Ludwik Bierkowski

Ludwik Bierkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1801
Poznań

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1860
Kraków

Profesor nauk medycznych
Specjalność: chirurgia
Alma Mater

Uniwersytet Berliński

Doktorat

1830
Uniwersytet w Lipsku

Profesura

1831

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari
Portret Tekli Bierkowskiej, Wojciech Stattler, 1843-1845

Ludwik Józef Bierkowski (ur. 16 sierpnia 1801 w Poznaniu, zm. 27 czerwca 1860 w Krakowie) – polski lekarz, chirurg, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, uczestnik powstania listopadowego.

Życiorys

Studiował nauki lekarskie w Berlinie, Jenie i Lipsku. Od 1831 organizował Krakowską Klinikę Chirurgiczną, w której pracował do końca życia. Prowadził wykłady z chirurgii, chorób wenerycznych, okulistyki, położnictwa. Powołał do życia pierwsze czasopismo lekarskie w Krakowie „Roczniki Kliniki Chirurgicznej”. Był członkiem towarzystw naukowych polskich i zagranicznych. Opublikował szereg prac, m.in. Wstęp do anatomii ciała ludzkiego oraz atlas anatomiczno-chirurgiczny operacji (w języku niemieckim). W 1830 otrzymał w Lipsku tytuł doktora medycyny i chirurgii. W 1831 został profesorem UJ.

Podczas powstania listopadowego udał się z początkiem 1831 do Warszawy, gdzie powierzono mu kierownictwo lazaretu wojskowego. W szpitalu tym znalazł jedynie dwa noże amputacyjne, a więc polecił sprowadzić noże kuchenne i piłki stolarskie, którymi przeprowadził wiele operacji chirurgicznych.

Za ofiarną i skuteczną pomoc udzielaną rannym powstańcom został wkrótce odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.

Po powrocie do Krakowa kontynuował praktykę lekarską i prowadził badania naukowe[1]. Pierwszy na świecie zastosował watę jako środek opatrunkowy[2].

Jest uważany za twórcę polskiej ortopedii. W lutym 1847 wykonał pierwszy na ziemiach polskich zabieg w uśpieniu eterowym. w 1837 założył pierwszą w Krakowie Szkołę Gimnastyczną Krakowską dla chłopców. W sezonie zimowym 1837/1838 urządził na stawie w Zwierzyńcu pod Krakowem pierwsze publiczne lodowisko dostępne dla wszystkich, a w 1838 zorganizował pierwsze na ziemiach polskich zajęcia gimnastyki dla dziewcząt.

Jego instrumentarium chirurgiczne i inne pamiątki z gabinetu są częścią kolekcji Muzeum Wydziału Lekarskiego UJ.

Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym, w kwaterze 11[3].

Żoną Ludwika Bierkowskiego była Tekla z Łakomickich Bierkowska (ur. 1806). Małżeństwo miało czwórkę dzieci: dr med. Włodzimierz Fryderyk Bierkowski, inż. Kazimierz Bierkowski, Maria Łakomicka oraz Józef Bierkowski[4].

Przypisy

  1. ↑ Marek Żukow-Karczewski, Całe miasto mówiło... O Bierkowskim, „Echo Krakowa”, 27,28,29 IX 1991 r., nr 188 (13500).
  2. ↑ Maciej Iłowiecki: Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1981, s. 192. ISBN 83-223-1876-6.
  3. ↑ Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 98. ISBN 83-08-01428-3.
  4. ↑ Tekla Bierkowska (Łakomicka) (ang.). geni.com. [dostęp 2019-12-11].

Bibliografia

  • Józef Bogusz, Ludwik Bierkowski, w: Sylwetki chirurgów polskich (pod redakcją Józefa Bogusza i Witolda Rudowskiego), Ossolineum, Wrocław 1982

Literatura dodatkowa

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie