Ludwik Franciszek Wlazełko

Ludwik Wlazełko

mjr Ludwik Wlazełko
major piechoty
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1896 Kańczuga
Data i miejsce śmierci	18 listopada 1963 Szczecin
Przebieg służby
Lata służby	1916–1945
Siły zbrojne	Cesarsko-królewska Obrona Krajowa Wojsko Polskie II RP
Jednostki	34 pułk strzelców (Austro-Węgry) 14 pułk piechoty 84 pułk piechoty 14 pułk piechoty
Stanowiska	oficer mobilizacyjny pułku dowódca batalionu II zastępca dowódcy pułku (kwatermistrz pułku) dowódca Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa (kampania wrześniowa):
Odznaczenia

Podpis majora Ludwika Wlazełko.

Kadra oficerska 14 pułku piechoty w II połowie 1928 roku. Od prawej siedzą: kpt. Stanisław Pietrzyk, kpt. Emil Zawisza, mjr Julian Czubryt, ppłk lek. Ewaryst Wąsowski, ppłk Ignacy Misiąg, mjr Mikołaj Świderski, kpt. Stanisław Trojan, kpt. Ludwik Wlazełko i kpt. Józef Tkaczyk.

Korpus oficerski 14 pp w I kwartale 1930. W I rzędzie siedzą od lewej: kpt. Emil Zawisza, ks. kpt. Antoni Kosiba, mjr Aleksander Zabłocki, mjr Stanisław Pietrzyk, mjr Mikołaj Świderski, płk Ignacy Misiąg, ppłk Franciszek Sudoł, mjr Aleksander Fiszer, kpt. Józef Tkaczyk i kpt. Stanisław Trojan. W II rzędzie od dołu jako pierwszy z lewej stoi kpt. Ludwik Wlazełko.

Major Wojska Polskiego Ludwik Wlazełko.

Mjr Ludwik Wlazełko (stoi trzeci od lewej w dolnym rzędzie) w oflagu VII A Murnau.

Tablica na grobie mjr. Ludwika Wlazełko (na tablicy wskazano błędną datę urodzenia).

Ludwik Franciszek Wlazełko (ur. 16 sierpnia 1896 w Kańczudze, zm. 18 listopada 1963 w Szczecinie) – major piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn Jana i Julianny z Wrońskich, urodzony w parafii Kańczuga. Naukę pobierał w C. K. Gimnazjum w Jarosławiu^[1]. Służbę wojskową rozpoczął w armii jednego z zaborców – Austro-Węgier^[2]. Z dniem 1 grudnia 1917 roku mianowany został podporucznikiem rezerwy piechoty^[3]. W roku 1918 pełnił służbę wojskową w 34 pułku strzelców c. i k. armii^[4].

Na mocy dekretu L. 2014 wydanego w dniu 25 lutego 1920 roku przez Naczelnego Wodza – marszałka Józefa Piłsudskiego, podporucznik Ludwik Wlazełko z 14 pułku piechoty został mianowany warunkowo z dniem 1 grudnia 1919 r. porucznikiem w piechocie, do czasu ukończenia prac przez Komisję Weryfikacyjną^[5]. W szeregach 14 pp wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, za wykazane w walkach męstwo odznaczony został dwukrotnie Krzyżem Walecznych^[6] (po raz drugi na mocy rozkazu L. 2142 wydanego przez Ministra Spraw Wojskowych^[7]). Na dzień 1 czerwca 1921 r. służył nadal w 14 pułku piechoty, w randze porucznika^[8]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w tymże stopniu ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r. i 1034. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[9]. W roku 1923 zajmował już 922. lokatę wśród poruczników piechoty^[10]. Na podstawie rozporządzenia^[a] z dnia 1 grudnia 1924 r., wydanego przez Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego, został awansowany do stopnia kapitana, ze starszeństwem od dnia 15 sierpnia 1924 roku i 436. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[11]. Pod koniec tego roku zajmował już 434. lokatę w swoim starszeństwie wśród kapitanów korpusu piechoty^[12].

Od 18 stycznia 1919 r. do roku 1932 pełnił służbę w 14 pułku piechoty z Włocławka^{[13][14][15][16]}. W roku 1924 ukończył w Chełmnie Kurs Doszkolenia Młodszych Oficerów Piechoty. Z dniem 1 września 1925 został przydzielony (na mocy rozporządzenia Dep.I.L. 12146.1925 wydanego przez ministra spraw wojskowych - gen. dyw. Władysława Sikorskiego), w korpusie oficerów piechoty, na stanowisko instruktora do Kadry kursów doszkolenia młodszych oficerów piechoty w Chełmnie^[17]. Zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów^[b] odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi^[18]. Służąc we włocławskim pułku piastował między innymi (na dzień 16 września 1930 roku) stanowisko oficera mobilizacyjnego^[19]. W 1931 roku szkolił się na 1,5-miesięcznym XVIII kursie dowódców batalionów w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, który to kurs ukończył z wynikiem pozytywnym^[20][21]. W roku 1928 zajmował 417. lokatę wśród kapitanów piechoty w swoim starszeństwie^[22], a w roku 1930 – 371. lokatę w starszeństwie (była to jednocześnie 1074. lokata łączną wśród kapitanów korpusu piechoty)^[23]. Kapitan Ludwik Wlazełko w roku 1932 zajmował 318. lokatę pośród kapitanów piechoty ze swego starszeństwa^[24].

Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych ogłoszonym w dniu 9 grudnia 1932 roku został przeniesiony do 84 pułku piechoty z Pińska^[c][25]. Na dzień 1 lipca 1933 r. zajmował 784. lokatę łączną wśród kapitanów piechoty (była to równocześnie 299. lokata w starszeństwie)^[26]. Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki zarządzeniem z dnia 4 lutego 1934 r. awansował kapitana Ludwika Wlazełko do stopnia majora, ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1934 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[27]. Zarządzeniem opublikowanym w dniu 7 czerwca 1934 roku Minister Spraw Wojskowych przeniósł mjr. Wlazełko na stanowisko dowódcy III batalionu 84 pułku piechoty, detaszowanego w Łunińcu^[d][28]. Na dzień 5 czerwca 1935 r. zajmował 624. lokatę łączną wśród majorów piechoty (była to jednocześnie nadal 19. lokata w swoim starszeństwie)^[29].

Z dniem 24 kwietnia 1938 roku powrócił do 14 pułku piechoty na stanowisko zastępcy dowódcy do spraw gospodarczych. Od października 1938 r. pełnił funkcję II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza pułku), którym był do czasu ogłoszenia mobilizacji^[30][31]. Na kadencję 1939/1940 wyznaczony został do Kapituły "Pierścienia Pamiątkowego Korpusu Oficerskiego 14 Pułku Piechoty"^[32]. Na dzień 23 marca 1939 roku zajmował już 16. lokatę wśród majorów piechoty ze swojego starszeństwa^[33].

Po wybuchu wojny, jako dowódca Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty, początkowo pozostał w koszarach (nadwyżki 14 pp liczyły wówczas 17 oficerów i 868 szeregowców). Było to wynikiem decyzji gen. bryg. Mikołaja Bołtucia, popartej przez Sztab Główny WP (zgodnie z planem mobilizacyjnym nadwyżki te miały być bowiem odesłane do Ośrodka Zapasowego 4 DP w Rzeszowie)^[34][35]. Następnie na czele OZN 14 pp liczącego 2000 ludzi^[36][e] wyruszył w dniu 6 września 1939 r. do Warszawy (wymarsz nastąpił o godzinie 21:00). Maszerujący oddział podzielony został na dwa bataliony – dowódcą pierwszego został kpt. Józef Tkaczyk^[f], a dowódcą drugiego kpt. Antoni Bogucki^[g] (obydwaj ci oficerowie byli komendantami Przysposobienia Wojskowego). Do stolicy zgrupowanie to dotarło w dniu 15 września^[38]. Na miejscu z grupy tej zorganizowano Oddział Pozostałości 14 pp, którego dowódcą został mjr Wlazełko. Oddział ten wszedł w skład Armii „Warszawa” i brał udział w obronie stolicy aż do jej kapitulacji (stacjonował między innymi w Cytadeli oraz w Szkole Żeńskiej przy ul. Nowolipki)^[36][39]. Wielu żołnierzy z tego oddziału zostało przydzielonych do innych jednostek (między innymi w dniu 20 września przydzielono do 79 pułku piechoty ppor. sł. st. Józefa Karasińskiego, ppor. rez. Apolinarego Jędrzejewskiego i ppor. rez. Zygmunta Kopczyńskiego)^[40].

Po kapitulacji Warszawy przebywał w niemieckiej niewoli – w Oflagu VII A Murnau^[41][42].

Po wojnie mieszkał w Stargardzie Szczecińskim i pracował w Cukrowni Kluczewo na stanowisku kasjera. Zmarł w szczecińskim szpitalu klinicznym w dniu 18 listopada 1963 roku, krótko po przejściu na emeryturę, i spoczywa (razem z żoną Marianną) na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (kwatera 21A-2-5)^[43].

Rodzina

Pierwsza żona, Bronisława z domu Maszewska, zmarła 9 marca 1924 r. (w wieku 18 lat) i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku. W dniu 19 czerwca 1926 roku poślubił Władysławę Sułtanowską (córkę Władysława i Józefy Kolanowskiej), która zmarła 16 stycznia 1948 r. i spoczywa na Starym Cmentarzu Komunalnym w Stargardzie. Jego trzecią żoną została Marianna (zmarła w dniu 13 listopada 1973 r.). Z małżeństwa z Władysławą Sułtanowską w dniu 6 października 1928 r. przyszła na świat we Włocławku córka Teresa Urszula.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych (dwukrotnie^[33]: po raz drugi w 1922^[7])
• Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[44][18][24]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[45]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[45]
• Srebrny Medal za Długoletnią Służbę^[46]
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę^[46]
• Odznaka pamiątkowa 14 pułku piechoty^[47]
• Odznaka pamiątkowa 84 pułku piechoty^[47]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1914. Fundusz Narodowy. Jarosław, 1914. [dostęp 2017-09-24].
• Ranglisten der K.K. Landwehr und der K.K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2017-02-08].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty opublikowana w „Przeglądzie Piechoty”. Zeszyt 8, sierpień 1930 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930. [dostęp 2017-03-03].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2017-01-22].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2017-01-22].
• Rocznik oficerski 1923. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1923. [dostęp 2017-01-22].
• Rocznik oficerski 1924. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1924. [dostęp 2017-01-22].
• Rocznik oficerski 1928. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1928. [dostęp 2017-01-22].
• Rocznik oficerski 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1932. [dostęp 2017-01-22].
• Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L.2142. [dostęp 2019-12-12].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921: dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 r.. Zbiory Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie – spis zamieszczony na stronie Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, 1921. [dostęp 2017-10-25].
• Jednodniówka 14 Pułku Piechoty w 16 rocznicę powstania: 1918–27 października 1934.. Włocławek, 1934. [dostęp 2017-10-25].
• Igor Kraiński, Jacek Pekról: 14 Pułk Piechoty. Wydawnictwo „Egros”, 1992. ISBN 83-85253-13-0.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
• Przemysław Dymek: Toruńska Dywizja. 4 Dywizja Piechoty 1921–1939. Oświęcim: Wyd. Napoleon V, 2015. ISBN 978-83-7889-202-1.
• Lista więzionych w oflagu VII A Murnau. Nazwiska na lit. N–Z. Wingfoot. [dostęp 2018-01-31].
• Zbiory Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna – majorowie; sygnatura 701/1/116, s. 97, poz. 732. [dostęp 2017-01-22].
• Zbiory Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Ośrodek Zapasowy 4 Dywizji Piechoty sygn. archiwalna B.I.106/D. [dostęp 2022-02-26].