Ludwik Darowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister Pracy i Opieki Społecznej | |
Okres | od 11 maja 1921 |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister Pracy i Opieki Społecznej | |
Okres | od 17 grudnia 1923 |
Poprzednik | |
Następca | Gustaw Simon (p.o.) |
Poseł RP w ZSRR | |
Okres | od 19 stycznia 1924 |
Poprzednik | Roman Knoll (charge d'affaires w RFSRR) |
Następca | Kazimierz Wyszyński charge d'affaires |
Minister Pracy i Opieki Społecznej | |
Okres | od 18 czerwca 1924 |
Poprzednik | Gustaw Simon (p.o.) |
Następca | |
Wojewoda łódzki | |
Okres | od styczeń 1925 |
Poprzednik | |
Następca | |
Wojewoda krakowski | |
Okres | od 1 lipca 1926 |
Poprzednik | |
Następca | |
Kierownik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych | |
Okres | od 11 grudnia 1922 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Ludwik Darowski, ps. „K. Darski”, D-ski, Michał Kowieński, Ludar, Lud. Dar., Michał, Wiesław (ur. 11 sierpnia 1881 w Opatowie, zm. 15 listopada 1948 w Warszawie) – polityk polski, od 1921 do 1924 minister pracy i opieki społecznej, wojewoda łódzki i krakowski, członek loży wolnomularskiej w Warszawie w czasach II Rzeczypospolitej[1].
Życiorys
Ukończył Instytut Handlowy w Moskwie, w latach 1900-1904 pracował w filii Ryskiego Banku Handlowego w Łodzi. Od 1900 należał do Polskiej Partii Socjalistycznej. W latach 1904-1907 studiował w Lipsku w Wyższej Szkole Handlowej (Handelshochschule(niem.)). Publikował na łamach prasy socjalistycznej, m.in. w tygodnikach warszawskich "Głos" i "Prawda"; wydawał nielegalne pismo "Towarzysz", organ PPS w Kownie. Przez pewien czas kierował Organizacją Techniczno-Bojową PPS w Łodzi, uczestniczył w VIII (w lutym 1906 we Lwowie) i IX (w listopadzie 1906 w Wiedniu) Zjeździe partii; na IX rozłamowym zjeździe PPS przeszedł do PPS-Lewicy. W 1907 został aresztowany i zesłany w głąb Rosji; pracował w instytucjach gospodarczych w Moskwie i okolicach, nadal współpracując z prasą socjalistyczną ("Nowym Życiem" i "Światłem"). W latach 1913-1917 był dyrektorem we francuskim Towarzystwie Akcyjnym Fabryk Bawełnianych "Diedowskaja Manufaktura" w Moskwie.
Działalność socjalistyczną zastąpił aktywnością w polskiej kolonii w Moskwie; był m.in. prezesem Domu Polskiego w Moskwie (1913-1918), kierownikiem Wydziału Pomocy Polakom-Obcopoddanym na centralną Rosję, Syberię, Kaukaz i Daleki Wschód (1915-1917), członkiem prezydium Rady Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny w Piotrogrodzie i Moskwie (1915-1918). W 1917 roku był członkiem Polskiego Klubu Demokratycznego w Moskwie[2]. W 1917 został powołany do Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego, w lipcu 1918 został delegatem Przedstawicielstwa Rady Regencyjnej w Moskwie i kierownikiem Wydziału Opieki Społecznej przy tym przedstawicielstwie. Do Polski powrócił w 1919.
Podjął pracę w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Jako dyrektor departamentu przemysłowego uczestniczył w konferencji pokojowej w Rydze w październiku 1920. 11 maja 1921 został powołany na stanowisko ministra pracy i opieki społecznej. Tekę tę zachował do listopada 1924, w 9 kolejnych rządach (z przerwami od września do grudnia 1923 i od stycznia do czerwca 1924). Doprowadził do zniesienia kilku dni świątecznych w roku, wprowadził 10-godzinny dzień pracy w hutnictwie na Górnym Śląsku. 11 grudnia 1922, po dymisji ministra Antoniego Kamieńskiego, pełnił obowiązki ministra spraw wewnętrznych. 15 grudnia 1922 otrzymał misję utworzenia rządu, której jednak nie zrealizował ze względu na śmierć prezydenta Narutowicza w zamachu następnego dnia.
Po odejściu z rządu w 1924 był posłem w Moskwie, ponownie ministrem pracy i opieki społecznej, zaś w latach 1925-1926 wojewodą łódzkim. Po przewrocie majowym został internowany przez wojska wierne Piłsudskiemu, a wkrótce przeniesiony na stanowisko wojewody krakowskiego. W 1929 premier Kazimierz Bartel odwołał go i przeniósł w stan spoczynku. Darowski zajął się wówczas działalnością gospodarczą, był do wybuchu II wojny światowej prezesem zarządu koncernu górniczo-hutniczego "Modrzejów-Hantke". Kierował także pracami nad Encyklopedią Nauk Politycznych wydawaną przez Instytut Społeczny i Szkołę Nauk Politycznych w Warszawie. W latach 1931-1936 stał na czele Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża.
Okres okupacji spędził w Warszawie, biorąc udział w tajnym nauczaniu na poziomie średnim i wyższym. Po wojnie pracował jako doradca Centrali Materiałów Budowlanych i dyrektor Delegatury Centrali Żelaza i Stali w Warszawie. Wstąpiwszy ponownie do PPS, działał w Komitecie Dzielnicowym partii na Mokotowie.
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 213-6-13)[3].
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (22 lutego 1924)[4]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia (1935)[5]
Przypisy
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 232.
- ↑ Henryk Bartoszewicz, Polskie ugrupowania polityczne w Rosji wobec problemu niepodległości Rzeczypospolitej (luty-listopad 1917 roku), w: Mazowieckie Studia Humanistyczne, Nr 5/1, 1999, s. 49-50.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ DAROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-10] .
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 15.
- ↑ Polski Czerwony Krzyż. Sprawozdanie za 1935. Warszawa: 1936, s. 11.
Bibliografia
- Bogdan Gadomski, Ludwik Darowski, w: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom I: A-D, Książka i Wiedza, Warszawa 1985.
- Darowski Ludwik w: Kto był kim w II Rzeczypospolitej, (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s.36.
Media użyte na tej stronie
Herb województwa łódzkiego II Rzeczypospolitej
Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Herb województwa krakowskiego II Rzeczypospolitej
Julian Nowak (1865-1946) - Polish microbiologist and politician. Prime minister of Poland 1922
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób polityka Ludwika Darowskiego i jego syna Andrzeja Darowskiego – powstańca warszawskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Ludwik Darowski (d. 1948), Polish politician, Socialist (PPS), Minister of Labour and Social Security 1921-1924, voievoda of Lodz voievodship 1924-1926 voievoda of Cracow voievoship 1926-28
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Artur Śliwiński (1877-1953)
Władysław Grabski
Baretka Honorowej Odznaki PCK I klasy