47,48. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 414. ISBN 83-07-02993-7.
- ↑ Rozdział XI i XIII. W: Lucjusz Anneusz Seneka: Apocolocynthosis czyli Udynienie boskiego Klaudiusza. edycja komputerowa www.histurion.pl.
- ↑ Dzieje, Księga pierwsza, rozdział 48. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 414. ISBN 83-07-02993-7.
- ↑ Księga LX 31. W: Kasjusz Dion Kokcejanus: Historia.
- ↑ Boski Klaudiusz, Rozdział 29. W: Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty Cezarów. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1972, s. 312.
- ↑ Hi termini XIX positi sunt / ab Scriboniano et Pisone Frugi / ex depalatione T(iti) Flavi Vespasiani / arbitri w CIL 06, 01268 (łac.). [dostęp 2009-10-22].
- ↑ a b Dis Manibus / [L(uci)] Calpurni Pisonis / Frugi Liciniani / XVvir(i) s(acris) f(aciundis) / et Veraniae / Q(uinti) Verani co(n)s(ulis) Aug(usti) f(iliae) / Geminae / Pisonis Frugi w CIL 06, 31723 (łac.). [dostęp 2009-10-22].
- ↑ Dzieje, Księga pierwsza, rozdział 47. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 413. ISBN 83-07-02993-7.
- ↑ Calpurniae / Luci filiae / Lepidae / Orfiti w CIL 06, 14235 (p 3152, 3515, 3912, 4770, 4778) (łac.). [dostęp 2009-10-22].
- ↑ Dzieje, Księga pierwsza, rozdział 14. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 398. ISBN 83-07-02993-7.
- ↑ Dzieje, Księga pierwsza, rozdziały 14—21; 29—31; 34; 39; 43—44; 47—48;. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 397-402; 405-407; 410-414. ISBN 83-07-02993-7.
- ↑ Galba, Rozdział 17. W: Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty Cezarów. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1972, s. 385-386.
- ↑ Oton, Rozdział 5-6. W: Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty Cezarów. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1972, s. 392-393.
- ↑ Dzieje, Księga czwarta, rozdział 40. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 551. ISBN 83-07-02993-7.