Ludwik Dworzak

Ludwik Dworzak
Data i miejsce urodzenia

9 października 1900
Skole

Data i miejsce śmierci

1940
Bykownia

profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo karne
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1922

Habilitacja

1931

Profesura

profesor tytularny

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Lwowski
Katolicki Uniwersytet Lubelski

Ludwik Franciszek Dworzak (ur. 9 października 1900 w Skolem, zm. 1940 w Bykowni) – polski karnista, wykładowca, sędzia, podporucznik rezerwy artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 9 października 1900 w Skolem jako syn Marii i Józefa, sędziego Sądu Najwyższego. 11 marca 1918 zdał wojenny egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie (w jego klasie był m.in. Kazimierz Gluziński)[1]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Na tym uniwersytecie w 1922 uzyskał tytuł doktora, a w 1931 habilitację. Był uczniem prof. Juliusza Makarewicza, który kierował jego pracą doktorską i był recenzentem jego przewodu habilitacyjnego. Został starszym asystentem profesora w Zakładzie Prawa Karnego na macierzystej uczelni. W roku akademickim 1930/1931 został kierownikiem Katedry Prawa i Postępowania Karnego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w Lublinie, zostając jednocześnie zastępcą profesora prawa karnego na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych tej uczelni. Był znawcą prawa karnego materialnego, procesowego i wykonawczego, docentem profesorem tytularnym prawa karnego, sędzią Sądu Okręgowego i Apelacyjnego we Lwowie.

Jako aplikant 14 sierpnia 1924 został mianowany sędzią zapasowym dla lwowskiego okręgu apelacyjnego we Lwowie[2]. Był członkiem zarządu oddziału lwowskiego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów RP[3][4]. Jako sędzia SO w połowie 1935 został mianowany przewodniczącym Okręgowej Komisji Wyborczej nr 70 we Lwowie[5]. W drugiej połowie lat 30. pełnił stanowisko dyrektora Departamentu Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości[6]. Publikował w periodyku „Przegląd Więziennictwa Polskiego”[7].

W Wojsku Polskim został awansowany na stopień podporucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925[8]. W 1934, jako oficer rezerwy był przydzielony do 5 Lwowskiego pułku artylerii lekkiej i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[9].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD 7 października 1939[10][11]. Był osadzony we lwowskim więzieniu na Zamarstynowie[12], po czym w lutym 1940 został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD w Bykowni wiosną 1940 r., na co wskazuje odnaleziony w 2007 grzebień z wyrytym nazwiskiem prof. Dworzaka[13]. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/3-32 oznaczony numerem 858)[14]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni. Wcześniej, podczas prowadzonych tam prac ekshumacyjnych w miejscach masowych pochówków został odnaleziony ebonitowy grzebień wyprodukowany przez austriacką firmę Matador Garantie, na którym zostały wydrapane cienkim przedmiotem napisy: „Fr. Strzelecki Wł. Woł” (w domniemaniu Franciszek Strzelecki, kierownik szkoły powszechnej we Włodzimierzu Wołyńskim), „Ludw Dworzak s. Józefa” (w domniemaniu Ludwik Dworzak), „kpt. Grankowski, Wspólna 17” i „Szczyrad” (w domniemaniu ppłk Bronisław Szczyradłowski)[15].

Publikacje

  • Kodeks karny republik sowjeckich (1926, współautorzy: Zdzisław Papierkowski, Juliusz Makarewicz, Rafał Lemkin, Roman Zbigniew Piotrowski)
  • Zmowa więźniów w celu ucieczki (1928, współautor: Zdzisław Papierkowski)
  • Przestępstwa naruszenia stanu cywilnego (1929)
  • Biurowość i sekretarjaty w postępowaniu karnem (1930, współautor: Alfred Kotwicz-Zgórski)
  • Stan cywilny jako przedmiot ochrony karnej (1931)
  • Areszt śledczy i inne środki zapobiegawcze w polskim procesie karnym (1932)
  • L'application de la loi pénale aux infranctions commises par des étrangers hors de leur territoire: rapport spécial pour le Congrès International de Droit Comparé à La Haye (1932)
  • Zarys polskiego procesu karnego (1934, współautor: Alfred Kotwicz-Zgórski, Alfred Laniewski)
  • L'organisation de la rééducation morale et de la réadaptation sociale des délinquants (reclassement) (1937)
  • Stabilimenti penitenziari agricoli (1938)

Przypisy

  1. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1917/18. Lwów: 1918, s. 19, 20.
  2. ↑ Ruch służbowy w sądownictwie. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 477, Nr 18 z 15 września 1924. 
  3. ↑ Skład zarządów oddziałów i kół. W: Sprawozdanie zarządu głównego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej za rok 1931–32. Warszawa: 1931, s. 14.
  4. ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej za rok 1934/1935. Warszawa: 1935, s. 4.
  5. ↑ Dział urzędowy. 86. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 14, s. 120, 25 lipca 1934. 
  6. ↑ Giovanni Novelli. Notatki penitencjarne. „W Służbie Penitencjarnej”. Nr 16, s. 7–8, 15 sierpnia 1937. 
  7. ↑ Ludwik Dworzak. Organizacja profilaktyki kryminalnej w Polsce w ramach systemu konstytucyjnego. „Przegląd Więziennictwa Polskiego”. 3, s. 71–78, 1938. 
  8. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 143.
  9. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 617.
  10. ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 78, 95. ISBN 978-83-7188-964-6.
  11. ↑ Sławomir Kalbarczyk. Czystka na uczelniach. Zagłada polskiego środowiska naukowego we Lwowie po '44. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, s. 69, Nr 3 (124) z marca 2011. Instytut Pamięci Narodowej. ISSN 1641-9561. 
  12. ↑ Sławomir Kalbarczyk. Ukraińska Lista Katyńska. „Komentarze historyczne”, s. 58. Instytut Pamięci Narodowej. 
  13. ↑ Listy katyńskiej ciąg dalszy. Straceni na Ukrainie, Zeszyty Katyńskie (nr 4), Warszawa 1994, str. 20
  14. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 20. [dostęp 2014-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)].
  15. ↑ Sławomir Kalbarczyk. Ukraińska Lista Katyńska. „Komentarze historyczne”, s. 58–59. Instytut Pamięci Narodowej. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne