Ludovic Orban

Ludovic Orban
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1963
Braszów

Premier Rumunii
Okres

od 4 listopada 2019
do 7 grudnia 2020

Przynależność polityczna

Partia Narodowo-Liberalna

Poprzednik

Viorica Dăncilă

Następca

Nicolae Ciucă (p.o.)

Ludovic Orban (ur. 25 maja 1963 w Braszowie) – rumuński polityk i inżynier, od 2017 do 2021 przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej, minister transportu w latach 2007–2008, od 2019 do 2020 premier Rumunii, w latach 2020–2021 przewodniczący Izby Deputowanych. Brat Leonarda Orbana[1].

Życiorys

Działalność do 2019

W 1988 został absolwentem wydziału technologicznego na Universitatea Transilvania din Brașov. W 1993 ukończył nauki polityczne w SNSPA w Bukareszcie[2].

W latach 1988–1991 pracował jako inżynier. Od 1992 do 1996 był radnym dzielnicowym Bukaresztu z ramienia Partii Narodowo-Liberalnej. Od 1999 do 2001 pracował w administracji rządowej w randze sekretarza stanu. Początkowo kierował departamentem informacji publicznej rządu, następnie agencją narodową funkcjonariuszy publicznych. W 2001 został dyrektorem programowym Fundacji „Copiii Speranta Lumii”. Od lipca 2004 do kwietnia 2007 zajmował stanowisko zastępcy burmistrza Bukaresztu[2].

Od 5 kwietnia 2007 do 22 grudnia 2008 pełnił funkcję ministra transportu w gabinecie premiera Călina Popescu-Tăriceanu. W wyniku wyborów parlamentarnych w 2008 wszedł w grudniu 2008 w skład Izby Deputowanych[2]. 20 marca 2009 został wybrany na wiceprzewodniczącego PNL[3]. Od 2009 do 2010 był pierwszym wiceprzewodniczącym PNL. W grudniu 2012 z powodzeniem ubiegał się o parlamentarną reelekcję[2].

W czerwcu 2017 wybrany na przewodniczącego Partii Narodowo-Liberalnej[4].

Premier Rumunii

W październiku 2019, po przegłosowaniu wobec rządu Vioriki Dăncili wotum nieufności, prezydent Klaus Iohannis desygnował go na nowego premiera, powierzając mu misję sformowania gabinetu[5]. Ludovic Orban przedstawił w tym samym miesiącu proponowany skład mniejszościowego i monopartyjnego gabinetu[6]. 4 listopada 2019 połączone izby parlamentu zaaprobowały jego rząd. Poza PNL oficjalnie wsparły go partia ALDE, Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii, Związek Zbawienia Rumunii, Partia Ruchu Ludowego oraz posłowie mniejszości narodowych. Ugrupowania PSD i PRO Rumunia zbojkotowały głosowanie, jednak kilkoro ich przedstawicieli wsparło nowy rząd, który ostatecznie poparło 240 posłów i senatorów (7 więcej niż wymagany próg 233 głosów)[7]. Tego samego dnia członkowie gabinetu Ludovika Orbana zostali zaprzysiężeni przez prezydenta, rozpoczynając urzędowanie[8].

5 lutego 2020 parlament uchwalił wobec rządu wotum nieufności[9]. Dzień po głosowaniu prezydent powierzył premierowi misję sformowania nowego gabinetu[10]. Prezydent i premier deklarowali przy tym dążenie do przedterminowych wyborów parlamentarnych, co usiłowała zablokować głównie odsunięta od władzy Partia Socjaldemokratyczna. Trybunał Konstytucyjny w lutym 2020 orzekł, że ponowne desygnowanie Ludovika Orbana było niezgodne z konstytucją[11]. Premier zrezygnował następnie z misji tworzenia gabinetu, pozostając jednocześnie na czele rządu do czasu wyłonienia swojego następcy[12].

Do utworzenia rządu został następnie wyznaczony minister finansów Florin Cîțu[13], który ustąpił wkrótce przed głosowaniem w parlamencie 12 marca[14][15]. Szybkie konsultacje prezydenta z liderami głównych ugrupowań, mające miejsce w okresie trwającej pandemii COVID-19, doprowadziły do konsensusu celem niezwłocznego powołania nowego gabinetu z dotychczasowym premierem. Ludovic Orban 13 marca został ponownie desygnowany na funkcję premiera[16], zaproponował skład rządu tożsamy z dotychczasowym[17]. Już 14 marca obie izby parlamentu większością 286 głosów „za” przegłosowały utworzenie nowego rządu[18][19]. Za gabinetem opowiedziała się zdecydowana większość deputowanych i senatorów, w tym opozycyjnych socjaldemokratów. Znaczna część parlamentarzystów rządzącej PNL nie mogła natomiast wziąć udziału w głosowaniu, przebywając (podobnie jak premier i ministrowie) na dobrowolnej kwarantannie, wynikającej ze zdiagnozowania u jednego z członków izby wyższej choroby COVID-19[18][19]. Zaprzysiężenie członków gabinetu przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności nastąpiło tego samego dnia[17].

7 grudnia 2020, dzień po wyborach parlamentarnych, które według wstępnych wyników wygrała Partia Socjaldemokratyczna, Ludovic Orban ogłosił swoją rezygnację z funkcji premiera[20]. Zakończył urzędowanie tego samego dnia, gdy pełniącym obowiązki premiera został Nicolae Ciucă[21].

Działalność od 2020

W wyborach w 2020 lider PNL uzyskał jeden z przypadających jego partii mandatów w Izbie Deputowanych[22]. W tym samym miesiącu w imieniu PNL podpisał porozumienie koalicyjne celem utworzenia nowego rządu z Florinem Cîțu na czele[23], a sam został wybrany na przewodniczącego niższej izby rumuńskiego parlamentu[24].

We wrześniu 2021 utracił przywództwo w partii, w wewnętrznych wyborach został pokonany przez Florina Cîțu[25]. Wkrótce na ręce premiera złożył swoją rezygnację z funkcji przewodniczącego Izby Deputowanych. Ostatecznie Ludovic Orban ustąpił z tego stanowiska w połowie października 2021[26]. W tym samym miesiącu w trakcie kryzysu politycznego i partyjnego wystąpił z frakcji parlamentarnej PNL[27]. W listopadzie 2021 został wykluczony z partii, zapowiedział wówczas utworzenie nowego ugrupowania politycznego[28]. Powołana przez niego partia przyjęła nazwę Forța Dreptei[29].

Przypisy

  1. Ludovic Orban (rum.). ziare.com. [dostęp 2015-01-07].
  2. a b c d Ludovic Orban (rum.). cdep.ro. [dostęp 2015-01-07].
  3. Romanian liberals pick new leader (ang.). setimes.com, 25 marca 2009. [dostęp 2015-01-07].
  4. Ludovic Orban l-a invins clar pe Cristian Busoi si a fost ales noul presedinte al PNL (rum.). stirileprotv.ro, 17 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-18].
  5. Ludovic Orban, prim-ministru desemnat. Klaus Iohannis a făcut anunțul (rum.). digi24.ro, 15 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
  6. Who are the 16 ministers in Romanian PM Ludovic Orban’s team? (ang.). romania-insider.com, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04].
  7. Romania’s Parliament votes new Government led by liberal PM Ludovic Orban (ang.). romania-insider.com, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04].
  8. Cabinetul Orban a depus jurământul de învestitură în funcţii (rum.). agerpres.ro, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04].
  9. Wotum nieufności dla rządu Rumunii. „Przegraliśmy bitwę, ale wygramy następne starcie”. tvn24.pl, 5 lutego 2020. [dostęp 2020-02-05].
  10. Odchodzący premier otrzymał misję utworzenia rządu. tvn24.pl, 7 lutego 2020. [dostęp 2020-02-07].
  11. Romanian Court Rejects President’s Second Nomination of Orban (ang.). balkaninsight.com, 24 lutego 2020. [dostęp 2020-02-26].
  12. Ludovic Orban steps down as PM-designate, President Iohannis convenes political consultations (ang.). romaniajournal.ro, 26 lutego 2020. [dostęp 2020-02-26].
  13. President nominates FinMin Florin Citu as PM in new attempt to force snap elections (ang.). romaniajournal.ro, 26 lutego 2020. [dostęp 2020-03-14].
  14. Florin Citu steps down just before the investiture vote in Parliament, President to call parties for consultations again (ang.). romaniajournal.ro, 12 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  15. Romania’s PM-designate steps aside to let current PM get new mandate (ang.). romania-insider.com, 12 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  16. Ludovic Orban, designated Prime Minister following Iohannis’s consultations with parliamentary parties via teleconference (ang.). nineoclock.ro, 13 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  17. a b Ludovic Orban și miniștrii cabinetului au ieșit din izolare pentru depunerea jurământului. Ceremonie cu masca de protecție pe față la Palatul Cotroceni. Condiții de prevenție excepționale! (rum.). tvr.ro, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  18. a b Votul pentru Guvernul Orban 2 s-a încheiat: Au fost prezenți 310 parlamentari. Liberalii au votat în proporție de doar 37%. În schimb, s-au prezentat peste 80% dintre aleșii PSD, USR și PMP (rum.). g4media.ro, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  19. a b Romania’s Parliament votes new Govt. in record time to deal with coronavirus crisis (ang.). romania-insider.com, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14].
  20. Romania PM Ludovic Orban resigns after narrow election defeat to left-leaning populists (ang.). euronews.com, 7 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-07].
  21. Nicolae Ciucă, premier interimar (rum.). hotnews.ro, 7 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-07].
  22. Rezultate finale alegeri parlamentare 2020. Cine sunt senatorii și deputații din fiecare județ (rum.). digi24.ro, 10 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-12].
  23. Liderii PNL, USR-PLUS şi UDMR au semnat acordul de guvernare 2020 – 2024. Ce prevede documentul (rum.). adevarul.ro, 21 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-22].
  24. Ludovic Orban a fost ales președintele Camerei Deputaților (rum.). digi24.ro, 22 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-22].
  25. RO PM Citu wins party leadership but is far from restoring majority support in Parliament (ang.). romania-insider.com, 29 września 2021. [dostęp 2021-09-29].
  26. Orban: Mi-am depus demisia de la șefia Camerei Deputaților. Gruparea demolatoare cu sprijinul lui Iohannis calcă în picioare democrația (rum.). digi24.ro, 13 października 2021. [dostęp 2021-10-15].
  27. Deputatul Ionel Dancă a demisionat din grupul parlamentar liberal: Noua conducere a PNL, în parteneriat cu preşedintele Iohannis, au aruncat ţara în haos și au distrus coaliţia de guvernare / PNL merge în genunchi, cerşind sprijin la PSD cu căciula în mână (rum.). g4media.ro, 28 października 2021. [dostęp 2021-10-28].
  28. Biroul Executiv al PNL a votat excluderea lui Ludovic Orban din partid. „Sunt liber să construiesc o nouă forță politică” (rum.). digi24.ro, 12 listopada 2021. [dostęp 2021-11-13].
  29. Ludovic Orban și-a înființat un nou partid. Cum se numește formațiunea politică (rum.). antena3.ro, 14 grudnia 2021. [dostęp 2022-02-04].

Media użyte na tej stronie